Ράπανος στο Economist: Οι τράπεζες θα συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάκαμψη

Οι ελληνικές τράπεζες, παρά τις δυσκολίες μπόρεσαν να εξορθολογήσουν τους ισολογισμούς τους, να μειώσουν δραστικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, με πιο βασικό το πρόγραμμα ΗΡΑΚΛΗΣ, και να επανέλθουν στον βασικό ρόλο τους, που είναι η στήριξη και χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, τόνισε σήμερα από το βήμα του Συνεδρίου του Economist ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) καθηγητής κ. Βασίλης Ράπανος.

Η πανδημία, αλλά κυρίως η ενεργειακή κρίση, ο υψηλός πληθωρισμός και η αύξηση των επιτοκίων, έχουν επηρεάσει σημαντικά τα προγράμματα τους και δημιουργούν εν δυνάμει κινδύνους για νέα γενιά κόκκινων δανείων. Η μέχρι τώρα εξέλιξη όμως δεν προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, διότι αφενός οι δανειολήπτες έχουν ανακτήσει σε σημαντικό βαθμό την νοοτροπία και αντίληψη εξυπηρέτησης των οφειλών τους και αφετέρου οι ίδιες οι τράπεζες διαθέτουν πλέον την τεχνογνωσία να προσφέρουν βιώσιμες λύσεις στους πελάτες τους. Επιπλέον, έχει αρχίσει να αυξάνει σημαντικά ο αριθμός των αιτήσεων για εξωδικαστικές ρυθμίσεις, σήμα ενθαρρυντικό για την ρύθμιση πολλών υπερήμερων οφειλών, πρόσθεσε ο κ. Ράπανος,

Μετά τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και την αύξηση των καταθέσεων, δείγμα επανάκαμψης της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα και τις προοπτικές της οικονομίας γενικότερα, το τραπεζικό σύστημα ξεκίνησε να χρηματοδοτεί και πάλι την υγιή επιχειρηματικότητα και πιο συγκρατημένα τα ελληνικά νοικοκυριά. Όπως προκύπτει από τα επίσημα δημοσιοποιημένα στοιχεία το 2020 (χρονιά της πανδημίας) οι χορηγήσεις των τραπεζών ανήλθαν σε 20 δις ευρώ, συμπεριλαμβάνοντας και τα ιδιαίτερα χρήσιμα εργοδοτικά εργαλεία της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ). Το 2021, παρά την εκπνοή του προσωρινού πλαισίου στήριξης και τη μείωση των διαθέσιμων πόρων της Αναπτυξιακής Τράπεζας, οι χορηγήσεις του ελληνικού τραπεζικού συστήματος παρέμειναν επίσης στο ίδιο επίπεδο, δηλαδή 20, 2 δις ευρώ ενώ ακόμη καλύτερη είναι η εικόνα για το 2022, καθώς τους πρώτους 8 μήνες οι χρηματοδοτήσεις έφτασαν τα 17,2 δις με μικρό μέρος από αυτό να καλύπτεται από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, είπε ο πρόεδρος της ΕΕΤ.

«Στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου να επισημάνω κάτι που συνεχώς λησμονούν όσοι επικρίνουν τις τράπεζες για την περιορισμένη χρηματοδότηση, κυρίως των μικρών επιχειρήσεων. Θέλω, για άλλη μια φορά, να τονίσω ότι οι τράπεζες χορηγούν δάνεια με κεφάλαια που προέρχονται από τις καταθέσεις επιχειρήσεων και κυρίως πολιτών. Οι διοικήσεις έχουμε ιερό καθήκον να διαχειριζόμαστε τις αποταμιεύσεις τους με σύνεση, διαφάνεια και αυστηρή τήρηση όλων των κανόνων που επιβάλλουν οι ρυθμιστικές αρχές. Ασφαλώς και αναλαμβάνουμε λελογισμένους κινδύνους. Δεν θα προχωρήσουμε όμως σε ανεύθυνες χορηγήσεις, που θα δημιουργήσουν νέα σειρά κόκκινων δανείων και θα υποσκάψουν την, με πολλές θυσίες, ανάκτηση της αξιοπιστίας του τραπεζικού συστήματος, αλλά και την αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας», ανέφερε επίσης ο κ. Ράπανος.

Ο πρόεδρος της ΕΕΤ έκανε ειδική αναφορά και στον τομέα της χρηματοδότησης επενδύσεων για βιώσιμη ανάπτυξη, τονίζοντας ότι το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα ανταποκρίθηκε από νωρίς στο κάλεσμα για βιώσιμη ανάπτυξη, υιοθετώντας τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής στο πλαίσιο της Χρηματοοικονομικής Πρωτοβουλίας του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον, έχοντας ήδη χρηματοδοτήσει πολλά επενδυτικά σχέδια για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, επεξεργασίας αποβλήτων, κ.α. Η Ελληνική Κυβέρνηση με τη σειρά της προχώρησε ταχύτατα στην υποβολή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης για την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Με την ίδια ταχύτητα ανταποκρίθηκαν στην αξιοποίηση των πόρων αυτών και τα μέλη μας με την ανάπτυξη ειδικών προγραμμάτων.

Κλείνοντας την παρέμβαση του ο πρόεδρος της ΕΕΤ τόνισε ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες αλλά και η οικονομία μας γενικότερα είναι πολλές. Οι αβεβαιότητες μεγάλες. Εκτίμησε όμως ότι θα περάσουμε και αυτήν την περίοδο, με θετικό απολογισμό, και το τραπεζικό σύστημα θα συμβάλει και πάλι καθοριστικά στην εθνική προσπάθεια για ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και τη βελτίωση της ευημερίας του Ελληνικού λαού.

Τ. Πανούσης: Βιώσιμες λύσεις με ρυθμίσεις δανείων 15,8 δισ. από το 2020 έως σήμερα

Ο πρώτος των στόχος των εταιριών - μελών της ΕΕΔΑΔΠ ήταν και παραμένει η μετατροπή των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε ενήμερα. Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί. Από τις αρχές του 2020 έως σήμερα, οι εταιρείες διαχείρισης προχώρησαν σε ρυθμίσεις συνολικού ύψους άνω των 7,3 δις. ευρώ σε χαρτοφυλάκια που έχουν τιτλοποιηθεί ή μεταβιβαστεί, προσφέροντας σε δανειολήπτες βιώσιμες λύσεις για την εξυπηρέτηση του δανεισμού τους που στις περισσότερες περιπτώσεις περιλάμβαναν και άφεση χρέους, ανέφερε ο κ.Τάσος Πανούσης, πρόεδρος της Ένωση Εταιριών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΕΔΑΔΠ), και Διευθύνων σύμβουλος doValue Greece από το βήμα του Συνεδρίου του Economist.

Όσον αφορά τα δάνεια που παραμένουν εντός τραπεζικών χαρτοφυλακίων, οι εταιρίες διαχείρισης από το 2020 έως σήμερα ρύθμισαν 430.000 δάνεια ύψους άνω των 8,5 δισ τα οποία δεν έχουν μεταβιβαστεί σε τρίτους επενδυτές και συνεχίζουν να ανήκουν στα τραπεζικά ιδρύματα. Τα συγκεκριμένα δάνεια αναταξινομήθηκαν ως εξυπηρετούμενα και επανήλθαν στα υγιή τραπεζικά χαρτοφυλάκια, πρόσθεσε ο κ. Πανούσης.

Όπως τόνισε, μια βιώσιμη ρύθμιση του χρέους δεν απαλλάσσει απλώς το δανειολήπτη από το άγχος και το βάρος μιας ανεξόφλητης οφειλής. Το σημαντικότερο είναι ότι μέσα από αυτές τις ρυθμίσεις χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις επιστρέφουν στην ομαλή οικονομική δραστηριότητα και ανακτούν την πρόσβασή τους στο πιστωτικό σύστημα. Με τον τρόπο αυτό αυξάνει το δυναμικό της οικονομίας συνολικά ώστε να ανακτήσουμε σταδιακά τις απώλειες της περιόδου της κρίσης.

Η πανδημία αποτέλεσε μια νέα, απρόβλεπτη πρόκληση, που δεν ήταν δυνατό να μην επηρεάσει την υλοποίηση των επιχειρηματικών πλάνων των τιτλοποιήσεων. Τα πλάνα που είχαν καταρτιστεί πριν από την εκδήλωσή της είναι φυσικό να παρουσιάζουν αποκλίσεις. Ωστόσο, δεν υπάρχει εκτροχιασμός. Αντίθετα, κι αυτό είναι ενδεικτικό της ποιότητας της δουλειάς των εταιριών του κλάδου, τα business plan των τιτλοποιήσεων που έχουν συνεκτιμήσει τις επιπτώσεις της πανδημίας, όχι απλώς εκτελούνται, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις ξεπερνούν τους στόχους. Είναι σημαντικό η δευτερογενής αγορά να λειτουργήσει ομαλά το επόμενο διάστημα, γιατί θα αποτελέσει το μηχανισμό μέσω του οποίου ενήμερα πλέον δάνεια ύψους 10-15 δις. θα μπορούσαν να επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα, τα επόμενα 2-3 χρόνια, ανέφερε επίσης.

Ο κ. Πανούσης έδωσε επίσης έμφαση μεταξύ άλλων στην ανάγκη περαιτέρω επιτάχυνσης των ρυθμών απονομής της δικαιοσύνης έχουν βελτιωθεί μεν, αλλά υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια επιτάχυνσης. Οι χρονικές καθυστερήσεις, η μειωμένη αποτελεσματικότητα των δικαστικών διαδικασιών και το πολύπλοκο νομοθετικό πλαίσιο αποτελούν παράγοντες που, αν δεν αντιμετωπιστούν, θα δυσχεράνουν σημαντικά την εκπλήρωση των επιχειρηματικών σχεδίων διαχείρισης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Οι πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί το τελευταίο διάστημα από την πολιτεία για την ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης, την τεχνολογική αναβάθμιση των Δικαστηρίων και την εισαγωγή των καινοτομιών της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης (της λεγόμενης "e-Justice") κινούνται χωρίς αμφιβολία προς την ορθή κατεύθυνση, είπε μεταξύ άλλων.

Τόνισε επίσης κανένας Διαχειριστής Δανείων δεν θέλει να προχωρεί σε πλειστηριασμούς. Δεν τους επιδιώκουμε και δεν μας συμφέρουν οικονομικά. Δεν είναι ο στόχος, αλλά μια έσχατη λύση, όταν κάθε άλλη προσπάθεια δεν έχει αποδώσει. Είναι όμως ανάγκη να υπάρχει και αυτό το μέτρο για την εξυγίανση των περιπτώσεων που χρονίζουν και, ασφαλώς, για την αποθάρρυνση των στρατηγικών κακοπληρωτών, είπε

Αναφορικά με την πορεία του εξωδικαστικού συμβιβασμού που προβλέπει ο νέος πτωχευτικός κώδικας κινούμαστε στη σωστή κατεύθυνση, με βελτιούμενους αλλά όχι ακόμη ικανοποιητικούς ρυθμούς. Οι εταιρίες διαχείρισης υποστηρίξαμε από την αρχή έως το τέλος τη θέσπιση του πλαισίου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Με τη λειτουργία της σχετικής πλατφόρμας τα πράγματα έχουν μπει σε τροχιά. Ενδεικτικά να σας πω ότι έχουν εγκριθεί από Δημόσιο & Πιστωτές αιτήματα ύψους ~ 900εκ. με μέσο ύψος διαγραφής περίπου 20% για οφειλές στο Δημόσιο και 32% για οφειλές σε Χρηματοδοτικούς φορείς. Επίσης, έχουν λυθεί και τα τεχνικά προβλήματα, αναμενόμενα σε κάθε νέο μηχανισμό. Ο εξωδικαστικός δεν είναι πανάκεια. Έχουμε ένα γιγαντιαίο πρόβλημα, το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους που μετακινήθηκε από τις τράπεζες, αλλά παραμένει στην οικονομία, και πρέπει να εξαντλήσουμε κάθε όπλο στη φαρέτρα μας για την αντιμετώπισή του, είπε επίσης.

Σοφία Κουνενάκη -Εφραίμογλου

Από το βήμα του Συνεδρίου η κα Σοφία Κουνενάκη -Εφραίμογλου, πρόεδρος, Εθνικό Επιμελητηριακό Δίκτυο Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών, πρόεδρος Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, έδωσε έμφαση την ανάγκη οικοδόμησης πράσινων και ανθεκτικών οικονομιών και στις νέες προκλήσεις που προκύπτουν προς την κατεύθυνση αυτή για τις επιχειρήσεις κάθε μεγέθους.

Αναφέρθηκε στην σημασία την υιοθέτησης βιώσιμων στρατηγικών από τις επιχειρήσεις, υπογραμμίζοντας ότι την σημασία της σωστής προετοιμασίας.

Η κ.Εφραίμογλου επισήμανε επίσης την ανάγκη υιοθέτησης κινήτρων προς τις επιχειρήσεις για ενσωμάτωση βιώσιμών στρατηγικών, ενώ αναφέρθηκε και σε δράσεις και πρωτοβουλίες στήριξης του ΕΒΕΑ. Το σημείο στο οποίο εστιάζουμε ιδιαίτερα είναι η ενθάρρυνση και η καθοδήγηση των μικρότερων επιχειρήσεων, ώστε να ενσωματώσουν τα κριτήρια βιωσιμότητας στη στρατηγική και στις καθημερινές πρακτικές τους. Μας απασχολεί η διαμόρφωση προτύπων που ανταποκρίνονται στα δεδομένα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Μας απασχολούν θέματα όπως η έγκαιρη εκπαίδευση και ενημέρωση, η διαχείριση του κόστους της συμμόρφωσης και άλλα, πρόσθεσε..