Στάθης Λιβαθινός: Συγκλονιστικές καταγγελίες από ανάπηρους καλλιτέχνες
Αίσθηση προκαλεί το κείμενο- καταγγελία από εκπροσώπους των καλλιτεχνών με αναπηρία προς το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, στο οποίο επισημαίνουν ότι εισέπραξαν προσβλητική και υποτιμητική συμπεριφορά από τον πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Στάθη Λιβαθινό, πριν από τρία χρόνια.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην καταγγελία η οποία κατατέθηκε στο ΣΕΗ στις 11 Μαρτίου 2021, μέλη της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών, συναντήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2017, με τον τότε καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου για τον αποκλεισμό κωφού υποψηφίου από τις εισαγωγικές εξετάσεις της δραματικής σχολής, παρά το γεγονός ότι έχει καταργηθεί ο όρος της «αρτιμέλειας», που προβλεπόταν ως τότε με Προεδρικό Διάταγμα, για τις ιδιωτικές δραματικές σχολές.
Όπως υπογραμμίζουν, παρά το γεγονός ότι μετά από κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν η ηγεσία του Εθνικού Θεάτρου, με την σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Πολιτισμού, δεσμεύθηκε να δεχτεί τις αιτήσεις ΑμεΑ και να συμβάλει στην επεξεργασία των αναγκαίων λειτουργικών και εκπαιδευτικών προσαρμογών που απαιτούνται για την απρόσκοπτη ένταξη των ΑμεΑ στο πλαίσιο της θεατρικής εκπαίδευσης, ο κ. Λιβαθινός φέρεται να ήταν κάθετα αντίθετος στην προοπτική της συμμετοχής ατόμων με αναπηρία τόσο στα μαθήματα όσο και στις παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου.
«O σκοπός του εθνικού είναι να βγάζει επαγγελματίες από τη σχολή του σε μια δύσκολη αγορά εργασίας κι ότι ο ανάπηρος ηθοποιός δεν θα μπορεί να γίνει επαγγελματίας κι ούτε να βρει δουλειά ως καλλιτέχνης, άλλο να είσαι ερασιτέχνης κι άλλο επαγγελματίας» τούς απάντησε, σύμφωνα με την καταγγελία. Όπως μάλιστα αναφέρουν οι ίδιοι, όταν τον ενημέρωσαν πως πολλές σχολές του εξωτερικού διαθέτουν πρακτικές για τους ανάπηρους ηθοποιούς εκείνος απάντησε: «Το θέμα δεν είναι το δικαίωμα αλλά το πώς θα ανταπεξέλθει στις πιέσεις των μαθημάτων, όταν υπάρχουν σπουδαστές που φτάνουν με τις πρόβες να είναι έως και 12 ώρες στη σχολή πώς θα ανταπεξέλθει ένας ανάπηρος σε αυτές τις πιέσεις. Άλλωστε το θέατρο δεν είναι δημοκρατικό, είναι φασιστικό και επιλέγει τους πιο ικανούς…! Εμείς στο Εθνικό ψάχνουμε πρωταθλητές. Δεν εφαρμόζουμε δικαιώματα, αλλά αναζητούμε ικανότητες».
Σύμφωνα, πάντα, με το μακροσκελές κείμενο της καταγγελίας, ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου αντιμετώπισε τα επιχειρήματα που του έθεσαν οι εκπρόσωποι της Κίνησης Αναπήρων Ηθοποιών. Σε μία από τις προτάσεις τους μάλιστα, που αναφερόταν στην ετήσια εισαγωγή στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου ατόμων με αναπηρία με το σύστημα της ποσόστωσης ο κ. Λιβαθινός φέρεται να είπε: «Τι είναι αυτά που λέτε; Θα γεμίσει το Εθνικό ανάπηρους! Με το σύστημα της ποσόστωσης, αν ο άλλος δεν αξίζει, θα μπει δηλαδή στο Εθνικό επειδή είναι ανάπηρος, δίπλα στους άλλους που κάνουν πρωταθλητισμό;».
Απέκλεισε μάλιστα κάθε περίπτωση να γίνει επαγγελματίας καλλιτέχνης ένας ανάπηρος εκφράζοντας την σκληρή άποψη πως «ο ανάπηρος ηθοποιός δεν θα μπορεί να γίνει επαγγελματίας κι ούτε να βρει δουλειά ως καλλιτέχνης». Στην προσπάθειά του δε να αιτιολογήσει τη στάση του, προκάλεσε αντιδράσεις λέγοντας: «Aν βάλω έναν ανάπηρο πάνω στη σκηνή και δίπλα του έναν ηθοποιό, τον καλύτερο ηθοποιό να βάλεις, όλοι θα κοιτάνε τον ανάπηρο. Πώς είναι όταν βάζεις ένα ζώο στη σκηνή. Κανένας δεν κοιτάει τον ηθοποιό όσο καλός κι αν είναι, όλοι κοιτάνε το ζώο…».
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν «ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού, κ. Στάθης Λιβαθινός, μας έδειξε όχι μόνο ότι δε διαθέτει πνεύμα ανοιχτό και προοδευτικό, αλλά και ότι είναι προσκολλημένος σε ρατσιστικά στερεότυπα περασμένων εποχών, υποτιμώντας τις/τους ανάπηρους/ες καλλιτέχνιδες/ες με έναν βαθιά ριζωμένο μισαναπηρισμό και χωρίς καμία διάθεση για συνεργασία σε ισότιμη βάση. Απαξίωσε την εκπαίδευσή μας, τις γνώσεις μας και υποτίμησε την ικανότητα κάθε ανάπηρου καλλιτέχνη να σταθεί ως αυτό ακριβώς που είναι, καλλιτέχνης». Το κείμενο της καταγγελία της Κίνησης Αναπήρων Καλλιτεχνών ολοκληρώνεται με φράση «Έφτασε η στιγμή ο φόβος να αλλάξει πλευρά».