Πως κατάφεραν Σάντσες και Κόστα μονομερή μέτρα στην ενέργεια για Ισπανία Πορτογαλία

Το βασικό τους επιχείρημα ήταν τα Πυρηναία όρη που χωρίζουν την Ιβηρική από την υπόλοιπη Ευρώπη και θέτουν τις δύο χώρες σε δυσχερή θέση σε ότι αφορά την σύνδεση με το υπόλοιπο δίκτυο. Καλή δικαιολογία... Η απόφαση ελήφθη στο τέλος της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ΕΕ, όπου το θέμα της ενέργειας έκανε τους ηγέτες να συζητούν μέχρι αργά την Παρασκευή με μόνη διακριτή άμεση επίδραση αυτό που πέτυχαν Ισπανία και Πορτογαλία.

Σύμφωνα με τα τελικά συμπεράσματα που εγκρίθηκαν από τους ηγέτες της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής, η Επιτροπή «θα αξιολογήσει επειγόντως τη συμβατότητα των έκτακτων προσωρινών μέτρων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που κοινοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη». Οι Βρυξέλλες θα διασφαλίσουν ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ δεν θα εκμεταλλευτούν αθέμιτα τα μέτρα που θα υιοθετήσουν.

«Η Ιβηρική χερσόνησος έχει μια πολύ ιδιαίτερη κατάσταση… με υψηλό φορτίο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και με πολύ λίγες διασυνδέσεις», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην τελική συνέντευξη Τύπου, τονίζοντας ότι αυτές οι ιδιαιτερότητες οδηγούν σε εξαιρετικά υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην περιφέρεια.

[caption id="attachment_1863373" align="alignnone" width="552"] αρχείο reuters[/caption]

Οι ηγέτες συμφώνησαν επίσης, για πρώτη φορά, να αγοράσουν από κοινού φυσικό αέριο σε μια προσπάθεια να χρησιμοποιήσουν τη συλλογική τους δύναμη στην αγορά για να μειώσουν τις τιμές.

Δεδομένου ότι η εξεύρεση μόνιμης λύσης για ολόκληρο το μπλοκ αποδείχθηκε αδύνατη, η Μαδρίτη και η Λισαβόνα πίεσαν για προσωρινή ώστε να εισαγάγουν κάποια μέτρα από μόνες τους. Σε κοινή συνέντευξη Τύπου, ο Πορτογάλος Πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα και ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσαν ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα των συνομιλιών, προσθέτοντας ότι θα παρουσιάσουν τα εθνικά τους μέτρα την επόμενη εβδομάδα.

Το σημερινό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ συνδέει την τιμή της ενέργειας στο πιο ακριβό καύσιμο που απαιτείται για την κάλυψη της ζήτησης. Τον τελευταίο καιρό, αυτό ήταν το φυσικό αέριο και αυτό οδήγησε σε σταθερά υψηλές τιμές ενέργειας. Η κατάσταση επιδεινώθηκε μετά την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ακόμη περισσότερο λόγω των κινήσεων της Ευρώπης να περιορίσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, έναν βασικό προμηθευτή ενέργειας στην ήπειρο.

Κυρίως ηγέτες από τη Νότια Ευρώπη, πίεσαν στη Σύνοδο Κορυφής για πιο μόνιμες αλλαγές στη δομή της αγοράς η επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας ή του φυσικού αερίου. Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες αντιμετώπισαν αντίθεση από χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, οι οποίες είναι σθεναρά κατά των παρεμβάσεων στην αγορά. Σε αυτό των γκρούπ των διεκδικητών ήταν και η Ελλάδα η οποία θα πρέπει να περιμένει μέχρι τον Μάιο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει τώρα πώς λειτουργεί η ενεργειακή αγορά της Ένωσης, προσπαθώντας να βρει πιο μόνιμες λύσεις μέχρι τον Μάιο του 2022. Και μπορεί η Ελλάδα να μην έχει Πυρηναία να την χωρίζουν από την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά οι παθογένειες που άφησε η υπερδεκαετής οικονομική κρίση, η νησιωτικότητα, το μεταναστευτικό  και οι δύσκολοι γείτονες θα μπορούσαν να είναι επιχειρήματα που αν έβαζε στο τραπέζι κάτι παραπάνω θα κέρδιζε άμεσα.