Ρυθμίσεις χρεών: Εκτός προστασίας μένουν χιλιάδες οφειλέτες

Αιτία, οι αυστηροί κόφτες και οι παγίδες των νέων ρυθμίσεων χρεών που αφήνουν εκτός χιλιάδες οφειλέτες που ενώ θέλουν να ενταχθούν, τελικά δεν θα τα καταφέρουν.

Φορείς εκπροσώπων επαγγελματιών και επιχειρήσεων έχουν επισημάνει από την πρώτη στιγμή που ψηφίστηκαν οι σχετικές διατάξεις τα σημεία εκείνα που αποτελούν τροχοπέδη για να προχωρήσουν επ’ ωφελεία των οφειλετών οι νέες ρυθμίσεις και να μπει ένα φρένο στην αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών που «πνίγουν» εκατομμύρια πολίτες και επιχειρήσεις.

Αυτό που ίσως να μη γνωρίζουν χιλιάδες οφειλέτες είναι ότι οι νέες ρυθμίσεις κρύβουν παγίδες, τις οποίες πρέπει να τις γνωρίζουν εκ των προτέρων για να μη βρεθούν στη συνέχεια εκτεθειμένοι στην εφορία και κληθούν όχι μόνο να πληρώσουν «πανωτόκια», αλλά το βασικότερο, να μη χάσουν περιουσιακά τους στοιχεία μέσω κατασχέσεων και πλειστηριασμών που πιθανόν να τους επιβληθούν.

Οι νέες ρυθμίσεις αφορούν συγκεκριμένα χρέη και συγκεκριμένες κατηγορίες οφειλετών. Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για νέα ρύθμιση 120 δόσεων αλλά για αναβίωση παλαιότερης που ο οφειλέτης ενώ είχε ενταχθεί, κάποια στιγμή δεν μπόρεσε να την εξυπηρετήσει και βρέθηκε εκτός. Ουσιαστικά η κυβέρνηση δίνει μία δεύτερη ευκαιρία σε εκείνους που στα χρόνια της πανδημίας και έπειτα στην περίοδο που επλήγη η χώρα μας από την κρίση ακρίβειας δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στην Εφορία ή τα ασφαλιστικά ταμεία.

Οι νέες ρυθμίσεις αφορούν τόσο την αναβίωση των 72 ή 120 δόσεων όσο και την ένταξη νέων χρεών σε 36 ή 72 δόσεις με συγκεκριμένες «προδιαγραφές» και αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις, ενώ σε όλες τις περιπτώσεις οι δόσεις επιβαρύνονται με τόκο και προσαυξάνεται η μηνιαία δόση.

Η προθεσμία ένταξης στις νέες ρυθμίσεις αλλά και το γεγονός ότι εντός αυτής πρέπει να πληρωθούν δύο δόσεις αποτελούν έναν βασικό παράγοντα όπου αρκετοί που επιθυμούν να αναβιώσουν τις 72 ή τις 120 δόσεις δεν θα μπορέσουν να το πράξουν.

Βασικότατη προϋπόθεση επανένταξης στις 72 ή 120 δόσεις είναι να έχει υποβληθεί η αίτηση έως 31 Ιουλίου και να έχουν καταβληθεί και δύο μηνιαίες δόσεις (η τρέχουσα και μία επιπλέον που αποσβένει παλιές υποχρεώσεις με σειρά παλαιότητας) ως την ημερομηνία αυτή. Οι δόσεις που έχουν χαθεί μεταφέρονται έντοκα στο τέλος της ρύθμισης. Αρα σε κάθε περίπτωση ο οφειλέτης 72 ή 120 δόσεις θα πληρώσει συνολικά. Καμία δόση και καμία οφειλή δεν χαρίζεται ούτε διαγράφεται.

Δυνατότητα επανένταξης στις εν λόγω ρυθμίσεις έχουν όλοι όσοι βγήκαν εκτός έως και την 1η Φεβρουαρίου 2023. Αν χάσουν τη ρύθμιση, γιατί άφησαν απλήρωτες δόσεις μετά τη συγκεκριμένη ημερομηνία, δεν έχουν δυνατότητα επανένταξης. Αλλη μία παγίδα που πρέπει να ληφθεί υπόψη.

Μία άλλη σημαντική προϋπόθεση ενεργοποίησης παλαιών ρυθμίσεων ή τακτοποίησης οφειλών που προέκυψαν την περίοδο της ενεργειακής κρίσης είναι να μην έχει ο οφειλέτης κανέναν ανοικτό λογαριασμό με την εφορία ή το ασφαλιστικό ταμείο κατά το παρελθόν. Και αν έχει, να το κλείσει ρυθμίζοντας και αυτές τις ανοικτές οφειλές. Αν δεν το πράξει, απλά δεν θα του επιτρέψει το σύστημα να προχωρήσει σε καμία άλλη ευνοϊκή ρύθμιση. Και εδώ είναι οι επισημάνσεις των παραγόντων της αγοράς ότι εξαιτίας αυτού του όρου οι περισσότεροι ούτε σε αυτή τη ρύθμιση θα καταφέρουν να ενταχθούν.

Συγκεκριμένα, όσοι έχουν άλλες αρρύθμιστες οφειλές πέραν αυτών που έχουν εντάξει στις 72 η 120 δόσεις θα πρέπει μέσα σε έναν μήνα από την επικύρωση της αναβίωσης να εντάξουν αυτές τις οφειλές στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων και όχι στις 36 ή 72 δόσεις, ενώ μαζί με την αναβίωση που πραγματοποιείται, ο οφειλέτης μπορεί να απολαύσει και όλα τα ευεργετήματα που τη συνοδεύουν, όπως είναι για παράδειγμα η χορήγηση φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας καθώς και αποδέσμευση τραπεζικών λογαριασμών.

Ο οφειλέτης που επανεντάσσεται στις ρυθμίσεις και τις τηρεί, πρέπει να ζητήσει την ακύρωση των κατασχέσεων και των δεσμεύσεων τραπεζικών λογαριασμών και κατασχέσεις ποσών εις χείρας τρίτων.

Σε κάθε περίπτωση, το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση τμηματικής καταβολής που του χορηγήθηκε να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη και να μη χορηγεί στον οφειλέτη αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού, ακόμη και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησής του, εφόσον η οφειλή δεν είναι διασφαλισμένη.

Στην έντοκη ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων μπορούν να ενταχθούν, σύμφωνα με τις φορολογικές διατάξεις, οφειλές που έγιναν ληξιπρόθεσμες από την 1η Νοεμβρίου 2021 έως και την 1η Φεβρουαρίου 2023. Οι δόσεις αυτές δεν είναι άτοκες αλλά έντοκες με αρκετά «τσουχτερό» επιτόκιο. Για τις 36 δόσεις το επιτόκιο ανέρχεται σε 4,38%, ενώ για τις 72 δόσεις σε 5,87%.

Τέλος, αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι το γεγονός ότι για να ενταχθεί κάποιος στη ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων θα πρέπει είτε να μη χρωστούσε ούτε 1 ευρώ πριν από την 1η Νοεμβρίου 2021 ή όποιο χρέος είχε έως εκείνη την ημερομηνία να το είχε ρυθμίσει και να μην είχε βγει εκτός λόγω απλήρωτων δόσεων. Ουσιαστικά, ακόμη και εκείνοι που είχαν χρέη ενταγμένα στις 120 δόσεις, αν είχαν απολέσει την εν λόγω ρύθμιση έως 30 Οκτωβρίου 2021 και τώρα ενταχθούν ξανά, δεν μπορούν να ρυθμίσουν σε 36 ή 72 δόσεις χρέη της περιόδου 1/11/2021 - 1/2/2023. Αυτός είναι ίσως ο πιο σοβαρός παράγοντας που τελικά ελάχιστοι θα μπορέσουν να ενταχθούν στις νέες ρυθμίσεις χρεών με 36 ή 72 δόσεις.