Πολιτική «χιονοστιβάδα» στη Γαλλία μετά τη μομφή – Διάγγελμα Μακρόν και... αχαρτογράφητα νερά

Σε αχαρτογράφητα νερά βαδίζει η Γαλλία, καθώς η κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ έχασε το βράδυ της Τετάρτης (4/12) την εμπιστοσύνη της Βουλής, μετά την πρόταση μομφής που κατέθεσε το Μέτωπο της Αριστεράς και υπερψήφισε και το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν.

Στον απόηχο του αποτελέσματος, το Μέγαρο των Ηλυσίων ανακοίνωσε ότι ο Εμανουέλ Μακρόν θα απευθυνθεί, την Πέμπτη (5/12) στις 21.00 (ώρα Ελλάδος), με διάγγελμα προς τον γαλλικό λαό. Ο Γάλλος πρόεδρος καλείται να αναλάβει δράση και να αντιμετωπίσει μια πολιτική και οικονομική κρίση που εξελίσσεται σε μορφή... χιονοστιβάδας και κινδυνεύει να προκαλέσει σοκ σε ολόκληρη την ευρωζώνη.

Η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν κάλεσε τον Γάλλο πρόεδρο να αναλάβει τις ευθύνες του, χωρίς ωστόσο να ζητήσει ξεκάθαρα την παραίτησή του. Αντιθέτως, ανέφερε ότι σκοπεύει να αφήσει τον νέο πρωθυπουργό να εργαστεί ούτως ώστε να καταλήξει σε έναν κρατικό προϋπολογισμό αποδεκτό για όλους.

Σε άλλο μήκος κύματος, ο επικεφαλής του αριστερού κόμματος της Ανυπότακτης Γαλλίας Ζαν Λυκ Μελανσόν ζήτησε την παραίτηση του Εμανουέλ Μακρόν, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «ακόμα και αν διορίζει κάθε τρεις μήνες έναν Μισέλ Μπαρνιέ στην πρωθυπουργία, δεν θα καταφέρει να μείνει στην προεδρία της Δημοκρατίας για τα επόμενα τρία χρόνια».

Αλλά και η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Ανυπότακτης Γαλλίας, Ματίλντ Πανό, αξίωσε «από τον Εμανουέλ Μακρόν να αποχωρήσει», ζητώντας «πρόωρες προεδρικές εκλογές».

Το μέλλον του Μακρόν, του οποίου η θητεία ολοκληρώνεται το 2027, δεν συνδέεται ωστόσο με την κατάρρευση της κυβέρνησης Μπαρνιέ.

Από την πλευρά του, ο Γραμματέας του Σοσιαλιστικού κόμματος Ολιβιέ Φορ δεν έθεσε θέμα παραίτησης του προέδρου της Δημοκρατίας και κάλεσε τον Μακρόν να ακούσει τους Γάλλους και να διορίσει πρωθυπουργό προερχόμενο από τους κόλπους της αριστεράς.

Η πρόταση μομφής

Υπενθυμίζεται πως νωρίτερα, το βράδυ της Τετάρτης (4/12), υπερψηφίστηκε η πρόταση μομφής σε βάρος της κυβέρνησης του Γάλλου πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ που κατατέθηκε από το Μέτωπο της Αριστεράς - πρόταση που εγκρίθηκε και με τις ψήφους του Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν.

Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Μισέλ Μπαρνιέ έγινε η πρώτη κυβέρνηση που ανατράπηκε με τέτοιο τρόπο από το 1962 και η πιο βραχύβια κυβέρνηση της Πέμπτης Δημοκρατίας της Γαλλίας.

Συνολικά 331 βουλευτές ψήφισαν υπέρ της πρότασης που παρουσίασε η αριστερή συμμαχία NFP, ενώ απαιτείται πλειοψηφία 288 για να αναγκαστεί η κυβέρνηση να παραιτηθεί. Κατά τάχθηκαν οι εκπρόσωποι των κομμάτων της λεγόμενης προεδρικής πλειοψηφίας που στηρίζει τον Εμανουέλ Μακρόν καθώς και το Ρεπουμπλικανικό κόμμα.

Νωρίτερα, ολοκληρώθηκε η συζήτηση επί της πρότασης μομφής, με την αντιπολίτευση να εξαπολύει ομαδικά πυρά στον εκλεκτό του Μακρόν, την κυβέρνησή του και τον προϋπολογισμό που κατέθεσε.

Η συζήτηση υπήρξε εξαιρετικά έντονη με συνεχείς διακοπές και αποδοκιμασίες των εκάστοτε ομιλητών. Οι εκπρόσωποι των κομμάτων της συμπολίτευσης έκαναν λόγο για ανίερη συμμαχία της Ακροδεξιάς με τα κόμματα της Αριστεράς, ενώ οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης υποστήριξαν λίγο-πολύ ότι η πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ ήταν επιβεβλημένη.

Σε συνέχεια της σημερινής ψηφοφορίας ο Μισέλ Μπαρνιέ αναμένεται να υποβάλει την παραίτησή του στον πρόεδρο Μακρόν, ο οποίος έχει ήδη επιστρέψει στο Παρίσι μετά από την τριήμερη επίσημη επίσκεψη στην Σαουδική Αραβία.

Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Γάλλος πρόεδρος σκοπεύει να ανακοινώσει τον αντικαταστάτη του Μισέλ Μπαρνιέ μέσα στις επόμενες 24 ώρες. Στην περίπτωση αυτή, θα είναι ο τέταρτος κατά σειρά πρωθυπουργός που γνωρίζει η Γαλλία κατά το τρέχον έτος.

Το μείζον ερώτημα είναι αν ο νέος πρωθυπουργός θα καταφέρει να έχει διαφορετική τύχη από αυτή του Μισέλ Μπαρνιέ και κυρίως αν θα είναι σε θέση η Γαλλία να έχει έτοιμο τον κρατικό προϋπολογισμό του 2025 πριν την εκπνοή του 2024.

Ο πρώην πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ, νυν επικεφαλής της παράταξης που στηρίζει τον πρόεδρο Μακρόν, δήλωσε σήμερα Τετάρτη ότι αυτό είναι εφικτό να συμβεί αν συμπορευτούν με τα κόμματα της λεγόμενης προεδρικής πλειοψηφίας οι Σοσιαλιστές (που υπερψήφισαν την πρόταση μομφής) και οι Ρεπουμπλικάνοι (που την καταψήφισαν).

Σε ό,τι αφορά το μείζον πρόβλημα της έγκρισης του κρατικού προϋπολογισμού της Γαλλίας για το 2025 δύο είναι τα πιθανά σενάρια:

Το πρώτο είναι να σχηματιστεί μία νέα κυβέρνηση που με συνοπτικές διαδικασίες θα τον εγκρίνει και το δεύτερο σενάριο είναι, έπειτα από απόφαση της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, να μην καταρτιστεί -μέχρι νεωτέρας- νέος προϋπολογισμός και να συνεχίσει να λειτουργεί το κράτος έχοντας ως οροφή εσόδων και δαπανών αυτές του 2024.

Μπαρνιέ: «Κάθε κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει τη σκληρή πραγματικότητα»

«Φτάσαμε σε μια στιγμή αλήθειας και σε μια στιγμή ευθύνης», τόνισε ο Μισέλ Μπαρνιέ στην ομιλία του. «Αναγνωρίζω ότι το κείμενο του σχεδίου προϋπολογισμού δεν ήταν τέλειο – ότι δεν κάναμε τα πάντα σωστά από την αρχή».

Όπως τόνισε, ο Γάλλος πρωθυπουργός, η οικονομική πραγματικότητα της Γαλλίας είναι τέτοια που οποιαδήποτε κυβέρνηση κι αν προκύψει, θα κληθεί να την αντιμετωπίσει, ανεξαρτήτως χρώματος.

Η Γαλλία, είπε ο Μπαρνιέ, πληρώνει τώρα 60 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως σε τόκους για το χρέος της, «περισσότερα από τον αμυντικό μας προϋπολογισμό και τον προϋπολογισμό μας για την τριτοβάθμια εκπαίδευση».

Αυτή η πραγματικότητα δεν θα «εξαφανιστεί με τη μαγεία μιας πρότασης μομφής», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Αυτό για το οποίο είμαι σίγουρος, αυτό που λέω με βαρύτητα μπροστά σας, είναι ότι αυτή η κίνηση θα κάνει τα πάντα πιο σοβαρά και πιο δύσκολα».

«Εδώ είμαστε, και εδώ είστε, αυτή τη στιγμή της αλήθειας... Είναι τιμή για μένα που ήμουν για τρεις μήνες, και εξακολουθώ να είμαι, πρωθυπουργός του γαλλικού λαού. Σε μια εποχή που αυτός ο ρόλος μπορεί να τελειώσει σύντομα, θέλω να πω ότι θα παραμείνει τιμή για μένα που υπηρέτησα τη Γαλλία και τους Γάλλους με αξιοπρέπεια», δήλωσε ο Μισέλ Μπαρνιέ.

Ατάλ: «Συμμαχία» Λεπέν και Αριστεράς για να ρίξουν την κυβέρνηση

Σε οργισμένη τοποθέτηση προχώρησε ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας, εκλεκτός του Μακρόν, Γκαμπριέλ Ατάλ.

«Πιστεύω ότι αυτό που ζητάει ο γαλλικός λαός είναι, εν ολίγοις, λιγότερος θόρυβος και περισσότερη δράση», είπε ο κεντρώος Ατάλ, προσθέτοντας ότι «αυτό ακριβώς είναι το πρόγραμμα που επιδιώκει να εφαρμόσει ο Μισέλ Μπαρνιέ».

«Θα καταδικάσετε τη Γαλλία; Ποιος Γάλλος θα μπορέσει να πει ότι χάρη στην πτώση της κυβέρνησης, χάρη στην αστάθεια που θα προκαλέσει αυτό, θα βελτιωθεί η καθημερινότητά του; Κανένας. Γιατί η αλήθεια είναι ότι η έγκριση αυτής της πρότασης μομφής σημαίνει ότι όλοι θα χάσουν», είπε.

Στρέφοντας τα πυρά του στη Λεπέν, τόνισε: «Πώς μπορεί να είσαι ανοιχτός σε συμβιβασμούς όταν σε ελκύουν τόσο δικτατορικά καθεστώτα;». Παράλληλα, χαρακτήρισε «ιστορικό λάθος» τη «συμμαχία» με την Αριστερά για να ρίξει την κυβέρνηση.

Αναφερόμενος στην αριστερή συμμαχία NFP, ανέφερε ότι «το μόνο της έργο είναι να καταπατήσει τα πάντα, να καταστρέψει τα πάντα και να φορολογήσει τα πάντα».

Εκτός, όπως είπε, για το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS), ένα μερικές φορές διστακτικό μέλος του NFP, «για το οποίο, πιστεύω βαθύτατα, υπάρχει ακόμη χρόνος να συσπειρωθούν».

Λεπέν: «Η κυβέρνηση δεν είχε δημοκρατικά θεμέλια»

«Μέσα σε αυτούς τους τρεις σύντομους μήνες, προέκυψε ότι στην πραγματικότητα ήσασταν επικεφαλής μιας κυβέρνησης χωρίς δημοκρατικά θεμέλια», είπε η Μαρίν Λεπέν απευθυνόμενη στον Μπαρνιέ, κατηγορώντας τον για «αδιαλλαξία, σεχταρισμό και δογματισμό… που απέτρεψαν την παραμικρή παραχώρηση, η οποία θα είχε αποφύγει αυτό το αποτέλεσμα».

Ο προϋπολογισμός που απορρίπτει σήμερα το κόμμα της «όχι μόνο αρνείται τις υποσχέσεις σας», λέει. «Δεν έχει κατεύθυνση ή όραμα. Είναι ένας τεχνοκρατικός προϋπολογισμός που συνεχίζει να διολισθαίνει, προσέχοντας πολύ να μην αγγίξει το τοτέμ που είναι η εκτός ελέγχου μετανάστευση».

Είναι ένας προϋπολογισμός, λέει, που «κρατά όμηρο τους Γάλλους - ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους: συνταξιούχους χαμηλού εισοδήματος, άρρωστους ανθρώπους, φτωχότερους εργαζόμενους, αυτούς τους Γάλλους πολύ πλούσιους για να τους βοηθήσουν, αλλά όχι αρκετά φτωχούς για να γλιτώσουν από τους φόρους». «Η μόνη λύση για τον Μπαρνιέ ήταν φόρος, φόρος και περισσότερος φόρος, είπε.

Ίσως και μέχρι το Σάββατο ο νέος πρωθυπουργός

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σκοπεύει να ορίσει γρήγορα νέο πρωθυπουργό, ανέφεραν νωρίτερα τρεις πηγές στο Reuters.

Μία από τις πηγές δήλωσε ότι ο Μακρόν ελπίζει να έχει κάποιον στο πρωθυπουργικό πόστο το συντομότερο δυνατό το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου, όταν πάνω από πενήντα αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων προσκεκλημένοι, συμπεριλαμβανομένου του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα βρεθούν στο Παρίσι για τα εγκαίνια της ανακαινισμένης Παναγίας των Παρισίων.

«Τίποτα δεν έχει αποφασιστεί», είπε το Ελιζέ απαντώντας σε αίτημα για σχόλιο.

Ο Μακρόν φέρεται να μην έχει καταλήξει στο όνομα πρωθυπουργού, ανέφεραν οι πηγές, αλλά στη λίστα φαίνεται να είναι ο Μπερνάρ Καζνέβ, ο Ξαβιέ Μπερτράν και ο υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων Σεμπαστιάν Λεκορνί.