Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης: Οι προτάσεις της Κομισιόν για την οικονομική διακυβέρνηση

Τις νομοθετικές της προτάσεις για τη μεταρρύθμισης των κανόνων οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ στον απόηχο της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης παρουσίασε, την Τετάρτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι κεντρικός στόχος των προτάσεων είναι η ενίσχυση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους και η προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης σε όλα τα κράτη μέλη μέσω μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι νέοι κανόνες θα διευκολύνουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις και θα συμβάλουν στη μείωση των υψηλών αναλογιών δημόσιου χρέους με ρεαλιστικό, σταδιακό και διαρκή τρόπο, σύμφωνα με την ομιλία της προέδρου, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την κατάσταση της Ένωσης το 2022 .

Η μεταρρύθμιση θα καταστήσει απλούστερη την οικονομική διακυβέρνηση, θα βελτιώσει την εθνική ιδιοκτησία, θα δώσει μεγαλύτερη έμφαση στο μεσοπρόθεσμο και θα ενισχύσει την επιβολή εντός ενός διαφανούς κοινού πλαισίου της ΕΕ.

«Οι προτάσεις αντιμετωπίζουν ελλείψεις στο τρέχον πλαίσιο. Λαμβάνουν υπόψιν την ανάγκη μείωσης των πολύ αυξημένων επιπέδων δημόσιου χρέους, βασίζονται στα διδάγματα που αντλήθηκαν από την απάντηση της πολιτικής της ΕΕ στην κρίση του COVID-19 και προετοιμάζουν την ΕΕ για μελλοντικές προκλήσεις, υποστηρίζοντας την πρόοδο προς ένα πράσινο, ψηφιακό, χωρίς αποκλεισμούς και ανθεκτικότητα οικονομία και να καταστήσει την ΕΕ πιο ανταγωνιστική» τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση για το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Ισχυρότερη εθνική ιδιοκτησία

Τα εθνικά μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά-διαρθρωτικά σχέδια αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των προτάσεων της Επιτροπής. Τα κράτη μέλη θα σχεδιάσουν και θα παρουσιάσουν σχέδια, που θα καθορίζουν τους δημοσιονομικούς τους στόχους, τα μέτρα για την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις προτεραιότητας για μια περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων ετών. Αυτά τα σχέδια θα αξιολογηθούν από την Επιτροπή και θα εγκριθούν από το Συμβούλιο με βάση κοινά κριτήρια της ΕΕ.

Η ενσωμάτωση δημοσιονομικών, μεταρρυθμιστικών και επενδυτικών στόχων σε ένα ενιαίο μεσοπρόθεσμο σχέδιο θα συμβάλει στη δημιουργία μιας συνεκτικής και εξορθολογισμένης διαδικασίας

Θα ενισχύσει την εθνική ιδιοκτησία παρέχοντας στα κράτη μέλη μεγαλύτερα περιθώρια για τον καθορισμό των δικών τους οδών δημοσιονομικής προσαρμογής και τις δεσμεύσεις μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων. Τα κράτη μέλη θα υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις προόδου για να διευκολύνουν την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση και επιβολή της εφαρμογής αυτών των δεσμεύσεων.

Η νέα διαδικασία δημοσιονομικής εποπτείας θα ενσωματωθεί στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, το οποίο θα παραμείνει το κεντρικό πλαίσιο για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης.

Απλούστεροι κανόνες λαμβάνοντας υπόψιν τις διαφορετικές δημοσιονομικές προκλήσεις

Οι δημοσιονομικές καταστάσεις, οι προκλήσεις και οι οικονομικές προοπτικές ποικίλλουν σημαντικά στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Ως εκ τούτου, μια προσέγγιση που ταιριάζει σε όλους δεν λειτουργεί. Οι προτάσεις επιδιώκουν τη μετάβαση σε ένα πλαίσιο εποπτείας που βασίζεται περισσότερο στον κίνδυνο που θέτει τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους στον πυρήνα του, ενώ προάγει τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Αυτή η προσέγγιση θα τηρεί ένα διαφανές κοινό πλαίσιο της ΕΕ .

Τα σχέδια των κρατών μελών θα καθορίσουν τις διαδρομές τους για τη δημοσιονομική προσαρμογή. Αυτοί θα διαμορφωθούν με βάση τους πολυετείς στόχους δαπανών , οι οποίοι θα αποτελούν τον ενιαίο λειτουργικό δείκτη για τη δημοσιονομική εποπτεία, απλοποιώντας έτσι τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Τα όρια

Για κάθε κράτος μέλος με δημόσιο έλλειμμα άνω του 3% του ΑΕΠ ή δημόσιο χρέος άνω του 60% του ΑΕΠ, η Επιτροπή θα εκδίδει μια « τεχνική τροχιά » για κάθε χώρα . Αυτή η τροχιά θα επιδιώξει να διασφαλίσει ότι το χρέος θα τεθεί σε μια εύλογη καθοδική πορεία ή θα παραμείνει σε συνετήάεπίπεδα και ότι το έλλειμμα θα παραμείνει ή θα μειωθεί και θα διατηρηθεί κάτω από το 3% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.

Για τα κράτη μέλη με δημόσιο έλλειμμα κάτω του 3% του ΑΕΠ και δημόσιο χρέος κάτω του 60% του ΑΕΠ, η Επιτροπή θα παρέχει τεχνικές πληροφορίες για να διασφαλίσει ότι το δημόσιο έλλειμμα διατηρείται κάτω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ.

Αυτές οι τεχνικές τροχιές και οι τεχνικές πληροφορίες θα καθοδηγήσουν τα κράτη μέλη κατά τον σχεδιασμό των πολυετών στόχων δαπανών που θα συμπεριλάβουν στα σχέδιά τους.

Βιωσιμότητα του χρέους

Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, θα ισχύουν κοινές διασφαλίσεις για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους . Οι τιμές αναφοράς 3% και 60% του ΑΕΠ για το έλλειμμα και το χρέος θα παραμείνουν αμετάβλητες. Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ θα πρέπει να είναι χαμηλότερος στο τέλος της περιόδου που καλύπτεται από το σχέδιο από ό,τι στην αρχή αυτής της περιόδου και μια ελάχιστη δημοσιονομική προσαρμογή 0,5% του ΑΕΠ ετησίως ως σημείο αναφοράς θα πρέπει να εφαρμοστεί, εφόσον το έλλειμμα παραμένει πάνω από το 3% του ΑΕΠ.

Επιπλέον, τα κράτη μέλη που επωφελούνται από μια εκτεταμένη περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι η δημοσιονομική προσπάθεια δεν θα αναβληθεί για τα προηγούμενα έτη.

Γενικές και ειδικές για κάθε χώρα ρήτρες διαφυγής θα επιτρέψουν αποκλίσεις από τους στόχους δαπανών σε περίπτωση σοβαρής οικονομικής ύφεσης στην ΕΕ ή στη ζώνη του ευρώ συνολικά ή εξαιρετικών περιστάσεων εκτός του ελέγχου του κράτους μέλους με σημαντικό αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά. Το Συμβούλιο, βάσει σύστασης της Επιτροπής, θα αποφασίσει για την ενεργοποίηση και απενεργοποίηση αυτών των ρητρών.

Διευκόλυνση μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων για τις προτεραιότητες της ΕΕ

Οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις είναι απαραίτητες.

Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας και η ανάγκη ενίσχυσης της ικανότητας ασφάλειας της Ευρώπης θα απαιτήσουν μεγάλες και βιώσιμες δημόσιες επενδύσεις τα επόμενα χρόνια. Οι μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη παραμένουν ουσιαστικό συστατικό των αξιόπιστων σχεδίων μείωσης του χρέους.

Η θετική αλληλεπίδραση μεταξύ μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων δείχνει ήδη τα πλεονεκτήματά της στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της NextGenerationEU .

Μέριμνα για αποτελεσματική επιβολή

Οι κανόνες απαιτούν επιβολή. Ενώ οι προτάσεις παρέχουν στα κράτη μέλη περισσότερο έλεγχο στον σχεδιασμό των μεσοπρόθεσμων σχεδίων τους, θέτουν επίσης σε εφαρμογή ένα πιο αυστηρό καθεστώς επιβολής για να εξασφαλίσουν ότι τα κράτη μέλη τηρούν τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν στα μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά-διαρθρωτικά τους σχέδια.

Για τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις για το δημόσιο χρέος, οι αποκλίσεις από τη συμφωνημένη πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής θα οδηγήσουν εξ ορισμού στο άνοιγμα μιας διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος.

Η μη τήρηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδυτικών δεσμεύσεων που δικαιολογούν την παράταση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τη συντόμευση της περιόδου προσαρμογής.

Επόμενα βήματα

Η ταχεία συμφωνία για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ και άλλων στοιχείων του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης αποτελεί πιεστική προτεραιότητα στην τρέχουσα κρίσιμη συγκυρία για την οικονομία της ΕΕ.

Το Συμβούλιο, σε συμπεράσματα που ενέκρινε επίσης το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ζήτησε να ολοκληρωθούν οι νομοθετικές εργασίες το 2023. Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τις νομοθετικές προτάσεις που υποβλήθηκαν σήμερα το συντομότερο δυνατό, έτσι ώστε να να ανταποκριθεί επαρκώς στις προκλήσεις που έρχονται.

Πηγή: ot