Πράγα: Μάχη για το πλαφόν - Δύσκολη η επίτευξη κοινής λύσης
Με μικρές προσδοκίες για οριστικές αποφάσεις στο θέμα του πλαφόν στο φυσικό αέριο πραγματοποιείται σήμερα η άτυπη Σύνοδος Κορυφής στην Πράγα, καθώς σύμφωνα με όσα είπε χθες ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, η Γερμανία ακούει αλλά δεν συμφωνεί.
H πρόταση του αποκαλούμενου και ως Μπλοκ του Βορρά, δηλαδή των Γερμανίας, Αυστρίας και Ολλανδίας, την οποία προωθούσε η Κομισιόν της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και προέβλεπε την επιβολή πλαφόν μόνο στο ρωσικό αέριο, έχει προς το παρόν «παγώσει», ύστερα και από τις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε το γερμανικό πρόγραμμα-μαμούθ των 200 δισ. ευρώ.
Πεδίο αντιπαράθεσης η πρόταση για το πλαφόν μόνο για την ηλεκτροπαραγωγή
Στη σημερινή σύνοδο θα βρεθούν στο τραπέζι δύο προτάσεις. Από τη μία υπάρχει η γαλλική, για επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή, την οποία απορρίπτουν η Ελλάδα και άλλα κράτη-μέλη, επειδή δεν περιλαμβάνει τα 2/3 της αγοράς φυσικού αερίου, δηλαδή αυτή που καταναλώνεται από τη βιομηχανία και για τη θέρμανση των κατοικιών. Σύμφωνα με την Αθήνα, δημιουργεί μια οικονομική υποχρέωση χωρίς ξεκάθαρο οικονομικό όριο, όπως και αντικίνητρα για χαμηλές τιμές, ενώ αυξάνει σημαντικά τη ζήτηση αερίου, αφού θα καταστήσει τον άνθρακα πιο ακριβό, κάτι που η Ευρώπη δεν επιθυμεί στην παρούσα συγκυρία.
«Ο δυναμικός διάδρομος τιμών»
Από την άλλη, είναι η πρόταση για γενικό πλαφόν που προωθούν η Ελλάδα, η Ιταλία και η Πολωνία και υποστηρίζεται από 16 κράτη-μέλη. Μάλιστα η πρόταση συνοδεύτηκε από μια τεχνικά πρόταση για να υιοθετηθεί ένας «δυναμικός διάδρομος τιμών» σε μια προσπάθεια να μειωθούν οι υψηλές τιμές της ενέργειας. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα μεταβαλλόμενο πλαφόν, το οποίο θα αυξομειώνεται ανάλογα με τις διακυμάνσεις των υπόλοιπων Χρηματιστηρίων Ενέργειας, στις ΗΠΑ (Henry Hub), στη Βορειοανατολική Ασία (JKM) και την Αυστραλία.
«Ο διάδρομος θα ισχύει για όλες τις συναλλαγές χονδρικής, δεν περιορίζεται σε εισαγωγές από συγκεκριμένες δικαιοδοσίες και δεν περιορίζεται σε ειδική χρήση φυσικού αερίου», αναφέρει το έγγραφο.
Επιπλέον η πρόταση διαφοροποιείται βάσει τριών διαφορετικών σεναρίων, ήτοι καμίας φυσικής έλλειψης αερίου, πιθανής φυσικής έλλειψης και φυσικής έλλειψης. Στο δεύτερο σενάριο, η πρόταση μπορεί να συνδυαστεί με ενισχυμένα προγράμματα μείωσης της ζήτησης και αλληλεγγύης.
Βασικά στοιχεία της πρότασης
1. Κύριοι στόχοι της πρότασης:
- Μετριασμός των πληθωριστικών πιέσεων.
- Αποτροπή και μείωση της κερδοσκοπίας.
- Διαχείριση της προσδοκίας και ένα πλαίσιο σε περίπτωση πιθανών διαταραχών του εφοδιασμού.
- Περιορισμός στα υπερκέρδη στον κλάδο.
2. Βασικά χαρακτηριστικά σχεδιασμού:
- Ο διάδρομος θα λειτουργεί σε επίπεδο χονδρικής και όχι λιανικής.
- Ο διάδρομος θα ισχύει για όλες τις συναλλαγές χονδρικής, χωρίς να περιορίζεται στις εισαγωγές από συγκεκριμένες δικαιοδοσίες και δεν περιορίζεται σε ειδική χρήση φυσικού αερίου.
Στην πρόταση αντιτίθενται οι Γερμανία, Ολλανδία, Λουξεμβούργο και Νορβηγία, ενώ αβέβαιη είναι η στάση της Γαλλίας.
Όπως είπε χθες ο κ. Κώστας Σκρέκας, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν παράλληλα τα δύο πλαφόν, εφόσον υπήρχε συμφωνία στον τρόπο λειτουργίας τους.
Για το πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή σημείωσε ότι θα ήταν θετικός αν το παραπάνω κόστος που δημιουργεί ανάμεσα στην τρέχουσα τιμή του φυσικού αερίου και την τιμή που ορίζει το πλαφόν για τους ηλεκτροπαραγωγούς, μπορούσε να καλυφθεί με ευρωπαϊκά κεφάλαια. Ωστόσο, αν πρέπει να καλυφθεί με κεφάλαια του προϋπολογισμού είναι αρνητικός, όπως και άλλα κράτη μέλη για τον ίδιο λόγο.
Μετά τη σημερινή Σύνοδο, θα συνεχιστούν οι συζητήσεις και οι ζυμώσεις για την ελληνική πρόταση με τη Γερμανία στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της επόμενης Τρίτης 11 Οκτωβρίου στην Πράγα. Με τα χρονικά περιθώρια να εξαντλούνται και την Ευρώπη να ετοιμάζεται για ένα δύσκολο ενεργειακά χειμώνα στόχος είναι να υπάρξει συμφωνία στην επόμενη σύνοδο κορυφής των 27, που θα πραγματοποιηθεί στις 20 και 21 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες.
