«Ποιος θα αντέξει περισσότερο»: Πώς απαντά η Κίνα στους δασμούς Τραμπ- Οι συνέπειες στις δύο πλευρές

Ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου φαίνεται ότι είναι μόνο στην αρχή.

Το Πεκίνο δεσμεύτηκε να «παλέψει μέχρι τέλους» αφότου ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να διπλασιάσει σχεδόν τους δασμούς στην Κίνα.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις εισαγωγές προϊόντων από την Κίνα στις ΗΠΑ να αντιμετωπίζουν έναν εκπληκτικό φόρο 104%, γεγονός που θα αποτελέσει τρομακτική κλιμάκωση στον εμπορικό πόλεμο.

Smartphone, υπολογιστές, μπαταρίες λιθίου, παιχνίδια και κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των κινεζικών προϊόντων που μπαίνουν στις ΗΠΑ. Αλλά υπάρχουν πολλά άλλα πράγματα, από βίδες μέχρι λέβητες.

Με την προθεσμία που έχει θέσει η Ουάσιγκτον στο Πεκίνο να πάρει πίσω τους δικούς του δασμούς, το ερώτημα είναι ποιος θα αντέξει περισσότερο.

«Θα ήταν λάθος να πιστεύουμε ότι η Κίνα θα υποχωρήσει και θα καταργήσει μονομερώς τους δασμούς», είπε ο Alfredo Montufar-Helu, ανώτερος σύμβουλος του China Center στο The Conference Board, όπως μεταφέρει το BBC σε ανάλυσή του.

«Αυτό όχι μόνο θα έκανε την Κίνα να φαίνεται αδύναμη, αλλά θα έδινε επίσης το πάτημα στις ΗΠΑ να ζητήσουν περισσότερα. Τώρα έχουμε φτάσει σε ένα αδιέξοδο που πιθανότατα θα οδηγήσει σε μακροπρόθεσμο οικονομικό πόνο», πρόσθεσε ο αναλυτής.

Άμεσα ξεκινούν οι δασμοί

Οι παγκόσμιες αγορές έχουν υποχωρήσει από την περασμένη εβδομάδα, όταν άρχισαν να ισχύουν οι δασμοί του Τραμπ, οι οποίοι στοχεύουν σχεδόν σε κάθε χώρα του πλανήτη.

Οι ασιατικές μετοχές, οι οποίες σημείωσαν την χειρότερη πτώση τους εδώ και δεκαετίες τη Δευτέρα (7/4), ανέκαμψαν ελαφρά σήμερα Τρίτη.

Εν τω μεταξύ, η Κίνα ανταπέδωσε βάζοντας και εκείνη δασμούς 34% στα αμερικανικά προϊόντα που θα εισέρχονται στην Κίνα.

Απαντώντας σε αυτό, ο Τραμπ προειδοποίησε με επιπλέον δασμούς 50% εάν το Πεκίνο δεν υποχωρήσει.

Η αβεβαιότητα είναι υψηλή, με τους περισσότερους δασμούς, ορισμένους από αυτούς πάνω από 40%, να ξεκινούν να εφαρμόζονται αύριο Τετάρτη 9 Απριλίου. Πολλοί από αυτούς θα πλήξουν τις ασιατικές οικονομίες: οι δασμοί στην Κίνα – σύμφωνα με την πρώτη ανακοίνωση Τραμπ- θα είναι στο 54% και εκείνοι στο Βιετνάμ και την Καμπότζη θα είναι στο 46% και 49% αντίστοιχα.

Οι ειδικοί ανησυχούν για την ταχύτητα με την οποία συμβαίνει αυτό, αφήνοντας στις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές λίγο χρόνο για να προσαρμοστούν ή να προετοιμαστούν για μια εντυπωσιακά διαφορετική παγκόσμια οικονομία.

Οι απαντήσεις της Κίνας

Η Κίνα είχε ανταποκριθεί στον πρώτο γύρο των δασμών Τραμπ με επιβαρύνσεις σε ορισμένες εισαγωγές από τις ΗΠΑ, ελέγχους εξαγωγών σε σπάνιες γαίες και έρευνα κατά των μονοπωλίων σε αμερικανικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Google.

Ανακοίνωσε αντίποινα, αλλά φαίνεται επίσης να προετοιμάζεται για τον πόνο με ισχυρότερα μέτρα. Επέτρεψε στο νόμισμά της, το γιουάν, να αποδυναμωθεί, γεγονός που καθιστά τις κινεζικές εξαγωγές πιο ελκυστικές. Και οι συνδεδεμένες με το κράτος επιχειρήσεις αγοράζουν μετοχές σε κάτι που φαίνεται να είναι μια κίνηση σταθεροποίησης της αγοράς.

Η προοπτική των διαπραγματεύσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας φάνηκε να ενισχύει τους επενδυτές που προσπαθούσαν να ανακτήσουν ορισμένες από τις απώλειες των τελευταίων ημερών.

Αλλά η αντιπαράθεση μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ, του μεγαλύτερου εξαγωγέα προϊόντων στον κόσμο, παραμένει μια σημαντική ανησυχία.

«Αυτό που βλέπουμε είναι ένα παιχνίδι για το ποιος μπορεί να αντέξει περισσότερο πόνο. Έχουμε σταματήσει να μιλάμε για οποιαδήποτε αίσθηση κέρδους», δήλωσε στο BBC η Mary Lovely, εμπορική αναλύτρια για τη σχέση ΗΠΑ-Κίνας στο Ινστιτούτο Peterson στην Ουάσιγκτον.

Παρά την επιβράδυνση της οικονομίας της, η Κίνα μπορεί «να είναι πρόθυμη να υπομείνει τον πόνο για να αποφύγει τη συνθηκολόγηση σε αυτό που πιστεύουν ότι είναι η επιθετικότητα των ΗΠΑ», πρόσθεσε.

Σύντομα οι συνέπειες στην κινεζική οικονομία

Συγκλονισμένοι από μια παρατεταμένη κρίση στην αγορά ακινήτων και την αυξανόμενη ανεργία, οι Κινέζοι απλώς δεν ξοδεύουν αρκετά. Οι υπερχρεωμένες τοπικές κυβερνήσεις αγωνίζονται επίσης να αυξήσουν τις επενδύσεις ή να επεκτείνουν το δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας.

«Οι δασμοί επιδεινώνουν αυτό το πρόβλημα», δήλωσε ο Andrew Collier, από το Mossavar-Rahmani Center for Business and Government στο Χάρβαρντ.

Εάν οι εξαγωγές της Κίνας δέχονται πλήγμα, αυτό βλάπτει μια κρίσιμη ροή εσόδων. Οι εξαγωγές αποτελούν εδώ και καιρό βασικό παράγοντα για την εκρηκτική ανάπτυξη της Κίνας. Και παραμένουν ένας σημαντικός μοχλός, αν και η χώρα προσπαθεί να διαφοροποιήσει την οικονομία της με την κατασκευή προηγμένων τεχνολογιών και τονώνοντας την εγχώρια κατανάλωση.

Είναι δύσκολο να πούμε ακριβώς πότε οι δασμοί «θα έχουν αποτύπωμα αλλά πιθανότατα σύντομα», λέει ο κ. Collier, προσθέτοντας ότι ο Κινέζος πρόεδρος «αντιμετωπίζει μια ολοένα και πιο δύσκολη επιλογή λόγω της επιβράδυνσης της οικονομίας και της μείωσης των πόρων».

Πηγαίνει και αντίστροφα

Αλλά δεν είναι μόνο η Κίνα που θα αισθανθεί τον αντίκτυπο.

Σύμφωνα με στοιχεία που μεταφέρει το BBC, οι ΗΠΑ εισήγαγαν αγαθά αξίας 438 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Κίνα το 2024, με τις εξαγωγές των ΗΠΑ στην Κίνα να εκτιμώνται σε 143 δισεκατομμύρια δολάρια, αφήνοντας εμπορικό έλλειμμα 295 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Δεν είναι σαφές πώς οι ΗΠΑ θα βρουν εναλλακτικές εισαγωγές για να αντικαταστήσουν τα κινεζικά προϊόντα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

Εκτός από τους φόρους στα φυσικά αγαθά, και οι δύο χώρες είναι «οικονομικά συνυφασμένες με πολλούς τρόπους -υπάρχει τεράστιος όγκος επενδύσεων και από τις δύο πλευρές, πολλές ροές ψηφιακού εμπορίου και δεδομένων, ανέφερε η Deborah Elms, Επικεφαλής Εμπορικής Πολιτικής στο Ίδρυμα Hinrich στη Σιγκαπούρη.

«Μπορούν να επιβάλουν μεγάλους δασμούς για πολύ καιρό. Αλλά υπάρχουν άλλοι τρόποι με τους οποίους και οι δύο χώρες μπορούν να χτυπήσουν η μία την άλλη. Επομένως, μπορείτε να πείτε ότι δεν μπορεί να γίνει χειρότερο, αλλά υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορεί», σημείωσε.

Ένα ερώτημα, που απασχολεί τις άλλες χώρες του πλανήτη, είναι πού θα πάνε οι κινεζικές εξαγωγές που θα φύγουν από την αγορά των ΗΠΑ.

Θα καταλήξουν σε άλλες αγορές, όπως αυτές της Νοτιοανατολικής Ασίας, πρόσθεσε η Elms, και «αυτές οι περιοχές ασχολούνται με τους δικούς τους δασμούς».

«Βρισκόμαστε λοιπόν σε ένα πολύ διαφορετικό σύμπαν, ένα σύμπαν που είναι πραγματικά θολό», σημείωσε.

Πώς τελειώνει όλο αυτό

Σε αντίθεση με τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, που αφορούσε τις διαπραγματεύσεις με το Πεκίνο, «δεν είναι σαφές τι είναι το κίνητρο αυτών των δασμών και είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί πού μπορεί να πάνε τα πράγματα από εδώ», τόνισε ο Roland Rajah, επικεφαλής οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Lowy.

Η Κίνα έχει μια «ευρεία εργαλειοθήκη» για αντίποινα, πρόσθεσε, όπως η περαιτέρω υποτίμηση του νομίσματός της ή η πίεση των αμερικανικών επιχειρήσεων.

«Νομίζω ότι το ερώτημα είναι πόσο συγκρατημένοι θα είναι. Υπάρχουν αντίποινα για να σωθεί το γόητρο και αντίποινα για να ‘ξετινάξουν’ το οπλοστάσιο. Δεν είναι ξεκάθαρο αν η Κίνα θέλει να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο. Απλώς μπορεί», επισήμανε.

Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα ενδέχεται να συμμετάσχουν σε ιδιωτικές συνομιλίες. Ο Τραμπ δεν έχει μιλήσει ακόμη με τον Σι από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, αν και το Πεκίνο έχει επανειλημμένα σηματοδοτήσει την προθυμία του να συνομιλήσει.

Άλλοι αναλυτές είναι λιγότερο αισιόδοξοι.

«Νομίζω ότι οι ΗΠΑ παίζουν υπερβολικά με το χέρι τους», ανέφερε η κ. Elms. Η ίδια είναι δύσπιστη ως προς την πεποίθηση του Τραμπ ότι η αγορά των ΗΠΑ είναι τόσο επικερδής που η Κίνα ή οποιαδήποτε χώρα θα λυγίσει τελικά.

«Πώς θα τελειώσει αυτό; Κανείς δεν ξέρει. Ανησυχώ πραγματικά για την ταχύτητα και την κλιμάκωση. Το μέλλον είναι πολύ πιο δύσκολο και οι κίνδυνοι είναι τόσο μεγάλοι», τόνισε.