Σύνοδος Κορυφής ΕΕ: Πρώτο θέμα η διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια - Περιορισμένες προσδοκίες για ενεργειακό και τουρκική προκλητικότητα

Οι ηγέτες της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες σε μια Σύνοδο Κορυφής που θα επαναλάβει τη σημασία της περιοχής για την ΕΕ, καθώς η ενταξιακή τους διαδικασία καθυστερεί.

«Πρέπει να αναζωογονήσουμε τη διαδικασία διεύρυνσης και να προωθήσουμε την ενσωμάτωση των εταίρων μας στα Δυτικά Βαλκάνια», αναφέρει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ στην επιστολή πρόσκλησης προς τους Ευρωπαίους ηγέτες.

Όπως ανέφερε πηγή της ΕΕ, είναι πιθανό η συζήτηση να είναι έντονη. Αρκεί να σημειωθεί ότι οι ηγέτες της Σερβίας, της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας απείλησαν να μποϊκοτάρουν τη συνάντηση για να διαμαρτυρηθούν για τους αργούς ρυθμούς της διαδικασίας ένταξης, επιβεβαιώνοντας τελικά τη συμμετοχή τους σχεδόν την τελευταία στιγμή.

Σύμφωνα με το προσχέδιο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να εκφράσουν την «πλήρη και αδιαμφισβήτητη δέσμευση της ΕΕ στην προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων» και να ζητήσουν την επιτάχυνση της ενταξιακής διαδικασίας.

Επίσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να καλέσει την Επιτροπή, τον Ύπατο Εκπρόσωπο και το Συμβούλιο να προωθήσουν περαιτέρω τη σταδιακή ολοκλήρωση μεταξύ της ΕΕ και της περιοχής, ήδη κατά τη διάρκεια της ίδιας της διαδικασίας διεύρυνσης, με αναστρέψιμο και αξιοκρατικό τρόπο.

Την ίδια στιγμή η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία αναμένουν το "πράσινο φως" από την ΕΕ για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Τη διαδικασία συνεχίζει να μπλοκάρει η Βουλγαρία, η οποία έχει βυθιστεί σε νέα πολιτική κρίση, μετά την ψήφο εμπιστοσύνης που έχασε η κυβέρνηση στη χθεσινή ψηφοφορία στη Βουλή. Ως εκ τούτου θεωρείται σχεδόν απίθανο ότι το ζήτημα θα λυθεί σήμερα, εκτιμούν διπλωματικές πηγές, αλλά γίνονται προσπάθειες να βρεθεί λύση ως τη λήξη της Γαλλικής Προεδρίας (τέλη Ιουνίου).

Η Σύνοδος ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων ξεκινά στις 10.30 π.μ. (ώρα Ελλάδας).

Θα ακολουθήσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 4μ.μ. (ώρα Ελλάδας) με βασικά θέματα την έγκριση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, την επισιτιστική ασφάλεια, την κατάσταση στην Ουκρανία, την Τουρκία.

Αύριο 24/6, δεύτερη ημέρα της Συνόδου, θα συζητηθεί η μακροοικονομική κατάσταση στην ΕΕ και οι επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, παρουσία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ.

Χαμηλές προσδοκίες για αέριο και τουρκική προκλητικότητα

Στο θέμα της ακρίβειας, Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία θα επιμείνουν στην πρόταση τους για αποσύνδεση των τιμών του φυσικού αερίου από εκείνες του ηλεκτρικού ρεύματος, τονίζοντας ότι απαιτούνται “γενναίες” αποφάσεις από την Ευρώπη, για να αντιμετωπιστεί η νέα εκτόξευση των τιμών της ενέργειας, από το κλείσιμο της στρόφιγγας του φυσικού αέριου από τη Ρωσία προς χώρες της ΕΕ, με το τσουνάμι των ανατιμήσεων που προκαλεί.

Ωστόσο δεν αναμένεται να προκύψει κάποια συμφωνία για το θέμα αυτό αφού το χάσμα Βορρά Νότου παραμένει.

«Υπάρχουν διαφορετικές ιδέες για το πώς μπορεί να εφαρμοστεί το πλαφόν και δεν έχουμε φτάσει σε έναν κοινό τόπο στο Συμβούλιο επί του ζητήματος», είπε ευρωπαίος αξιωματούχος, σημειώνοντας ότι οι σχετικές εργασίες συνεχίζονται. Ορισμένες χώρες, πρόσθεσε, εξακολουθούν να βλέπουν την πολιτική επιβολής πλαφόν με ιδιαίτερη επιφύλαξη, θεωρώντας ότι μπορεί να επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση.

Όπως ανέφερε η ίδια πηγή, το ζήτημα της ενέργειας δεν θα είναι επίσημα στην ατζέντα της συνόδου, αλλά «η μετατροπή των ενεργειακών εξαγωγών σε εργαλείο πολέμου (από τη Ρωσία) θα συζητηθεί εκτεταμένα», καθώς αποτελεί προτεραιότητα για τους περισσότερους ηγέτες.

Στη Σύνοδο θα τεθεί και το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας με την Αθήνα να μην ανεβάζει κατακόρυφα τους τόνους αλλά να κάνει σαφές στους εταίρους ότι η πολιτική των ίσων αποστάσεων είναι καταδικαστέα και αποθρασύνει την Τουρκία, η οποία απειλεί ευθέως με αμφισβήτηση της κυριαρχίας την Ελλάδα, ένα κράτος – μέλος της ΕΕ.

Από την πλευρά του οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται να περιοριστούν για μία ακόμη φορά σε μία αυστηρή, μεν, πλην μόνο λεκτική προειδοποίηση προς την Άγκυρα. Στο προσχέδιο που έφερε στο φως της δημοσιότητας το ΕURACTIV οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να καταδικάσουν τη νέα κλιμάκωση των εντάσεων της Άγκυρας κατά της Αθήνας σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «τη βαθιά του ανησυχία για τις επανειλημμένες πρόσφατες ενέργειες και δηλώσεις της Τουρκίας» και υπογραμμίζει πως «Η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών-μελών της ΕΕ».

Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «περιμένει από την Τουρκία να σεβαστεί πλήρως το Διεθνές Δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και να προωθήσει με βιώσιμο τρόπο σχέσεις καλής γειτονίας», αναφέρεται μεταξύ άλλων στο αντίγραφο του κειμένου συμπερασμάτων της Συνόδου των «27» στέλνοντας σαφή προειδοποίηση στην Τουρκία.