Στο μυαλό του Τραμπ: Οι προτεραιότητες των ΗΠΑ στη Συρία μετά την πτώση του Άσαντ
Είναι διατεθειμένη η Ουάσιγκτον να δώσει μια ευκαιρία στον ηγέτη των ανταρτών Αλ-Τζολάνι; Προς το παρόν Λευκός Οίκος και Στέιτ Ντιπάρτμεντ λένε όχι.
Δημήτρης Σουλτογιάννης - Ανταπόκριση ΗΠΑ
Ας μην πέφτουμε στην παγίδα των Τούρκων. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες ο Αμπού Μοχάμεντ Αλ-Τζολάνι είναι επικηρυγμένος τρομοκράτης. Οι Τούρκοι έχουν ζητήσει επισταμένα να βγει από τη λίστα των τρομοκρατών. Η Ουάσιγκτον έχει απαντήσει με ένα δυνατό «ΟΧΙ».
Βέβαια, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο διάδοχός του, Ντόναλντ Τραμπ, χρειάζονται επειγόντως μια «θεωρία του νου» για τον Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, τον ηγέτη των ανταρτών που ανέτρεψαν τον Σύριο δικτάτορα και οι οποίοι θα μπορούσαν τώρα να απελευθερώσουν τη χώρα ή να τη στείλουν ακόμα πιο βαθιά στην κόλαση. Ποιες όμως είναι οι προτεραιότητες του Τζολάνι; Μπορεί να ανταποκριθεί στην πρόκληση; Και πως θα μπορούσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες να βοηθήσουν;
Από την άνοιξη του 2011 και την εξέγερση κατά του Μπασάρ αλ Άσαντ, του χασάπη και εγκληματία πολέμου που κρύβεται τώρα στη Ρωσία, οι ΗΠΑ προσπάθησαν να απαλλαγούν από τον Άσαντ ενώ ανέκαθεν ανησυχούσαν για το μετά. Η Ουάσιγκτον ανησυχούσε και ανησυχεί, για το ενδεχόμενο ο Άσαντ να αντικατασταθεί από κάποιον ή ένα καθεστώς ακόμα πιο «διαβολικό».
Από ισλαμιστές τρομοκράτες, συγκεκριμένα. Οι ΗΠΑ πολεμούν την Αλ Κάιντα μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, καθώς και ένα από τα παρακλάδια της, το Ισλαμικό Κράτος, γνωστό και ως ISIS. Μόλις το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, αμερικανικά αεροσκάφη βομβάρδισαν περισσότερους από 75 στόχους του ISIS στη Συρία έτσι ώστε να μην εκμεταλλευτεί το χάος της μετάβασης. Θα ήταν πράγματι καταστροφικό για τις ΗΠΑ αν στη θέση του Άσαντ έμπαινε κάποιος εξίσου επικίνδυνος και εξίσου αντιαμερικανός.
Οι επιλογές των ΗΠΑ και πώς αυτές θα αλλάξουν το παιχνίδι στη Μέση Ανατολή
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επί της ουσίας δεν έπαιξαν κανένα εμφανή ρόλο στη συγκλονιστική ανατροπή των τελευταίων εβδομάδων, ούτε κάποιο βοηθητικό ρόλο στο αδιέξοδο των τελευταίων ετών. Και ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δίκιο ότι οι ΗΠΑ πρέπει να προσπαθήσουν τελικά να φύγουν από τη Μέση Ανατολή αντί να μπουν σε νέα αχαρτογράφητα νερά και νέους πολέμους. Αλλά κάνει λάθος όταν λέει, με το αμίμητο ύφος του, ότι «Η Συρία είναι ένα χάος, αλλά δεν είναι φίλος μας και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρέπει να έχουν καμία σχέση με αυτή. Δεν είναι αυτός ο δικός μας αγώνας. Αφήστε την κατάσταση να εξελιχθεί από μόνη της, μην μπλέκετε!».
Η παρούσα στιγμή δίνει τη δυνατότητα να γίνουν γεωπολιτικές αλλαγές. Θα μπορούσε να δώσει τέλος στα βάσανα εκατομμυρίων Σύριων, να αποδυναμώσει περαιτέρω το Ιράν, τη Χεζμπολάχ και τη Ρωσία, με τον καιρό ίσως ακόμη και να ενσωματώσει τις σουνιτικές χώρες σε μια συνεκτική συμφωνία ασφαλείας με το Ισραήλ, επιτρέποντας στις ΗΠΑ να φύγουν από την περιοχή.
Θα μπορούσε όμως να γίνει και το ακριβώς αντίθετο, να οδηγηθούμε δηλαδή σε σφαγή, να εμπλακούν άλλες εξωτερικές δυνάμεις (συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ) και να γίνει ο μεγαλύτερος πόλεμος του αιώνα μας.
Για να καταστεί δυνατό το καλύτερο σενάριο, ο Λευκός Οίκος πρέπει τώρα να δείξει ευελιξία. Παρόλο που ο αμερικανικός νόμος θεωρητικά απαγορεύει σε έναν νέο πρόεδρο να αναμιγνύεται στην εξωτερική πολιτική, ο Μπάιντεν και ο Τραμπ πρέπει να συντονίσουν και να υποβάλουν στον Τζολάνι μια κοινή πρόταση.
Θα πρέπει είτε να αποφύγουν τον χαρακτηρισμό «τρομοκράτης». Και θα πρέπει να προσφέρουν βοήθεια έμπρακτα έτσι ώστε ο Άλ-Τζολάνι να πετύχει στην προσπάθειά του, όπως δηλώνει ο ίδιος, για ανοικοδόμηση. Σε αυτό το σημείο που φτάσαμε, η μόνη καταστροφή θα ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες να εμποδίσουν αυτήν την τόσο αναγκαία ανοικοδόμηση της Συρίας αλλά και της Μέσης Ανατολής γενικότερα.
