Πρωτογενές πλεόνασμα 3 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο 2023

Πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,079 δισ. ευρώ, παρουσίασε η εκτέλεση του προϋπολογισμού το διάστημα Ιανουαρίου - Μαρτίου 2023, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 28 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 1,650 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022, σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Μαρτίου 2023, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 220 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2.602 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2023 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και ελλείμματος 3.884 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 16.842 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2.281 εκατ. ευρώ ή 15,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται κυρίως: (α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα του τριμήνου, (β) στην είσπραξη ποσού 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και (γ) στα αυξημένα έσοδα του ΠΔΕ.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 18.564 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.648 εκατ. ευρώ ή 16,6% έναντι του στόχου.

Πιο συγκεκριμένα τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:

I. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 13.609 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.436 εκατ. ευρώ ή 11,8% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Τμήμα της αύξησης αυτής, ποσού 470 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, ενώ είχε εκτιμηθεί ότι το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2022. Το υπόλοιπο ποσό της υπερεκτέλεσης προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023, όσο και από την καλύτερη απόδοση του ΦΠΑ τρέχοντος έτους.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :

* Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 5.610 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 417 εκατ. ευρώ.

* Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 1.522 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 34 εκατ. ευρώ.

* Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 282 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 67 εκατ. ευρώ.

* Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 4.137 εκατ. ευρώ, και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 488 εκατ. ευρώ.

II. Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 14 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον στόχο.

III. Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 3.869 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 815 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, κυρίως λόγω της είσπραξης ποσού 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, όπως προαναφέρθηκε. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 3.869 εκατ. ευρώ, ποσό 1.443 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 155 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

IV. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 206 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 14 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.

V. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 865 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 385 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Εξ αυτών, ποσό 244 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 187 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

VI. Στην κατηγορία «Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων» δεν παρατηρήθηκαν έσοδα έναντι στόχου 2 εκατ. ευρώ.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 1.721 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 368 εκατ. ευρώ από τον στόχο (1.354 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.687 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 342 εκατ. ευρώ από τον στόχο (1.345 εκατ. ευρώ).

Ειδικότερα, τον Μάρτιο 2023 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 3.877 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 318 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.814 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 582 εκατ. ευρώ.

Πιο συγκεκριμένα τα έσοδα ανά μείζονα κατηγορία του κρατικού προϋπολογισμού, για τον Μάρτιο 2023 έχουν ως ακολούθως:

I. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 3.620 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 190 εκατ. ευρώ ή 5,6% έναντι του στόχου.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :

* Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 1.503 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 88 εκατ. ευρώ.

* Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 543 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 5 εκατ. ευρώ.

* Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 60 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 14 εκατ. ευρώ.

* Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 989 εκατ. ευρώ, και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 120 εκατ. ευρώ.

II. Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 5 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον στόχο.

III. Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 917 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 358 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Ποσό 603 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα από ANFAs, όπως προαναφέρθηκε, ενώ ποσό 263 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 279 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

IV. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 63 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 5 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.

V. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 210 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 40 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Εξ αυτών, ποσό 8 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 10 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 938 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 264 εκατ. ευρώ από τον στόχο (674 εκατ. ευρώ) κυρίως λόγω της επιστροφής ΦΠΑ στον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων (ΔΑΠΕΕΠ) Α.Ε. ποσού 220 εκατ. ευρώ περίπου, που προκύπτει από έσοδα που έχουν εισπραχθεί από τον ΔΑΠΕΕΠ και αποδοθεί στο Κράτος από τον Προσωρινό Μηχανισμό Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας.

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 271 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 289 εκατ. ευρώ από τον στόχο (560 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Μαρτίου 2023 ανήλθαν στα 16.622 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 542 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (17.164 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, ενώ παρουσιάζονται αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, κατά 775 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων μεταβιβάσεων του τακτικού προϋπολογισμού κατά 1.006 εκατ. ευρώ.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 368 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών για δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 763 εκατ. ευρώ.

Αξιοσημείωτα γεγονότα είναι η επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε. ύψους 502 εκατ. ευρώ, προς εξυπηρέτηση των αναγκών του Market Pass, καθώς και η επιχορήγηση προς το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ύψους 367 εκατ. ευρώ των υπερκερδών παραγωγών ενέργειας, για την περίοδο από την 1η Οκτωβρίου 2021 έως και την 30ή Ιουνίου 2022. Και οι δύο προαναφερθείσες επιχορηγήσεις πραγματοποιήθηκαν με ανακατανομή πιστώσεων από το αποθεματικό για προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης (πιστώσεις υπό κατανομή).

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 2.029 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας υποεκτέλεση ύψους 174 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες του ΠΔΕ περιλαμβάνουν ποσό ύψους 44 εκατ. ευρώ προς εξυπηρέτηση μέτρων COVID-19, με σημαντικότερα εξ αυτών, την ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό για την ανταπόκριση στις ανάγκες λόγω της πανδημίας COVID-19 στις Περιφέρειες και την επιχορήγηση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου του λιανεμπορίου, που διατηρούν φυσικό κατάστημα, για την ανάπτυξη, αναβάθμιση και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος.