Ποια είναι η «πανδημία που εκτυλίσσεται σε αργή κίνηση» - Ανησυχία και στην Ευρώπη
Ο ιός της γρίπης των πτηνών εξαπλώνεται στις γαλακτοκομικές φάρμες των ΗΠΑ, κάτι που εντείνει την ανησυχία για μεταπήδησή του στον άνθρωπο.
Εκατομμύρια άγρια πτηνά έχει σκοτώσει το στέλεχος Η5Ν1 της γρίπης των πτηνών από το 2020, ενώ προκαλεί και σποραδικά κρούσματα σε πολλά είδη θηλαστικών, από τους θαλάσσιους ελέφαντες μέχρι τις οικόσιτες γάτες.
Φέτος εξαπλώθηκε για πρώτη φορά στις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής στις ΗΠΑ, με 129 φάρμες σε 12 αμερικανικές πολιτείες να αναφέρουν κρούσματα. Οι υποψίες ότι ο ιός μπορεί να μεταδίδεται απευθείας μεταξύ θηλαστικών μεγαλώνουν τώρα την ανησυχία για κίνδυνο νέας πανδημίας, όπως συνέβη το 2009 με την «γρίπη των χοίρων» H1N1.
Ειδικοί, που μίλησαν στο πρακτορείο Reuters, επισήμαναν τα κενά στην επιδημιολογική επιτήρηση και ανέφεραν ότι ο ιός θα μπορούσε να μεταπηδήσει στον άνθρωπο χωρίς να γίνει αντιληπτό.
«Σχεδόν μοιάζει με πανδημία που εκτυλίσσεται σε αργή κίνηση» δήλωσε ο Σκοτ Χένσλεϊ, καθηγητής Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια. «Αυτή τη στιγμή ο κίνδυνος είναι μάλλον χαμηλός […] όμως αυτό μπορεί να αλλάξει σε μια στιγμή».
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο κίνδυνος νέας πανδημίας είναι αυτή τη στιγμή χαμηλός, καθώς δεν υπάρχουν ενδείξεις μετάδοσης μεταξύ ανθρώπων. Αν όμως ο ιός μεταλλασσόταν και αποκτούσε αυτή τη δυνατότητα, πόσο γρήγορα θα το μαθαίναμε;
Στις ΗΠΑ, η παρακολούθηση των αγελάδων σε ομοσπονδιακό επίπεδο περιορίζεται στα ζώα που περνούν τα πολιτειακά σύνορα. Οι πολιτειακοί κανόνες ποικίλουν και οι εργαζόμενοι που εκτίθενται σε άρρωστα ζώα συχνά δεν ελέγχονται, είπαν στο Reuters αξιωματούχοι υγείας και ειδικοί.
«Πρέπει να γνωρίζουμε ποιες είναι οι θετικές φάρμες, πόσες από τις αγελάδες τους είναι θετικές, πόσο γρήγορα εξαπλώνεται ο ιός, πόσο καιρό παραμένουν οι αγελάδες μολυσματικές, ποια ακριβώς είναι η οδός μόλυνσης» δήλωσε ο ιολόγος Ρον Φουσιέ του Ιατρικού Κέντρου «Έρασμος» στο Ρότερνταμ.
Η επιδημιολογική επιτήρηση στον άνθρωπο είναι «πολύ, πολύ περιορισμένη» παραδέχτηκε η Τζιν Μαράτσο, διευθύντρια του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων.
Η διαχείριση της κατάστασης περιπλέκεται από την ανάγκη συνεργασίας φορέων για την υγεία των ζώων με τις υγειονομικές υπηρεσίες.
Η κατάσταση είναι αρκετά ανησυχητική ώστε να οδηγήσει την ΕΕ στην απόφαση να παραγγείλει «προπανδημικά» εμβόλια, τα οποία προορίζονται για υπαλλήλους εκτροφείων, κτηνιάτρους και άλλες ομάδες υψηλού κινδύνου.
Οι φαρμακοβιομηχανίες που κανονικά παράγουν εμβόλια για την εποχική γρίπη θα μπορούσαν να αναλάβουν την παραγωγή πανδημικών εμβολίων. Δεδομένου όμως ότι τα περισσότερα εμβόλια γρίπης περιέχουν ιό που καλλιεργείται σε αβγά κότας, μια χρονοβόρα διαδικασία, θα περνούσαν τουλάχιστον έξι μήνες για να ετοιμαστούν τα πανδημικά εμβόλια, είπε ο Ουενπίνγκ Τσανγκ, επικεφαλής της υπηρεσίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Η αμερικανική κυβέρνηση βρίσκεται πάντως σε επαφή με την Moderna για την ανάπτυξη εμβολίου mRNA, το οποίο δυνητικά θα μπορούσε να παραχθεί ταχύτερα.
