Συνέντευξη Ροζάκη: Ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα των 12 ναυτικών μιλίων στο Αιγαίο
Πάγια θέση της Ελλάδας ήταν και παραμένει το αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, όπως προβλέπεται ρητώς από το Διεθνές Δίκαιο και συγκεκριμένα τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές με αφορμή τα τουρκικά δημοσιεύματα.
Από το βράδυ του Σαββάτου είχε γίνει πρώτη είδηση σε τουρκικά ΜΜΕ η δήλωση του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών Χρήστου Ροζάκη στον ελληνικό ραδιοφωνικό σταθμό Alpha ότι «η Ελλάδα πρόσφερε στην Τουρκία να υπαναχωρήσει στα 10 μίλια χωρικά ύδατα». Τα τουρκικά ΜΜΕ μετέδωσαν μέσω των ιστοσελίδων τους τις δηλώσεις Ροζάκη ως έκτακτη είδηση, χαρακτηρίζοντάς τες ως «βήμα πίσω» της Ελλάδας.
Τι έγραψε ο Τουρκικός Τύπος
«Ισχυρισμός από τον Χρήστο Ροζάκη! Η Ελλάδα παραιτήθηκε από την αξίωση για 12 μίλια χωρικών υδάτων», αναφέρει το φιλοκυβερνητικό κανάλι Α Χαμπέρ.
«Η Ελλάδα έκανε βήμα πίσω! Αποσύρθηκε στα 10 μίλια χωρικών υδάτων», γράφει η Σταρ.
«Βήμα έκπληξη από την Ελλάδα μετά το φιάσκο με τον EastMed: Παραιτήθηκαν από τα 12 μίλια», ανέφερε η TGRT.
«Η Ελλάδα παραιτήθηκε από την αξίωσή της», ισχυρίζεται η Γενί Ακίτ, ενώ η Χαρμπελέρ ανέφερε ότι «Η Ελλάδα έκανε βήμα πίσω στην αξίωσή της για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια που αποτελεί αιτία πολέμου για την Τουρκία».
Πριν τις δηλώσεις του στον Alpha, ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών Χρήστος Ροζάκης είχε παραχωρήσει στις αρχές της εβδομάδας συνέντευξη με αντίστοιχο περιεχόμενο και στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας όπου είχε κάνει την εκτίμηση ότι η Αθήνα θα μπορούσε να συζητήσει με την Άγκυρα το ζήτημα του εύρους των χωρικών υδάτων, παρά την επίσημη θέση πως είναι αναφαίρετο δικαίωμα της Ελλάδας η επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια, τονίζοντας ότι σε μια τέτοια περίπτωση το κέρδος θα ήταν ότι «θα έκλεινε αυτός ο “καρκίνος” που μας απασχολεί τόσα χρόνια».
Με φόντο τις νέες τουρκικές απειλές περί casus belli σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων, ξεκαθάρισε ότι είναι αντικείμενο διαλόγου το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης, των χωρικών υδάτων.
Αναφορικά με το τι θα μπορούσε να συζητήσει η Ελλάδα, είπε πως εάν η συζήτηση ήταν καλόπιστη, θα έπρεπε να γυρίσουμε στις προηγούμενες θέσεις της Τουρκίας, η οποία είχε αποδεχθεί τα 12 ναυτικά μίλια για την ηπειρωτική χώρα και τα 6 ναυτικά μίλια για τα νησιά.
«Εκεί η μόνη εύλογη προσπάθεια της Ελλάδας θα ήταν να συζητήσει όχι 6 ναυτικά μίλια για τα νησιά, αλλά κάποιο διαφορετικό εύρος στα 8 ή στα 10 ναυτικά μίλια», δήλωσε. Πρόσθεσε, δε, ότι σε περίπτωση συμφωνίας, κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η Τουρκία θα τηρούσε το λόγο της, αλλά «εμείς θα είχαμε κάνει ότι μπορούσαμε για να διατηρήσουμε την ειρήνη». Σημείωσε ότι η συμφωνία για την αιγιαλίτιδα είναι προϋπόθεση για να ξεκινήσει η συζήτηση για την υφαλοκρηπίδα.
«Υπάρχουν διαφορές οι οποίες αρχίζουν και “σαπίζουν”. Υπάρχει μια διαφορά για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Στην αρχή η Τουρκία προσπάθησε να ισχυριστεί ότι οι βραχονησίδες δεν περιλαμβάνονται στις συμφωνίες και ως εκ τούτου, είναι αμφισβητήσιμη η κυριότητά τους, δηλαδή η κυριαρχία της Ελλάδας πάνω σε αυτές. Μετά μετέβαλε αυτή τη στάση και είπε ότι οι βραχονησίδες ανήκουν στην Τουρκία. Και τώρα φτάνει στο σημείο να αμφισβητεί την κυριαρχία των ελληνικών νησιών, των κατοικημένων και μεγάλων», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον κ. Ροζάκη, αυτό σημαίνει όσο δεν λύνονται οι διαφορές, η Τουρκία επιζητεί να τροποποιεί τη στάση της και προσπαθεί να επιβάλλει περισσότερους όρους στην Ελλάδα. «Επιβαρύνει τον διάλογο, προσπαθεί να μεταφέρει αξιώσεις στο τραπέζι του διαλόγου, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε σήμερα σε αδιέξοδο, διότι ούτε συζητήσεις γίνονται – οι διερευνητικές δεν έχουν πάρει οριστική μορφή- ούτε και βρίσκεται μια λύση στα προβλήματα», επισήμανε. «Εάν ο κ. Ερντογάν πει ότι δεν υπάρχει casus belli, φυσικά και δεν θα υπάρχει. Δεν υπάρχει περίπτωση όμως να ειπωθεί τώρα, να μην περιμένουμε κάτι τέτοιο», πρόσθεσε.
Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών παραδέχθηκε ότι στη στάση της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα παίζουν ρόλο τα πολλά και μεγάλα εσωτερικά προβλήματα της γειτονικής χώρας, αλλά η Άγκυρα «μας έχει συνηθίσει σε μια διεύρυνση των αιτημάτων της, εκμεταλλεύεται αυτό το αδιέξοδο, την αδυναμία επίλυσης των διαφορών».
Ο ίδιος εξέφρασε την ελπίδα ότι η γειτονική χώρα θα σταματήσει σε λεκτική κλιμάκωση και δεν θα προχωρήσει σε πολεμικές ενέργειες, γιατί αυτό θα της στοιχίσει πολύ. «Η Τουρκία ξέρει ότι από τη στιγμή που βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση με τα οικονομικά της αδιέξοδα, δεν τη συμφέρει να επεκταθεί σε ένα νέο μέτωπο που θα της είναι πολύ δυσάρεστο. Δεν νομίζω ότι θα το επιχειρήσει, νομίζω ότι δεν είναι έτοιμη να κάνει κάτι τέτοιο», είπε χαρακτηριστικά.
Ανδρέας Λοβέρδος: Να απαντήσει επίσημα το ΥΠΕΞ
«Η συνέντευξη του καθηγητή κ. Ροζάκη δεν θα αποτελούσε πρόβλημα, εάν δεν απέδιδε στην ελληνική πλευρά την πρόταση η επέκταση των χωρικών μας υδάτων να γινόταν στα 10 κι όχι στα 12 μίλια», τονίζει σε ανακοίνωσή του ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ Ανδρέας Λοβέρδος.
«Και επειδή ο συγκεκριμένος καθηγητής προσεγγίζει τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής με μεγάλη σοβαρότητα το θέμα που προκύπτει είναι εάν αυτή η πρόταση σχετίζεται με τις διερευνητικές επαφές ή όχι, καθώς και αν έγινε κατά τη διάρκεια των νέων γύρων των διερευνητικών επαφών που ξεκίνησαν το 2021 ή σε κάποια παλαιότερη φάση τους», επισημαίνει ακόμη ο κ. Λοβέρδος.
«Τα ερωτήματα αυτά πρέπει να απαντηθούν από το υπουργείο Εξωτερικών. Έως να υπάρξει συγκεκριμένη απάντηση, τα σχόλια των ελληνικών διπλωματικών πηγών είναι αμήχανα και μάλλον επιβεβαιώνουν όσα ο κ.Ροζάκης ανέφερε», καταλήγει ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ.