Πληθωρισμός: Κίνδυνος εκτροχιασμού υπό την πίεση της ουκρανικής κρίσης - Απειλές από ενέργεια και σιτηρά
Τριγμούς στην ελληνική οικονομία, μετά από δύο χρόνια πανδημίας, προκαλεί η ουκρανική κρίση, που απειλεί, εφόσον κλιμακωθεί, να εκτοξεύσει τις τιμές στην ενέργεια και στα καύσιμα σε δυσθεώρητα ύψη, ασκώντας πιέσεις στον προϋπολογισμό. Οι τιμές που έχουν πάρει φωτιά αναμένεται να προκαλέσουν πρόσθετες πληθωριστικές πιέσεις σε μια σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ θα επηρεάσουν δραματικά και τα κόστη μεταφοράς. Οι προβλέψεις που υπάρχουν κάνουν λόγο για υλοποίηση του κακού σεναρίου, σύμφωνα με το οποίο ο πληθωρισμός μπορεί να αυξηθεί, ανάλογα με τις εξελίξεις στο ενεργειακό μέτωπο, από 2 έως 3 μονάδες.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έχουν κάνει, για κάθε 10 ευρώ αύξησης στο αέριο μειώνεται κατά 600 εκατομμύρια ευρώ το ΑΕΠ της χώρας, κάτι που σημαίνει ότι το ακριβό φυσικό αέριο μπορεί να κοστίσει στην ελληνική οικονομία αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ.
Μάλιστα η απειλή-προειδοποίηση του Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτή πρόεδρου του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, ότι η τιμή του φυσικού αερίου για την Ευρώπη θα φτάσει τα 2.000 ευρώ ανά χίλια κυβικά μέτρα (ήτοι 200 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα) λόγω της αναστολής αδειοδότησης του Nord Stream 2, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος στην περίπτωση που θα υλοποιούνταν μια τέτοια απειλή, με δεδομένη την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Η κατάσταση που δημιουργείται προοιωνίζεται ένα νέο άλμα στις τιμές της αμόλυβδης και του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης που ήδη στην Ελλάδα έχουν χτυπήσει κόκκινο. Με τη μέση πανελλαδική της αμόλυβδης 95 οκτανίων κοντά στο 1,90 ευρώ και την τιμή αυτή να ξεπερνά κατά πολύ τα 2 ευρώ σε πολλές περιοχές της περιφέρειας και ιδίως στα νησιά, δημιουργείται μεταξύ άλλων όχι μόνο μείζον ζήτημα για το πορτοφόλι των νοικοκυριών αλλά και προοπτικές για ακόμη μεγαλύτερη νοθεία.
Οι τιμές του φυσικού αερίου έκαναν νέο άλμα 10% φτάνοντας στα 80 ευρώ ανά μεγαβατώρα στην αγορά της Ευρώπης (Dutch TTF Prices) και είναι σταθερά υπερτετραπλάσιες από αυτές της αντίστοιχης περιόδου πέρσι. Σε χώρες μάλιστα όπου το φυσικό αέριο δεν χρησιμοποιείται μαζικά μόνο για θέρμανση αλλά και για παραγωγή ενέργειας, όπως η Γερμανία, ο πήχης των προκλήσεων ανεβαίνει σημαντικά λόγω της αναστολής αδειοδότησης του αγωγού Nord Stream 2.
Κίνδυνος κρίσης και στα σιτηρά -Απειλή για νέες ανατιμήσεις σε ψωμί, ζυμαρικά
Παράλληλα εκτός από την ενεργειακή επιβάρυνση, τίθεται πλέον και θέμα επισιτιστικής επάρκειας καθώς Ρωσία και Ουκρανία είναι από τις μεγαλύτερες αγροτικές δυνάμεις στον κόσμο και η μεταξύ τους διένεξη έχει αντίκτυπο στις τιμές του σιταριού, του καλαμποκιού και του ηλιέλαιου. Μάλιστα καθώς στις δύο αυτές χώρες αντιστοιχούν το 29% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού, το 19% της προσφοράς καλαμποκιού και το 80% της προσφοράς ηλιέλαιου, οι έμποροι ανησυχούν ότι η όποια στρατιωτική εμπλοκή μπορεί να προκαλέσει μία μαζική στροφή των χωρών που εισάγουν τα εμπορεύματα αυτά σε εναλλακτικές πηγές προμήθειας.
«Η κατάσταση Ρωσίας-Ουκρανίας γίνεται σοβαρή», δήλωσε ένας έμπορος σιτηρών με έδρα τη Σιγκαπούρη. «Το ζήτημα θα κυριαρχήσει στην κατεύθυνση των συναλλαγών».
Το πιο ενεργό συμβόλαιο σίτου στο Chicago Board of Trade (CBOT) σημείωσε χθες άνοδο 2% στα 8,20 $ το μπουσέλ, αφού έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο από τις 25 Ιανουαρίου στα 8,27 $ το μπουσέλ. Το καλαμπόκι κέρδισε 1,5% στα 6,64 δολάρια το μπουσέλ, έχοντας νωρίτερα σκαρφαλώσει στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούνιο στα 6,65 δολάρια το μπουσέλ και η σόγια πρόσθεσαν 1,4% στα 16,23-3/4 δολάρια το μπουσέλ, το υψηλότερο από τις 10 Φεβρουαρίου.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα δε με τον Τράσεϊ Αλεν, στρατηγικό αναλυτή της JPMorgan για θέματα αγροτικών προϊόντων, η Ρωσία και η Ουκρανία δεν έχουν ακόμη φορτώσει αναμενόμενες εξαγωγές περίπου 15 εκατ. μετρικών τόνων σιτηρών από την τελευταία σοδειά τους. Όπως εκτιμά ο ίδιος, αν επιβληθούν κυρώσεις στο εμπόριο σιτηρών της Ρωσίας ή παρουσιαστεί άλλου είδους εμπόδιο ικανό να διακόψει τις εξαγωγές ρωσικών σιτηρών, τότε οι τιμές ενδέχεται να εκτοξευθούν στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008 φτάνοντας στα 11 δολάρια ανά μπούσελ, τη μονάδα μέτρησης σιτηρών.
«Οι διαταραχές στις προμήθειες από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας θα έχουν αντίκτυπο στην παγκόσμια διαθεσιμότητα. Οι αγοραστές στη Μέση Ανατολή και την Αφρική θα αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας», δήλωσε στο Reuters οικονομολόγος της National Australia Bank.
Περίπου το 70% των ρωσικών εξαγωγών σιταριού κατευθύνθηκε πέρυσι σε αγοραστές στη Μέση Ανατολή και την Αφρική.
Σύμφωνα με traders, οι αυξημένες εντάσεις έχουν οδηγήσει ήδη κάποιους αγοραστές να στραφούν σε άλλους προμηθευτές από τον φόβο ότι η όποια πολεμική έκρηξη θα οδηγούσε σε μεγάλες καθυστερήσεις προμήθειας.
«Τα πλοία αποφεύγουν να εισέλθουν στη Μαύρη Θάλασσα λόγω του πολεμικού κινδύνου. Διαταραχές στην προσφορά λαμβάνουν ήδη χώρα», δήλωσε trader με έδρα τη Σιγκαπούρη.
Ένα έλλειμμα προμηθειών από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας μπορεί να αυξήσει τη ζήτηση για σιτάρι από τις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων κινούνται σε υψηλά επίπεδα 10ετίας, με αιχμή την ισχυρή ζήτηση για σιτάρι και γαλακτοκομικά προϊόντα, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων του ΟΗΕ.
Ο πρωθυπουργός ζήτησε από τις επιχειρήσεις να συγκρατήσουν τις τιμές
Την ανάγκη να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τη συγκράτηση των τιμών και για τις μικρότερες δυνατές επιπτώσεις των ανατιμήσεων στους καταναλωτές, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος συναντήθηκε, το απόγευμα της Τρίτης, στο Μέγαρο Μαξίμου, με το νέο Πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος και Πρόεδρο του ΕΒΕΘ, Γιάννη Μασούτη και τον Πρόεδρο του ΕΒΕΑ, Γιάννη Μπρατάκο.
Στη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκε η κατάσταση στην αγορά, η αύξηση του ενεργειακού κόστους, λόγω της κρίσης στην Ουκρανία και της αβεβαιότητας στην προμήθεια φυσικού αερίου, και οι συνέπειές της, καθώς και οι προοπτικές της οικονομίας και ο αναπτυξιακός ρόλος των Επιμελητηρίων.
Πηγή γραφικών : Οικονομικός Ταχυδρόμος
