Πάσχα: Ποιες είναι οι επίσημες αργίες, πώς αμείβονται οι εργαζόμενοι
Μέσω του Κέντρου Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων (ΚΕ.Π.Ε.Α.), η ΓΣΕΕ (Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας) διευκρινίζει το τι ακριβώς ισχύει για τους εργαζόμενους αναφορικά με το Πάσχα, τις αργίες και το τι δικαιούνται.
Συγκεκριμένα:
Η Μεγάλη Παρασκευή (30-04-2021) είναι υποχρεωτική ημιαργία για τα καταστήματα. Σύμφωνα με τον νόμο (άρθ. 4 ΒΔ 748/1966), απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των καταστημάτων έως τις 13:00 της Μεγάλης Παρασκευής.
Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις, η Μεγάλη Παρασκευή δεν περιλαμβάνεται στις υποχρεωτικές αργίες που ορίζει ο νόμος για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στη χώρα μας αργούν σε περίπτωση που η Μεγάλη Παρασκευή έχει χαρακτηρισθεί αργία ή ημιαργία από διάταξη Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΣΣΕ), κανονισμού εργασίας της επιχείρησης, από επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο, κατά το οποίο η επιχείρηση παραμένει κλειστή την ημέρα αυτή.
Το Μεγάλο Σάββατο (01-05-2021) είναι εργάσιμη ημέρα για τους εργαζόμενους που νόμιμα απασχολούνται Σάββατο στον ιδιωτικό τομέα, εκτός αν έχει καθιερωθεί αργία ή ημιαργία από διάταξη ΣΣΕ, κανονισμού εργασίας της επιχείρησης, από επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο, κατά το οποίο η επιχείρηση παραμένει κλειστή την ημέρα αυτή.
Για την Κυριακή του Πάσχα (02-05-2021) ισχύει ο γενικός κανόνας της Κυριακής αργίας, δηλαδή απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων.
Όσοι από τους μισθωτούς απασχοληθούν σε επιχειρήσεις που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις λοιπές από το νόμο αργίες δικαιούνται τα παρακάτω:
- Αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογιστεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
- Αν αμείβονται με μηνιαίο μισθό, οφείλεται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νόμιμου μισθού τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
- Αναπληρωματική ανάπαυση (ρεπό): Εφόσον οι εργαζόμενοι απασχοληθούν Κυριακή άνω των 5 ωρών, δικαιούνται πρόσθετα και αναπληρωματική ανάπαυση (ρεπό) σε άλλη εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας.
- Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (π.χ. από ΣΣΕ, κανονισμό εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα Κυριακής, (όπως και υποχρεωτικής αργίας), αυτοί υπερισχύουν.
Η Δευτέρα του Πάσχα (03-05-2021) είναι από το νόμο ημέρα υποχρεωτικής αργίας για όλες τις επιχειρήσεις.
Στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν καταβάλλεται χωρίς κάποια προσαύξηση το σύνηθες ημερομίσθιο σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, ενώ σε όσους αμείβονται με μισθό καταβάλλεται ο μηνιαίος μισθός τους.
Εάν ο εργοδότης απασχολήσει το προσωπικό του, σε επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα, οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν δικαιούνται:
Αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογιστεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
Στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό: α) Αν πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις λοιπές από το νόμο αργίες, οφείλεται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νόμιμου μισθού τους για όσες ώρες απασχοληθούν. β) Αν πρόκειται για επιχειρήσεις που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και εκτάκτως θα λειτουργήσουν τη Δευτέρα του Πάσχα, οφείλεται το 1/25 του συνήθως καταβαλλόμενου μισθού τους και επιπλέον προσαύξηση 75% επί του νόμιμου ημερομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν. Για την Τρίτη του Πάσχα (04-05-2021), η ΓΣΕΕ έχει προκηρύξει 24ωρη απεργία και θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις τιμής της Πρωτομαγιάς σε όλη τη χώρα.
Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (π.χ. από ΣΣΕ, κανονισμό εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.
Τονίζεται ότι, σύμφωνα με το Β.Δ. 748/1966, κατά τις Κυριακές και τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, απαγορεύεται κάθε βιομηχανική, βιοτεχνική, εμπορική εργασία και κάθε επαγγελματική γενικά δραστηριότητα, πλην των εξαιρέσεων που αναφέρονται ρητώς ανάλογα με τη δραστηριότητα και τη φύση των εργασιών (π.χ. επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, επισιτιστικά καταστήματα, κλπ).
Όσες επιχειρήσεις δεν υπάγονται στις εξαιρέσεις του νόμου, δεν μπορούν να λειτουργήσουν νόμιμα και, συνεπώς, δεν μπορούν να απασχολούν εργαζόμενους, χωρίς να έχουν λάβει ειδική άδεια από την αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας και χωρίς να συντρέχει λόγος επείγουσας ή έκτακτης ανάγκης.
Σε περίπτωση που ο εργοδότης χωρίς άδεια της αρχής απασχολήσει το προσωπικό κατά την Κυριακή ή τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, τιμωρείται με φυλάκιση, μέχρι 6 μηνών και χρηματική ποινή.