Στα «βράχια» το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι»: Πώς οι αγρότες χάνουν το μεγάλο όφελος

Το αρχικά υποσχόμενο και ελπιδοφόρο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», το οποίο θα επέφερε σημαντική μείωση του κόστους ενέργειας για τις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις μέσω επιδοτήσεων, φαίνεται να οδηγείται σε αποτυχία. Παρά τις μεγάλες προσδοκίες και τις 5.339 αιτήσεις για συμμετοχή, οι αγρότες αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες που καθιστούν το πρόγραμμα αδύνατο να υλοποιηθεί πλήρως.

Το πρόγραμμα, που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε ως στόχο να προσφέρει στους αγρότες τη δυνατότητα να υποβάλουν αιτήσεις για φωτοβολταϊκά συστήματα με επιδότηση 30% για να μειώσουν το κόστος ενέργειας μέσω ενεργειακού συμψηφισμού (Net Metering και Net Billing). Με την επιδότηση, οι αγρότες θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν την παραγόμενη ενέργεια για δική τους χρήση ή να την πωλήσουν στο δίκτυο.

Ο Γολγοθάς της γραφειοκρατίας

Ωστόσο, οι προσδοκίες κατέρρευσαν καθώς οι αγρότες βρέθηκαν αντιμέτωποι με μεγάλες γραφειοκρατικές απαιτήσεις, όπως την υποβολή πλήθους εγγράφων εντός στενών χρονικών πλαισίων. Επιπλέον, οι οικονομικοί λόγοι οδήγησαν πολλούς να αποχωρήσουν από τη διαδικασία. Από τις 5.339 αρχικές αιτήσεις, μόνο 1.000 αγρότες υπέβαλαν αίτηση για τους όρους σύνδεσης με τον ΔΕΔΔΗΕ, με την προθεσμία να λήγει στις 8 Μαρτίου 2025.

Το πιο σοβαρό πρόβλημα προέκυψε όταν οι αγρότες που κατάφεραν να ξεπεράσουν τη γραφειοκρατία και υπέβαλαν αιτήσεις για σύνδεση, αντιμετώπισαν έναν όρο σύνδεσης με τον ΔΕΔΔΗΕ που απαγορεύει τη «έγχυση» της παραγόμενης ενέργειας στο δίκτυο. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις υποσχέσεις του προγράμματος και ακυρώνει το όφελος των αγροτών, καθώς η ενέργεια που δεν καταναλώνεται θα χάνεται, ειδικά στις περιόδους μη χρήσης.

Η κατάσταση αυτή καθιστά το πρόγραμμα αδύνατο να εφαρμοστεί και ενδέχεται να οδηγήσει σε πλήρη αποτυχία του εγχειρήματος, με ελάχιστους δικαιούχους να καταφέρουν να υπογράψουν συμβάσεις με τον ΔΕΔΔΗΕ. Ο κίνδυνος να αποτύχει το πρόγραμμα είναι πλέον πολύ ορατός, και οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να αναλάβουν άμεση δράση για να το διορθώσουν, προκειμένου να αποφευχθεί η πλήρης απογοήτευση του αγροτικού κόσμου.

Τα προνόμια του προγράμματος 

Το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι» παρέχει επιδοτήσεις για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις, με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους και την ενίσχυση της βιωσιμότητας του αγροτικού τομέα.

Βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος

• Οι ωφελούμενοι λαμβάνουν ενίσχυση 30% και έως 350 ευρώ ανά kW, με το ποσό της επιδότησης να μην σωρεύεται στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που λαμβάνουν οι αγρότες.
• Δικαιούχοι είναι επαγγελματίες αγρότες, αγρότες ειδικού καθεστώτος και αγροτικές επιχειρήσεις με ενεργή αγροτική παροχή και εγγραφή στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων.
• Ικανότητα Συστήματος: Φωτοβολταϊκά συστήματα ισχύος έως 50kW.
• Χρηματοδότηση: Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Διαδικασία Υποβολής Αιτήσεων

Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν αιτήσεις μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας https://pvstegi.gov.gr, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς TAXISNET. Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων έχει παραταθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

Για αιτήσεις ισχύος έως 30kW εφαρμόζεται ο ενεργειακός συμψηφισμός (net metering), ενώ για αιτήσεις από 31kW έως 50kW, η κατανάλωση συμψηφίζεται με την παραγωγή του φωτοβολταϊκού σταθμού, και η περίσσεια αποζημιώνεται με σταθερή τιμή από τον ΔΑΠΕΕΠ.

Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να μην έχουν ξεκινήσει καμία εργασία ή παραγγελία για τον φωτοβολταϊκό σταθμό πριν την υποβολή της αίτησης.