Συνέντευξη - Μαριέττα Γιαννάκου στο Flash.gr: «Η ελευθερία δεν μπορεί παρά να συνδυάζεται με την ανάληψη ευθύνης»

Η Μαριέττα Γιαννάκου δεν είναι τυχαίο πρόσωπο. Είναι γυναίκα που συνδυάζει πολιτισμό με ευθύτητα, είναι πολιτικός με ακλόνητες θέσεις αλλά και ορίζοντα, είναι μία κυρία που ξέρει να συμμαχεί με ζωή. Όλα αυτά την καθιστούν ελκυστική. Διαβάζοντας ή ακούγοντας τις συνεντεύξεις της κυρίας Γιαννάκου, οι αναγνώστες κι οι αναγνώστριες δεν μπορούν παρά να της αναγνωρίσουν όλα τα πάρα πάνω, ανεξάρτητα από τα πολιτικά πιστεύω τους. Κι οι ψηφοφόροι της, δεν μπορούν παρά να έχουν πολλούς λόγους να την πριμοδοτούν.

Ομιλία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 1984

• Κυρία Γιαννάκου είστε γνωστή πολιτικός όμως, περισσότερο από αυτό, είστε μαχήτρια ζωής. Από που αντλείτε δυνάμεις; Τι είναι δηλαδή αυτό που σας εμψυχώνει;

Αρκετοί συνάνθρωποί μας έχουν περάσει τις ίδιες και ακόμη δυσκολότερες καταστάσεις. Οι δοκιμασίες είναι στη ζωή όλων αργά ή γρήγορα. Ωστόσο, αντέχουν όσοι δίνουν και κερδίζουν τις πολλές μικρές μάχες της ζωής. Γιατί διδάσκονται από αυτές, δυναμώνουν και προετοιμάζονται όταν έρθουν αντιμέτωποι με πραγματικά δύσκολες καταστάσεις. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η οικογένεια αποτελεί το κίνητρό μας για να συνεχίσουμε τη ζωή μας.

• Ως Υπουργός Παιδείας επιδείξατε αταλάντευτη στάση στις απόψεις σας. Τόσο το 2006 -αναφέρομαι στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που εισηγηθήκατε- όσο και το 2007, στην πρώτη έκδοση του νέου βιβλίου Ιστορίας της ΣΤ Δημοτικού. Και καταβάλλατε το τίμημα. Στα προσωπικά σας ζητήματα επίσης «το πάτε μέχρι τέλους»;

Να εξηγήσω κάτι. Αταλάντευτη είμαι όταν πρόκειται για ζητήματα προστασίας των θεσμών έναντι όσων θεωρούν ότι μπορούν να επιβάλουν την άποψή τους με μόνο κριτήριο τις απειλές. Στη διάρκεια της θητείας μου έκανα εξαντλητικό διάλογο με όλους και για όλα τα ζητήματα. Οι μεταρρυθμίσεις υποστηρίχθηκαν από την πλειονότητα των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας. Για το λόγο αυτό και εφαρμόστηκαν. Η προσωπική ζωή έχει τους δικούς της κανόνες, αλλά δεν έχει νόημα η δημόσια έκθεσή της.

2004. Ως Υπουργός Παοιδείας η κα Γιαννάκου συμμετέχει σε εκδήλωση που γίνεται στα πλαίσια της "Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Εναλλακτικών τρόπων Μετακίνησης. Ήταν μία πρωτοβουλία του Υπουργείου Μεταφορών όπου μαθητές από τα σχολεία της Αθήνας έφτιαξαν γκράφιτι σε τέσσερα λεωφορεία του ΟΑΣΑ, που θα κυκλοφορούσαν στους δρόμους. Στη φωτογραφία  φτιάχνει το δικό της μήνυμα.

• Το μότο «think positive» φαίνεται να σας διέπει. Δεν είναι όμως ένα είδος καταναγκασμού; Γιατί οτιδήποτε άλλο το προσεγγίζουμε ως έλλειμμα;

Σκεφτείτε, ακόμη και στις χειρότερες καταστάσεις διαπιστώνουμε κάτι καλό. Δίπλα σε ένα βαριά ασθενή άνθρωπο βλέπουμε την αγάπη και τη φροντίδα των δικών του ανθρώπων. Στην πολιτική πρέπει πάντοτε να αναζητούμε τη θετική σκέψη. Πώς αλλιώς μπορούμε να νοηματοδοτήσουμε την εμπλοκή στα κοινά έναντι της στοχοποίησης, του φθόνου και άλλων καταστάσεων τις οποίες αντιμετωπίζουμε.

• Γνωρίζουμε ότι η πολιτική υπήρξε στο παρελθόν εντόνως ανδροκρατούμενη. Στην πολιτική σας καριέρα πως αντιμετωπίσατε τη «γυάλινη οροφή»;

Να υπενθυμίσω ότι η Ελλάδα σταθερά υπολείπεται στους δείκτες συμμετοχής των γυναικών στο κοινοβούλιο και στην κυβέρνηση. Είχα την τιμή να με περιβάλλουν με την εμπιστοσύνη τους οι ψηφοφόροι και οι ηγεσίες του κόμματός μου και να συμμετέχω ως βουλευτής στην Ελλάδα και την Ευρώπη και ως μέλος των κυβερνήσεων. Γνωρίζω τις σχετικές προκαταλήψεις και τους περιορισμούς. Ακόμη και σήμερα παρατηρούμε ότι γυναίκες σε θέσεις ευθύνης υφίστανται κριτική, η οποία κάθε άλλο παρά σχετίζεται με το έργο τους ή την προσωπικότητά τους. Από την άλλη πλευρά, χαίρομαι να βλέπω τις νέες γυναίκες σε όλη την Ευρώπη να ανοίγουν νέους δρόμους για την καταξίωσή τους στο δημόσιο χώρο.

• Η ημέρα εορτής των Τριών Ιεραρχών, το πάλαι ποτέ, ίσχυε ως αργία μόνο για τα πανεπιστήμια. Αργότερα με προεδρικό διάταγμα επεκτάθηκε και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση Επί των ημερών σας στο Υπουργείο Παιδείας,  την επιβεβαιώνετε με υπουργικές αποφάσεις. Πώς νιώθετε που το κόμμα σας προσφάτως την κατήργησε;  Ήταν ημέρα των Τριών Ιεραρχών που χάσατε άξαφνα, μαθήτρια του δημοτικού, τον πατέρα σας…

Οι προσωπικότητες των Τριών Ιεραρχών, τους οποίους η Εκκλησία αναφέρει ως «ρήτορες σοφίας θεοειδεῖς», έχουν το σεβασμό όλων μας. Οι τρόποι με τους οποίους αποφασίζουμε να τιμήσουμε την μνήμη τους δεν σχετίζεται μόνο με την καθιέρωση αργίας. Η εκπαιδευτική κοινότητα πρέπει να συζητήσει την προσφορά τους στα γράμματα και τι μας διδάσκει η υπέρβαση των προσωπικών ενδιαφερόντων χάριν της ευρύτερης κοινότητας. Η αγάπη τους για την Παιδεία, ο χαρισματικός λόγος, η φιλανθρωπία τους έχουν σημασία και για τις σημερινές κοινωνίες.

• Σε παλαιότερη συνέντευξή σας έχετε πει: «από μικρή δεν θέλατε κανείς να σας επιβάλει κάτι». Τι συμβουλεύετε τη νέα γενιά γυναικών που συνήθως δεν έχει την πολυτέλεια του διαλόγου με τους γονείς, όπως την είχατε εσείς; Θυμίζω ότι παραμένουμε πατριαρχική χώρα.

Δεν υπάρχει σύγκριση με αυτό που συνέβαινε δεκαετίες πριν. Τα παιδιά διαθέτουν σαφέστατα ελευθερία στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους και πολλές επιλογές για τη ζωή τους. Ωστόσο δε θα είναι ανέφελη η ζωή στην οικογένεια. Συχνά θα εμφανίζονται προβλήματα επικοινωνίας, σήμερα ίσως περισσότερο λόγω της αυξημένης ελευθερίας των νέων. Η ελευθερία πάντως δεν μπορεί παρά να συνδυάζεται με την ανάληψη ευθύνης. Θέλω να πω ότι οι νέοι πάντοτε πρέπει να ακούν τις γνώμες των άλλων, χωρίς να τους επιβάλλεται. Ωφελούμαστε πάντως όταν μαθαίνουμε από τις εμπειρίες ή τα σφάλματα των άλλων.

• Η ψυχιατρική, όπου εξειδικευτήκατε επαγγελματικά, είναι μια εξόχως ενδιαφέρουσα επιστήμη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι «καθείς κι η νεύρωσή του», ερωτώ: σας βοήθησε να «διαβάζετε» τους πολιτικούς συναδέλφους ή αντιπάλους σας;

Ας μην υπερβάλλουμε. Δεν απαιτούνται γνώσεις ψυχιατρικής για να συνεννοηθείς με τους συναδέλφους. Η πολιτική είναι αρκετά διδακτική. Σε μαθαίνει να επιδιώκεις αμοιβαία αποδεκτές λύσεις. Να κατανοείς ότι υπάρχουν πάντα διαφορετικές γνώμες, αλλά η συνύπαρξή μας απαιτεί τη συνεννόησή μας. Έχω κάνει πολύ ισχυρές φιλίες με πολιτικούς πολύ διαφορετικών παρατάξεων.

• Πολλές φορές ζούμε με κεκτημένη ταχύτητα. Μία πλήρης αλλαγή στον τρόπο ζωής σας, με χρόνο άπλετο προς εσάς, σας λέει κάτι ή σας τρομάζει.

Ήμουν πάντοτε άνθρωπος των υψηλών ταχυτήτων με πολλές και ταυτόχρονες υποχρεώσεις και βεβαρυμμένο πρόγραμμα. Αυτό μπορεί να είναι κοπιαστικό, αλλά προσφέρει τη χαρά να αξιοποιείς κάθε στιγμή της ζωής. Πραγματικά δεν ξέρω πώς είναι να έχεις άπλετο χρόνο, δεν μου έχει συμβεί. Ελπίζω να αργήσει.

• Μία ερώτηση που προκύπτει από την επικαιρότητα. Εσείς σαν πολιτικός, γυναίκα και γιατρός, πως σχολιάζετε το φλέγον θέμα με την καμπάνια κατά των αμβλώσεων; Που από τη μία  «κυνηγά» τις γυναίκες που επιλέγουν την αμβλώση γιατί «σκοτώνουν» τα έμβρυα και από την άλλη όλο αυτό, να έχει μετατραπεί μαγικά, σε «ελεύθερη διακίνηση ιδεών»...  

Ο κοινός νομοθέτης έχει λύσει αυτά τα ζητήματα. Τα δικαιώματα των γυναικών είναι πλήρως διασφαλισμένα. Όλοι, βεβαίως, έχουν δικαίωμα έκφρασης απόψεων. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να συμβαίνει με διάθεση επιβολής μίας άποψης ή της ενοχοποίησης των άλλων. Από την άλλη πλευρά, θα είναι χρήσιμο να δοθεί αυξημένη δημοσιότητα σε θέματα αντισύλληψης για την πρόληψη νοσημάτων, αλλά και ανεπιθύμητων κυήσεων. Όπως είπαμε, η ελευθερία συνεπάγεται και την ανάληψη ευθύνης.

Στιγμιότυπο από την ιδιαίτερη τηλεοπτική συνέντευξη της κας Γιαννάκου στην κα Φωτεινή Τσαλίκογλου, στην εκπομπή της ΕΡΤ, "Το μαγικό των Ανθρώπων"

• Με ποια πολιτικό άλλου κόμματος, μας προτείνετε να συζητήσουμε;

Σας προτείνω την κυρία Όλγα Γεροβασίλη.

Με χαρά διαπιστώνουμε πως οι γυναίκες του κοινοβουλίου έχουν μία αβίαστη διάθεση να προτείνουν την επομένη συνάδελφό τους.

Θα το προσπαθήσουμε και ευχαριστούμε που τιμήσατε την επαναλειτουργία του flash.gr