Ρεκόρ φυσικού αερίου για την ΕΕ - Λογαριασμοί σοκ για τους καταναλωτές
Σημαντικά ακριβότεροι σε σχέση με το παρελθόν είναι οι λογαριασμοί ενέργεια στην Ευρώπη, παρότι απομακρύνεται ο φόβος των ελλείψεων φυσικού αερίου και για τον φετινό χειμώνα.
Σύμφωνα με υπολογισμούς της Moody’s, που δημοσιεύει το CNBC, η ΕΕ έχει διασφαλίσει αποθέματα-ρεκόρ φυσικού αερίου με πληρότητα περίπου 97,5% στα τέλη Νοεμβρίου, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες έλλειψης. Παράλληλα, οι εισαγωγές LNG και η υψηλότερη διαθεσιμότητα πυρηνικών και υδροηλεκτρικών εργοστασίων εν μέσω ενός σχετικά ήπιου χειμώνα, βελτιώνουν περαιτέρω την κατάσταση. Επίσης, η κατανάλωση είναι χαμηλότερη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, εν μέρει και λόγω της οικονομικής στασιμότητας.
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε από τον Moody's αυτόν τον μήνα, η ΕΕ είχε υψηλά αποθέματα φυσικού αερίου περίπου 97,5% στα τέλη Νοεμβρίου 2023, που σημαίνει τόσο χαμηλό κίνδυνο ελλείψεων ενέργειας αυτόν τον χειμώνα όσο και ισχυρή θέση για την επόμενη ψυχρή περίοδο, ενώ εκτιμά πλέον ότι τα αποθέματα φυσικού αερίου θα ανέρχονται στα τέλη Μαρτίου στο 55%, υψηλότερα από την προηγούμενη πρόβλεψη.
«Τα βελτιωμένα ενεργειακά αποθέματα της Ευρώπης που θα εισέλθουν φέτος τον χειμώνα είναι το αποτέλεσμα της αποτελεσματικότητας των κυβερνητικών ενεργειών από την πλευρά της προσφοράς και της ζήτησης και της συνεπούς εξοικονόμησης ενέργειας τόσο από τα νοικοκυριά όσο και από τις εταιρείες», αναφέρει η έκθεση της Moody's, επικαλούμενη μεγαλύτερες προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). ) το 2023, υψηλότερη διαθεσιμότητα πυρηνικών και υδροηλεκτρικών σταθμών και ήπιος χειμώνας που βελτιώνουν την κατάσταση.
Υψηλές οι τιμές
Ωστόσο, «οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου θα παραμείνουν υψηλά και με διακυμάνσεις», σύμφωνα με την έκθεση της Moody’s.
Η ενέργεια ήταν μια από τις ισχυρότερες δυνάμεις που μείωσαν τον πληθωρισμό τους τελευταίους μήνες, αφού ήταν ο κύριος μοχλός στις αυξήσεις των τιμών καταναλωτή που υπέστησαν αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο ετήσιος ονομαστικός πληθωρισμός ήταν 2,4% τον Νοέμβριο στη ζώνη του ευρώ, με την ενέργεια να παρουσιάζει αποπληθωρισμό 11,5% σε ετήσια βάση, παρόλο που η έκταση των αυξήσεων των τιμών απλώς μετριάστηκε σε όλους τους άλλους τομείς.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο πληθωρισμός της τιμής του φυσικού αερίου έχει υποχωρήσει κατά 31% το έτος έως τον Νοέμβριο, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα Factset, ο Moody's διαπίστωσε ότι οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο 2015-2019 — και τις βλέπει να παραμένουν πάνω από αυτό το επίπεδο τουλάχιστον έως το 2031. Το 2020 και το 2021, οι τιμές ήταν κάτω από τον μέσο όρο.
«Οι κινήσεις σε αυτές τις τιμές γενικά ακολουθούν τις κινήσεις στη χονδρική αγορά φυσικού αερίου με καθυστέρηση αρκετών μηνών λόγω hedging (αγοράς ενέργειας εκ των προτέρων) των προμηθευτών ενέργειας. Επομένως, η πτώση στις τιμές χονδρικής της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου δεν έχει μετακυλίσει ακόμα πλήρως στους καταναλωτές», σχολίασε στο CNBC ο James Waddell, υψηλόβαθμο στέλεχος στην εταιρεία Energy Aspects.
Οι τιμές χονδρικής είναι περίπου τέσσερις φορές χαμηλότερα από το 2022, αλλά υπερδιπλάσιες από τον ιστορικό μέσον όρο. «Αυτό σημαίνει ότι εξακολουθούν να ασκούνται πιέσεις στα νοικοκυριά και τις βιομηχανίες και στην περίπτωση των τελευταίων βλέπουμε όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον μετακίνησης της παραγωγής εκτός Ευρώπης», σημείωσε ο Waddell.
Κίνδυνοι
Βέβαια, εξακολουθούν να ελλοχεύουν κίνδυνοι σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Κατ’ αρχάς τα αποθέματα μπορεί να μειωθούν ταχύτατα, εάν σημειωθούν χαμηλές θερμοκρασίες. Επίσης, ενδέχεται να αυξηθεί η ζήτηση LNG από την Ασία, απομακρύνοντας πιθανές εισαγωγές από την Ευρώπη.
Παράλληλα, αναμένονται διακυμάνσεις στις τιμές λόγω των γεωπολιτικών κινδύνων, όπως το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης των ροών μέσω αγωγών από τη Ρωσία ή την περίπτωση μποϊκοτάζ. Τέλος, βέβαια, ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς, ιδίως εάν κλιμακωθεί σε ευρεία σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, μπορεί να αναστατώσει την αγορά φυσικού αερίου.
