«Πράσινο φως» για την απονομή σύνταξης σε 20.000 οφειλέτες

Τον δρόμο για την απονομή σύνταξης σε 20.000 περίπου αυτοαπασχολουμένους και αγρότες με οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, άνοιξε η σχετική υπουργική απόφαση που συνυπογράφουν η υπουργός Εργασίας Δόμνα Μιχαηλίδου, οι υφυπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Αθ. Πετραλιάς και Χ. Θεοχάρης και ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνος Τσακλόγλου.

Η υπουργική απόφαση -την οποία μπορείτε να δείτε εδώ- ρυθμίζει το πλαίσιο εφαρμογής της σχετικής διάταξης, που θα επιτρέπει στους οφειλέτες με χρέη έως 30.000 ευρώ (10.000 ευρώ για τους αγρότες) να λαμβάνουν το 40% της σύνταξής τους, καθώς το υπόλοιπο 60% θα παρακρατείται για να αποπληρωθεί μέρος του χρέους.

Ο έλεγχος των εγγράφων, τα προσωπικά στοιχεία, ακίνητη περιουσία και οι καταθέσεις των οφειλετών θα φιλτράρεται από τον ΕΦΚΑ και οι ασφαλισμένοι θα δίνουν τη συγκατάθεσή τους για τη νόμιμη άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεών τους και του φορολογικού απορρήτου. Ο «κόφτης» των τραπεζικών καταθέσεων ανέρχεται σε 12.000 ευρώ για όλους, ενώ για τους αγρότες του π. ΟΓΑ αγγίζει τις 6.000 ευρώ.

Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που θα υπαχθεί στο νέο καθεστώς και δικαιούται σύνταξη 1.000 ευρώ, αλλά χρωστά 30.000 ευρώ, θα παίρνει το 40%. Αυτό σημαίνει ότι θα παίρνει στα χέρια του 400 ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 600 ευρώ θα συμψηφίζονται με το τμήμα οφειλής από τα 20.000 ευρώ έως τα 30.000 ευρώ, δηλαδή θα συμψηφιστούν με χρέος 10.000 ευρώ.

Προϋποθέσεις υπαγωγής

Για την υπαγωγή στη ρύθμιση, ο ασφαλισμένος πρέπει να πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) οι οφειλές του προς τον e-ΕΦΚΑ να μην υπερβαίνουν τις τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ και ειδικά προς τον π. ΟΓΑ τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Ως οφειλές νοείται το συνολικά οφειλόμενο ποσό από τον ασφαλισμένο προς τον e-ΕΦΚΑ από κάθε είδους ασφαλιστικές εισφορές, οφειλές από αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις.

Ως οφειλές στον π. ΟΓΑ νοείται το συνολικά οφειλόμενο ποσό από εισφορές για υπαγωγή στην ασφάλιση στον π. ΟΓΑ για τον κλάδο κύριας και πρόσθετης ασφάλισης καθώς και για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης στον π. ΟΓΑ.

β) να έχει συμπληρώσει το εξηκοστό έβδομο (67ο) έτος της ηλικίας του ή εφόσον έχει χρόνο ασφάλισης (πραγματικό, πλασματικό, προαιρετικής ασφάλισης) τουλάχιστον σαράντα (40) ετών, το εξηκοστό δεύτερο (62ο) έτος της ηλικίας του,

γ) να έχει εξοφλήσει τις εισφορές που αντιστοιχούν σε χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον είκοσι (20) ετών ή έξι χιλιάδων (6.000) ημερών ασφάλισης ανεξάρτητα από τον πρώην φορέα απονομής της σύνταξης, και

δ) οι τραπεζικές καταθέσεις του να μην ξεπερνούν το ποσό των δώδεκα χιλιάδων (12.000) ευρώ γενικά ή το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ, αν είναι οφειλέτης αποκλειστικά προς τον π. ΟΓΑ. Ειδικά για το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων λαμβάνεται υπόψη το ύψος του συνολικού ποσού καταθέσεων σε όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς που τηρούνται στο όνομα του οφειλέτη κατά το κλείσιμο του μήνα που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση καθώς και ο μέσος όρος του τελευταίου δωδεκαμήνου πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.

Οι προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.

Διαδικασία αίτησης υπαγωγής

Η αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις της παρούσας υποβάλλεται μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης.

Με την αίτηση υπαγωγής, ο ασφαλισμένος παρέχει τη συγκατάθεσή του στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων για κοινοποίηση στον e-ΕΦΚΑ των εγγράφων και των στοιχείων που απαιτούνται για την εφαρμογή της παρούσας. Η αίτηση συνεπάγεται νόμιμη άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων του άρθρου 1 του ν.δ. 1059/1971 (Α’ 270) και του φορολογικού απορρήτου του άρθρου 17 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν.4987/2022, Α’ 206).

Στην αίτηση υπαγωγής, που επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης, περιλαμβάνονται τα ακόλουθα στοιχεία:

• α) Δήλωση του αριθμού των λογαριασμών που τηρούνται στο όνομα του ασφαλισμένου και το πιστωτικό ίδρυμα στο οποίο τηρούνται,
• β) Δήλωση ότι το υπόλοιπο των ως άνω λογαριασμών κατά το κλείσιμο του μήνα που προηγείται της υποβολής της αίτησης και ο μέσος όρος των καταθέσεων κατά το δωδεκάμηνο που προηγείται της υποβολής της αίτησης, δεν υπερβαίνουν το όριο της περ. δ της παρ. 1 του άρθρου 2 και
• γ) Δήλωση ότι πληροί τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις των περ. β και γ της παρ. 1 του άρθρου 2 της παρούσας.

Τα αναγκαία προσωπικά στοιχεία του αιτούντος διαβιβάζονται ηλεκτρονικά στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, από τα οποία ανακτώνται εντός δέκα (10) εργασίμων ημερών στοιχεία αναφορικά με τις καταθέσεις του που τηρούνται σε αυτά, καθώς και την αξία αποτίμησής τους. Συγκεκριμένα, ανακτώνται τα κάτωθι στοιχεία:

• Αριθμός αίτησης

• ΑΦΜ χρηματοδοτικού φορέα

• ΑΦΜ δικαιούχου

• Κωδικός χρηματοοικονομικού προϊόντος

• Είδος χρηματοοικονομικού προϊόντος

• Αξία χρηματοοικονομικού προϊόντος

• Μέσος όρος τελευταίου δωδεκαμήνου

• Ένδειξη κατάθεσης

• Δεσμευμένο ποσό

• Είδος κατάθεσης (Ημερομηνία αποτίμησης, Νόμισμα).

Τα στοιχεία αντλούνται αυτόματα με εικόνα κλεισίματος του μήνα που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.

Ο έλεγχος εκπλήρωσης των κριτηρίων υπαγωγής στη ρύθμιση πραγματοποιείται με βάση: τα δηλωθέντα από τον αιτούντα στοιχεία και τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις ως προς αυτά.

Διαδικασία ελέγχου προϋποθέσεων

Μετά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής, ο e-ΕΦΚΑ ελέγχει αν οι οφειλές του ασφαλισμένου υπερβαίνουν τα όρια της παρ. 2 του άρθρου 61 του ν. 3863/2010. Αν οι οφειλές δεν υπερβαίνουν το ποσό αυτό, η συνταξιοδοτική πράξη εκδίδεται και η σύνταξη καταβάλλεται σύμφωνα με τις παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 61 του ν. 3863/2010.

Αν οι οφειλές υπερβαίνουν τα ως άνω όρια, ο e-ΕΦΚΑ ελέγχει αν πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις:

• α) εφόσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του, ελέγχει αν έχει εξοφλήσει εισφορές για το χρόνο ασφάλισης ή
• β) εφόσον ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του, αλλά έχει συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας του, ελέγχει αν ο ασφαλισμένος έχει χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον σαράντα (40) ετών καθώς και αν έχει καταβάλει εισφορές για το χρόνο ασφάλισης και
• γ) ελέγχει αν οι καταθέσεις του ασφαλισμένου υπερβαίνουν τα όρια της περ. δ) της παρ. 1 του άρθρου 2.

Αν από τους ελέγχους προκύψει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές, τότε ο e-ΕΦΚΑ προχωρεί σε κοινοποίηση της οφειλής προς τον ασφαλισμένο και εφαρμόζονται όσα προβλέπονται στην παρ. 3 του άρθρου 61 του ν. 3863/2010. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία, ο e-ΕΦΚΑ προβαίνει σε απόρριψη της αίτησης συνταξιοδότησης λόγω οφειλών.

Εάν από τους ελέγχους προκύψει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές, τότε:

• α) Εάν το συνολικό ποσό οφειλών υπερβαίνει τις 20.000€ αλλά όχι τις 30.000 € ή τις 6.000€ αλλά όχι τις 10.000 € για τον π. ΟΓΑ, τότε η αίτηση υπαγωγής γίνεται δεκτή και ο e-ΕΦΚΑ προχωρεί στην έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης.
• β) Εάν το συνολικό ποσό οφειλών υπερβαίνει τις 30.000€ ή τις 10.000€ για τον π. ΟΓΑ, τότε κοινοποιείται έγγραφο οφειλής προκειμένου ο ασφαλισμένος να καταβάλει το υπερβάλλον των 30.000€ ή των 10.000€ για τον π. ΟΓΑ, εντός διμήνου από την κοινοποίησή του και να υπαχθεί στις ευεργετικές διατάξεις. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία, ο e-ΕΦΚΑ προβαίνει σε απόρριψη της αίτησης συνταξιοδότησης λόγω οφειλών.

Καταβολή της σύνταξης

Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, ο e-ΕΦΚΑ προχωρεί στην έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης και στην καταβολή της σύνταξης, εφαρμόζοντας παρακράτηση επί του ποσού της σύνταξης, όπως ορίζεται.

Ειδικότερα, το υπερβάλλον των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ ή των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ για τον π. ΟΓΑ, ποσό οφειλής, συμψηφίζεται με το εξήντα τοις εκατό (60%) του μηνιαίου ποσού των καταβαλλόμενων συντάξεων, μέχρι τον μηδενισμό του.

Το μηνιαίως συμψηφιζόμενο υπερβάλλον ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται των 333,33€ γενικά και των 100€ για τον π. ΟΓΑ. Σε αντίθετη περίπτωση, το ποσοστό παρακράτησης προσαρμόζεται αναλόγως.

Μετά το μηδενισμό του υπερβάλλοντος ποσού της παρ. 2, για την εναπομένουσα οφειλή εφαρμόζονται οι παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 61 του ν. 3863/2010.

Εκκρεμείς αιτήσεις

Αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 5078/2023 και εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας δύνανται να υπαχθούν στις ρυθμίσεις της παρούσας κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου.

Αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μετά την έναρξη ισχύος του ν. 5078/2023 και εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας, δύνανται να υπαχθούν στις ρυθμίσεις της παρούσας κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου.

Σε περίπτωση που η αίτηση συνταξιοδότησης έχει ήδη απορριφθεί λόγω οφειλών, απαιτείται επανυποβολή της για την υπαγωγή στις ρυθμίσεις της παρούσας.

Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα

Οι κατηγορίες δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που υποβάλλονται σε επεξεργασία από τον e-ΕΦΚΑ είναι:

• α) στοιχεία ταυτοποίησης,
• β) στοιχεία επικοινωνίας (κινητό και e-mail),
• γ) διεύθυνση κατοικίας,
• δ) δεδομένα οικογενειακής κατάστασης,
• ε) δεδομένα που σχετίζονται με τον εργασιακό βίο (ενδεικτικά χρόνος έναρξης ασφάλισης, τυχόν στοιχεία σχετικά με ιδιωτική ασφάλιση, έτη απασχόλησης κ.λπ.),
• στ) οποιοδήποτε προσωπικό δεδομένο τους σχετίζεται με την εφαρμογή της κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας και το οποίο είναι σε γνώση του e-ΕΦΚΑ βάσει αυτής,
• ζ) απαραίτητα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που ο e-ΕΦΚΑ θα αναζητήσει μέσω των διασυνδέσεων με τις βάσεις δεδομένων άλλων φορέων του δημόσιου τομέα, που πραγματοποιούνται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας (ΚΕ.Δ.) και αποκλειστικά για τους σκοπούς της παρούσας και
• η) δεδομένα τραπεζικών καταθέσεων που διαβιβάζονται από τους χρηματοδοτικούς φορείς.

Τα προσωπικά δεδομένα τηρούνται για 5 έτη και στη συνέχεια αρχειοθετούνται προς το δημόσιο συμφέρον.