Προσωπικός Αριθμός: Πού θα μας χρησιμεύσει - Τι ισχύει για τις νέες ταυτότητες
Πολύς λόγος γίνεται για τον Προσωπικό Αριθμός Πολίτη, ο οποίος αναμένεται να μπει στη ζωή μας από τις αρχές του νέου έτους.
Πρόκειται ουσιαστικά για έναν νέο αριθμό, ο οποίος θα καταγράφεται στις νέες ταυτότητες και θα είναι μοναδικός για κάθε Έλληνα πολίτη. Θα αποτελείται από το ΑΦΜ του κάθε πολίτη συν τρία ακόμη ψηφία -ένα γράμμα και δύο αριθμούς- που θα τα επιλέγει ο ίδιος ο πολίτης, όταν ανοίξει η ειδική πλατφόρμα στο gov.gr.
Σε τι ακριβώς, όμως, θα μας χρησιμεύσει ο Προσωπικός Αριθμός;
Σύμφωνα με τον Οδηγό του Πολίτη, ο Προσωπικός Αριθμός (ΠΑ) των πολιτών θα είναι υποχρεωτικός για τις συναλλαγές με το Δημόσιο, δηλαδή όταν οι πολίτες επισκέπτονται π.χ. κάποιον γιατρό, θα δίνουν τον προσωπικό τους αριθμό και εκείνος θα εντοπίζει τον ΑΜΚΑ για να τους γράψει τα φάρμακα ή το παραπεμπτικό της εξέτασης.
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί πως οι Αρχές σε όλους τους τόνους σημειώνουν ότι ο Προσωπικός Αριθμός του Πολίτη δεν θα υποκαταστήσει τον ΑΜΚΑ ή το ΑΦΜ.
Βέβαια, αυτό θα ισχύει για το άμεσο μέλλον καθώς σκοπός της κυβέρνησης είναι να έχουν όλοι οι πολίτες έναν και μοναδικό αριθμό για τις συναλλαγές τους. Με απλά λόγια, κάποια στιγμή ο αριθμός αυτός αναμένεται να υποκαταστήσει το ΑΦΜ, το ΑΜΚΑ, τον ΑΔΤ, τον Αριθμό Διαβατηρίου και πιθανότατα και τον αριθμό διπλώματος.
Προσωπικός Αριθμός και νέες ταυτότητες - Τι ισχύει
Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει και για το θέμα του Προσωπικού Αριθμού στις νέες ταυτότητες καθώς δεν έχει υπάρξει επίσημη διευκρίνιση για το τί θα ισχύσει για όσους έχουν ανανεώσει ήδη τις ταυτότητές τους χωρίς όμως να αναγράφεται ο Προσωπικός Αριθμός.
Όλα δείχνουν πως οι πολίτες που έχουν αποκτήσει νέες ταυτότητες, θα πρέπει να προσέλθουν εκ νέου στα αστυνομικά τμήματα για να τυπωθούν σε αυτές ο Προσωπικός Αριθμός τους, όταν θα είναι πλέον διαθέσιμος.
Μάλιστα, στις νέες ταυτότητες που εκδίδονται, έχει προβλεφθεί να υπάρχει κενός χώρος στην πίσω πλευρά, στον οποίο θα μπορεί να τυπωθεί και ο Προσωπικός Αριθμός.
«Στόχος να καταργηθούν πιστοποιητικά ακόμα και σε ψηφιακή μορφή»
«Θεωρώ πως στις αρχές του 2024 θα είμαστε πλέον έτοιμοι να δώσουμε τον προσωπικό αριθμό και να ενοποιήσουμε πλέον όλα τα μητρώα του κράτους» ανέφερε χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.
Αναφορικά με το ζήτημα της γραφειοκρατίας, σημείωσε ότι για το νέα χρονιά το επόμενο βήμα θα είναι «να πάμε από την εποχή που μετρούσαμε με χαρά τις ψηφιακές υπηρεσίες στα πόσα πιστοποιητικά καταργούνται».
«Στόχος είναι να καταργήσουμε πιστοποιητικά ακόμα και σε ψηφιακή μορφή. Είναι τελείως αδιανόητο αυτά τα δεδομένα να υπάρχουν στο κράτος και από την άλλη ένας δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας να πρέπει να τα φέρουμε σε pdf», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
«Η επόμενη μέρα είναι το νέο wallet, η νέα εφαρμογή στο κινητό που με την έγκρισή του ο πολίτης θα μπορεί να διεκπεραιώνει τις δουλειές του χωρίς να χρειάζεται να προσκομίζει κανένα έγγραφο. Φεύγουμε από τα χρόνια διακίνησης εγγράφων και πάμε στη χρονιά διακίνησης δεδομένων», δήλωσε επίσης ο ίδιος.
Προσωπικός Αριθμός: Τι λέει ο νόμος
Αναλυτικά, όλα όσα αναφέρει ο νόμος για τον Προσωπικό Αριθμό:
«Νόμος 4727/2020 – ΦΕΚ Τεύχος A 184/23.09.2020
Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024) – Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Άρθρο 11
Προσωπικός Αριθμός
1. Καθιερώνεται προσωπικός αριθμός (Π.Α.) ως αριθμός υποχρεωτικής επαλήθευσης της ταυτότητας των φυσικών προσώπων στις συναλλαγές τους με τους φορείς του δημόσιου τομέα.
Ο Π.Α. αποτελείται από δώδεκα (12) αλφαριθμητικά στοιχεία, εκ των οποίων τουλάχιστον τα εννέα (9) είναι αριθμητικά, και χορηγείται άπαξ στο φυσικό πρόσωπο.
Ο Π.Α. δεν μεταβάλλεται και απενεργοποιείται με τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου.
2. Ο Π.Α. χορηγείται υποχρεωτικά σε κάθε φυσικό πρόσωπο που δικαιούται Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) ή Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.), σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία.
3. Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) είναι αποκλειστικά αρμόδια για την παροχή υπηρεσιών επαλήθευσης ταυτότητας των φυσικών προσώπων προς τους φορείς του δημόσιου τομέα και για την αντιστοίχιση των Π.Α. με τους αναγνωριστικούς αριθμούς των μητρώων (ειδικούς τομεακούς αριθμούς) των φορέων του δημόσιου τομέα, ιδίως Α.Φ.Μ. και Α.Μ.Κ.Α., με σκοπό την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων και την επίτευξη διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων των αρμόδιων φορέων μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας, υπό τους όρους προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως προβλέπονται στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων και την εθνική νομοθεσία.
4. Η Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. είναι υπεύθυνη επεξεργασίας για τους σκοπούς της επαλήθευσης της ταυτότητας των φυσικών προσώπων και τηρεί το Μητρώο Προσωπικού Αριθμού.
Το Μητρώο Προσωπικού Αριθμού περιλαμβάνει τα στοιχεία που είναι απολύτως αναγκαία για την επαλήθευση της ταυτότητας του φυσικού προσώπου, ήτοι όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, τόπο γέννησης, Αριθμό Δελτίου Ταυτότητας, Α.Μ.Κ.Α., Α.Φ.Μ.
Η τήρηση των δεδομένων του Μητρώου Π.Α. λαμβάνει χώρα, ακόμα και ύστερα από την απενεργοποίηση του ΠΑ για τους λόγους που προβλέπονται στην παρ. 1, στο πλαίσιο εκπλήρωσης καθήκοντος που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον και κατά την άσκηση της ειδικής δημόσιας εξουσίας τήρησης του Μητρώου Π.Α., που έχει ανατεθεί στον Υπεύθυνο Επεξεργασίας και υπό τους όρους που προβλέπονται στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων και την εθνική νομοθεσία.
5. Ο Π.Α. χορηγείται στα φυσικά πρόσωπα σύμφωνα με τη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα που ορίζεται στο προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 107. Με την διαδικασία αυτή χορηγείται ο Π.Α. και σε όσα φυσικά πρόσωπα έχει χορηγηθεί Α.Φ.Μ. ή/και Α.Μ.Κ.Α.
6. Οι φορείς του δημόσιου τομέα επεξεργάζονται τον Π.Α., μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., με μόνο και αποκλειστικό σκοπό την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών προς φυσικά και νομικά πρόσωπα, την εν γένει διεκπεραίωση των υποθέσεων των φυσικών προσώπων και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, χωρίς να τον συλλέγουν και αποθηκεύουν στα πληροφοριακά συστήματα ή στα συστήματα αρχειοθέτησης και τηρώντας τα απαραίτητα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που ορίζονται στο προεδρικό διάταγμα της παρ. 6 του άρθρου 107.
7. Ο Π.Α. δεν τηρείται από τους επιμέρους φορείς του δημόσιου τομέα, οι οποίοι αποδίδουν στα φυσικά πρόσωπα αναγνωριστικό αριθμό εσωτερικού τους μητρώου, για την επίτευξη της λειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων τους και των ειδικών ανεξάρτητων μητρώων τους. Όταν σύμφωνα με τη νομοθεσία απαιτείται η συλλογή και επεξεργασία του Α.Φ.Μ., ιδίως για φορολογικούς ή τελωνειακούς σκοπούς ή για σκοπούς είσπραξης δημοσίων εσόδων χρησιμοποιούνται και αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας μόνο τα τελευταία εννέα (9) αριθμητικά στοιχεία του Π.Α».
Στην αιτιολογική έκθεση για το συγκεκριμένο άρθρο 11 αναφέρονται τα εξής:
«Η επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων πραγματοποιείται με τον συνδυασμό του Π.Α. και των στοιχείων φυσικής ή ηλεκτρονικής ταυτοποίησης.
Η χρήση αποκλειστικά και μόνο του Π.Α. δεν συνεπάγεται την ολοκλήρωση της επαλήθευσης της ταυτότητας του φυσικού προσώπου ούτε την παροχή δημοσίων υπηρεσιών προς αυτό.
Ως εκ τούτου, ο Π.Α. αποτελεί στοιχείο αναγκαίο αλλά όχι επαρκές για την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων.
Με την καθιέρωση του προσωπικού αριθμού γίνεται μια μεγάλη τομή στη διαδικασία απλοποίησης και αυτοματοποίησης των διαδικασιών ταυτοποίησης του κάθε φυσικού προσώπου.
Διευκολύνεται και απλοποιείται έτσι η διαλειτουργικότητα των διαφορετικών ψηφιακών συστημάτων του δημόσιου τομέα, δεδομένου ότι στο άμεσο μέλλον ο Π.Α. θα αποτελεί τον μοναδικό αριθμό που θα καλείται να χρησιμοποιεί ο κάθε πολίτης για τη συντριπτική πλειονότητα των συναλλαγών του με δημόσιους φορείς.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, 10 εξαλείφεται το φαινόμενο ένα φυσικό πρόσωπο να εμφανίζεται «με πολλά πρόσωπα» έναντι του Δημοσίου.
Ο Π.Α. αποτελείται από δώδεκα (12) αλφαριθμητικά στοιχεία, εκ των οποίων τουλάχιστον τα εννέα (9) τελευταία είναι αριθμητικά, και χορηγείται άπαξ στο φυσικό πρόσωπο, ενώ δεν μεταβάλλεται και απενεργοποιείται με τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου.
Κριτήρια για την απόδοση Π.Α. είναι είτε τα κριτήρια για τη λήψη Α.Φ.Μ. είτε τα κριτήρια για τη λήψη Α.Μ.Κ.Α., ο οποίος λαμβάνεται κατά τη γέννηση, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Τα εννέα (9) τελευταία αριθμητικά στοιχεία του Π.Α. αποτελούν τον Α.Φ.Μ. του φυσικού προσώπου.
Στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) τηρείται το Μητρώο Π.Α., το οποίο περιλαμβάνει τα στοιχεία που είναι απολύτως αναγκαία για την επαλήθευση της ταυτότητας του φυσικού προσώπου, ήτοι όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, τόπο γέννησης, Αριθμό Δελτίου Ταυτότητας, Α.Μ.Κ.Α. και Α.Φ.Μ.
Για την ασφαλή τήρηση του Μητρώου Π.Α. λαμβάνονται από τη Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. όλα τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα και ιδίως η κρυπτογράφηση.
Για την επαλήθευση της ταυτότητας των συναλλασσομένων φυσικών προσώπων, οι φορείς του δημόσιου τομέα αξιοποιούν διαδικτυακή υπηρεσία της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., με την οποία γίνεται η αντιστοίχιση του Π.Α., τον οποίο γνωστοποιεί ο πολίτης στον εκάστοτε φορέα του δημόσιου τομέα, με τα τηρούμενα στο Μητρώο Π.Α. στοιχεία.
Κατά τη χρήση της ανωτέρω διαδικτυακής υπηρεσίας, δεν γίνεται διασύνδεση των αρχείων του Μητρώου Π.Α. με τα πληροφοριακά συστήματα και συστήματα αρχειοθέτησης των φορέων του δημόσιου τομέα που την αξιοποιούν.
Οι φορείς του δημόσιου τομέα που αξιοποιούν την ανωτέρω διαδικτυακή υπηρεσία λαμβάνουν τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα, ώστε να μην τηρείται ούτε να αποθηκεύεται σε αυτούς ο Π.Α.»