Σκληρή κόντρα κυβέρνησης-ψυχιάτρων για την αστυνομία στη μεταφορά ασθενών

Την αντίδραση των ψυχιάτρων και των νοσοκομειακών γιατρών έχει προκαλέσει εγκύκλιος του υφυπουργού Υγείας, Δημήτρη Βαρτζόπουλου, που προβλέπει την απεμπλοκή των αστυνομικών κατά την εξέταση των ψυχικά πασχόντων, οι οποίοι φτάνουν στα επείγοντα ενός νοσοκομείου με εισαγγελική εντολή, συνοδευόμενοι από την αστυνομία.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υφυπουργού Υγείας, που έχει άμεση εφαρμογή, οι αστυνομικοί που συνοδεύουν άτομο στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών ενός νοσοκομείου για ψυχιατρική εξέταση μετά από εισαγγελική εντολή, θα μπορούν να αποχωρούν «αμέσως μετά την έναρξη της διαγνωστικής διαδικασίας», «προς διαφύλαξη των δικαιωμάτων των προσαγομένων αλλά και για την προσήκουσα χρησιμοποίηση του αστυνομικού προσωπικού». Η εγκύκλιος αναφέρει, επίσης, ότι «οιαδήποτε μετακίνηση του περιστατικού εντός ή εκτός της νοσηλευτικής μονάδας υποδοχής, γίνεται με δικά της μέσα και ευθύνη».

Η ρύθμιση αυτή φαίνεται ότι υπήρξε αίτημα των Ενώσεων Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, σε πρόσφατη συνάντηση που είχαν με τον Δημήτρη Βαρτζόπουλο.

Ωστόσο, θύελλα αντιδράσεων έχει σηκωθεί σε ενώσεις ψυχιάτρων και εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία, με τους γιατρούς να δηλώνουν ότι όσοι εξετάζουν τους ψυχικά πάσχοντες δεν έχουν την δυνατότητα να ανταπεξέλθουν στην ανάγκη περιορισμού τυχόν βίαιων συμπεριφορών. Παράλληλα, τάσσονται υπέρ της απεμπλοκής της αστυνομίας από τη μεταφορά των ψυχικά ασθενών στους χώρους εξέτασης και την επιτήρησή τους, τονίζοντας όμως ότι για τη διαδικασία αυτή χρειάζεται η πρόσληψη προσωπικού και η στελέχωση ειδικών μονάδων που απέχει πολύ από τη σημερινή πραγματικότητα, κατηγορώντας το Υπουργείο Υγείας για υποκριτικό ενδιαφέρον όσον αφορά τα δικαιώματα των ασθενών.

«Εξεταζόμενοι με ποικίλου βαθμού διαταραχή της συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένης και της καταστροφικής συμπεριφοράς έναντι του εαυτού τους και τρίτων, αφήνονται πρόωρα στην ευθύνη νοσηλευτικών μονάδων οι οποίες δεν έχουν ως σήμερα καταλλήλως στελεχωθεί και οργανωθεί χωροταξικά. Τα ανωτέρω μπορεί να έχουν σοβαρότατες συνέπειες στην υγεία και στη σωματική ακεραιότητα τόσο των εξεταζόμενων όσο και του προσωπικού. Επίσης, μπορεί να οδηγήσουν σε αποκλεισμό από τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας άτομα που τις έχουν απόλυτη ανάγκη», τονίζει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία.

Με ειδικό προσωπικό και όχι με χειροπέδες

Από την πλευρά της η ΟΕΝΓΕ (Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών), σε επιστολή της στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, σημειώνει: «Έχουμε επανειλημμένως καταγγείλει την απάνθρωπη και ταπεινωτική πρακτική, ασθενείς να μεταφέρονται για ψυχιατρική εκτίμηση σε περιπολικό, με χειροπέδες, συνοδεία ένστολων. Διαχρονικό αίτημα των εργαζόμενων στις δημόσιες μονάδες ψυχικής υγείας είναι η πλήρης απεμπλοκή της αστυνομίας από τη μεταφορά των φερόμενων ως ασθενών με ψυχικές διαταραχές, για ακούσια ψυχιατρική εξέταση και νοσηλεία. Η επιβεβλημένη απεμπλοκή της αστυνομίας προϋποθέτει την ανάπτυξη πανελλαδικά του αναγκαίου αριθμού κρατικών κοινοτικών κινητών μονάδων ψυχικής υγείας, πλήρως στελεχωμένων με εξειδικευμένο προσωπικό (ψυχίατρο ή παιδοψυχίατρο, νοσηλευτή κ.λπ.), ώστε να εξασφαλίζεται ότι η μεταφορά θα γίνεται με ασφάλεια και με απόλυτο σεβασμό στην αξιοπρέπεια και την προσωπικότητα των ασθενών».

Αλλά και η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία αναφέρει πως «για την εφαρμογή της εγκυκλίου απαιτείται η πρόσληψη ειδικά εκπαιδευμένου και ευάριθμου προσωπικού ασφάλειας και φύλαξης προκειμένου να είναι δυνατή η ασφαλής εξέταση, πρώτα από όλα για το άτομο που εξετάζεται, καθώς και η ασφαλής μεταφορά του μεταξύ των διαφόρων τμημάτων του νοσοκομείου. Απαιτείται, επίσης, η διαμόρφωση των χώρων εξέτασης με τέτοιον τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η προστασία όλων των εμπλεκομένων μερών και όπως, βεβαίως, επιβάλλεται από τις διεθνείς καλές πρακτικές».

Ψυχική Υγεία με προσλήψεις, όχι με «φιρμάνια»

«Πάντα διεκδικούσαμε και συνεχίζουμε να διεκδικούμε την εκτέλεση των ακούσιων νοσηλειών σε όλα τα στάδια από κατάλληλες υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Αυτό απαιτεί τη ριζική αλλαγή του σημερινού συστήματος υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Απαιτεί την ανάπτυξη και στελέχωση ενός ολοκληρωμένου ενιαίου, αποκλειστικά δημόσιου και δωρεάν δικτύου δομών ψυχικής υγείας σε όλα τα επίπεδα - πρωτοβάθμιο, δευτεροβάθμιο, τριτοβάθμιο - με άμεση διασύνδεση και συντονισμό του παρεχόμενου έργου. Μόνο έτσι εξασφαλίζεται η προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και όχι με φιρμάνια που εκθέτουν σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια των ασθενών και των εργαζόμενων στις δημόσιες ψυχιατρικές κλινικές», τονίζει η ΟΕΝΓΕ και ζητεί την άμεση ανάκληση της εγκυκλίου.