Συμβούλιο της Ευρώπης: Θετικά βήματα της Ελλάδας στην καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων

Στη δεύτερη έκθεσή της για την Ελλάδα η Ομάδα Εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Εμπορίας Ανθρώπων (GRETA) αναγνωρίζει τα θετικά βήματα που έχουν λάβει οι ελληνικές αρχές για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, αλλά επισημαίνει επίσης μια σειρά αδυναμιών.

Ειδικότερα, η έκθεση εξετάζει την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα στην εφαρμογή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Εμπορίας Ανθρώπων, από τη δημοσίευση της πρώτης έκθεσης της GRETA τον Οκτώβριο του 2017.

Ζητά, μεταξύ άλλων, «καλύτερη προστασία για τα θύματα εμπορίας ανθρώπων, ιδιαίτερα προστασία από την έκθεσή τους στον επανατραυματισμό και εκ νέου θυματοποίηση, συμπεριλαμβανομενων των παιδιών, αυξημένη προσοχή στις επιθεωρήσεις εργασίας και εξεταμικευμένη αξιολόγηση σε περιπτώσεις απωθήσεων και απομακρύνσεων μεταναστών στα σύνορα».

«Η έγκριση ενός εθνικού σχεδίου δράσης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και η σύσταση του Εθνικού Μηχανισμού Παραπομπής για τον εντοπισμό των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, είναι μεταξύ των σημαντικών βημάτων που έχουν κάνει οι ελληνικές αρχές», αναφέρει η έκθεση. Το νομοθετικό πλαίσιο έχει επίσης αναθεωρηθεί, όπως προτείνει η GRETA στην πρώτη της έκθεση.

Η έκθεση δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων με σκοπό την εργασιακή εκμετάλλευση. Μετά την απόφαση Chowdury του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, «οι ελληνικές αρχές έλαβαν μια σειρά μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της νομιμοποίησης εργαζομένων από το Μπαγκλαντές χωρίς έγγραφα», τονίζει.

Η GRETA ζητά περαιτέρω βελτιώσεις, όπως η αύξηση του αριθμού των επιθεωρητών εργασίας και η εκπαίδευσή τους για τον εντοπισμό περιπτώσεων εμπορίας και εκμετάλλευσης ανθρώπων.

Μια άλλη εστίαση της έκθεσης είναι η πρόληψη της εμπορίας παιδιών. Η GRETA χαιρετίζει τη σύσταση της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, τη δημιουργία ασφαλών ζωνών για τα ασυνόδευτα παιδιά και την αύξηση του αριθμού των εγκαταστάσεων φιλοξενίας. Ωστόσο, η GRETA προτρέπει τις ελληνικές αρχές να αυξήσουν το έργο τους για τον εντοπισμό παιδιών θυμάτων εμπορίας και να τους παράσχουν μακροπρόθεσμη βοήθεια.

Η έκθεση τονίζει, ότι η αναγνώριση των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων δεν πρέπει να εξαρτάται από την καταγγελία και τη συνεργασία του υποτιθέμενου θύματος στην έρευνα ή την ποινική διαδικασία. Η εμπειρογνωμοσύνη των εξειδικευμένων ΜΚΟ, των ψυχολόγων, του προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης και των επιθεωρητών εργασίας θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη κατά τη διαδικασία αναγνώρισης.

«Ενώ καταγράφει με ανησυχία τις αναφορές για απωθήσεις και αναγκαστικές απομακρύνσεις μεταναστών και αιτούντων άσυλο στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία, η GRETA καλεί τις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν, ότι διενεργείται εξατομικευμένη αξιολόγηση κινδύνου πριν από κάθε αναγκαστική απομάκρυνση και ότι αξιολογεί τους κινδύνους εμπορίας ή εκ νέου εμπορία κατά την επιστροφή».

Η έκθεση εκφράζει επίσης ανησυχία «για την αποτυχία των αρχών να εφαρμόσουν προστατευτικά μέτρα για τα θύματα εμπορίας, εκθέτοντάς τα έτσι σε επανατραυματισμό και εκ νέου θυματοποίηση». Η GRETA προτρέπει τις ελληνικές αρχές να αξιοποιήσουν πλήρως στην πράξη τα διαθέσιμα μέτρα για την προστασία των θυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών. Οι αστυνομικοί, οι εισαγγελείς και οι δικαστές θα πρέπει να έχουν την απαραίτητη εκπαίδευση ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή τέτοιων μέτρων στην πράξη, προσθέτει η έκθεση.

Επιπλέον, η GRETA παρατηρεί, ότι δεν έχουν υποβληθεί αιτήσεις για κρατική αποζημίωση από θύματα εμπορίας και ζητά από τις ελληνικές αρχές να λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι η κρατική αποζημίωση είναι ουσιαστικά προσβάσιμη στα θύματα εμπορίας.

Η έκθεση καλεί επίσης τις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι οι αστυνομικές μονάδες που ερευνούν τα αδικήματα της εμπορίας ανθρώπων διαθέτουν τους κατάλληλους πόρους και έχουν τη δυνατότητα να διεξάγουν προληπτικές και έγκαιρες έρευνες.