Μυστηριώδες φυτό: Είναι 80.000 ετών, πιάνει πάνω από 100 στρέμματα και θεωρείται ένας οργανισμός
Μια γιγαντιαία λεύκα με 47.000 βλαστούς είναι ένας από τους αρχαιότερους και μεγαλύτερους οργανισμούς στη Γη.
Με όνομα που σημαίνει «εξαπλώνομαι», μία λεύκα (Populus tremuloides) στη Γιούτα των Ηνωμένων Πολιτειών έχει την έκταση ενός άλσους, καταλαμβάνοντας 105 στρέμματα στον δρυμό Fishlake National Forest. Και τώρα ξέρουμε ότι είναι και ένας από τους αρχαιότερους οργανισμούς, καθώς προηγήθηκε και της εξαφάνισης των Νεάντερταλ.
47.000 βλαστάρια
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο Pando είναι ένα σύνολο 47.000 βλαστών που έχουν δημιουργηθεί από έναν αρχικό οργανισμό με ασεξουαλική αναπαραγωγή (τα κύτταρα του ίδιου του οργανισμού διαιρούνται και αυξάνονται). Έτσι, τεχνικά θεωρείται ένα δέντρο, παρότι μοιάζει με ένα δάσος.
Με ανάλυση του γενετικού του υλικού βρέθηκε ότι η ηλικία του κυμαίνεται μεταξύ 16.000 και 80.000 ετών. Αυτό προκύπτει από τον προσδιορισμό των μοναδικών μεταλλάξεων DNA που έχει κάθε βλαστός και τον ρυθμό δημιουργίας τους. Η μελέτη του DNA του οργανισμού μπορεί να δώσει στοιχεία για τη μακροζωία.
Η ασεξουαλική αναπαραγωγή
Οι ιδιαιτερότητες όμως του Pando δεν σταματούν εδώ. Ο λόγος που αναπαράγεται με αυτόν τον τρόπο είναι ότι είναι τριπλοειδής (το DNA του είναι σε τρία αντίγραφα) και δεν μπορεί να δημιουργηθεί από την ένωση δύο οργανισμών με τον ίδιο αριθμό αντιγράφων DNA. Έτσι, αναπαράγεται από μόνος του, κάτι που ίσως είναι η εξήγηση της μακροζωίας του. Το γεγονός ότι είναι τριπλοειδής σημαίνει μεγαλύτερα κύτταρα, μεγαλύτερους βλαστούς, αλλά και καλύτερη φυσική κατάσταση.
Ενώ οργανισμοί σαν τον Pando είχαν βρεθεί και στο παρελθόν, οι επιστήμονες εξέτασαν για πρώτη φορά την ποικιλομορφία του γενετικού του υλικού. Ο Γουίλιαμ Ράτκλιφ, εξελικτικός βιολόγος στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Ατλάντα και ένας από τους δύο βασικούς ερευνητές της μελέτης που έχει δημοσιευτεί στο bioRxiv, εξηγεί στο IFLScience, πως «είναι σοκαριστικό ότι κάποιος δεν είχε εξετάσει τον Pando από γενετική σκοπιά, δεδομένης της σπανιότητάς του».
4.000 γενετικές παραλλαγές
Οι ερευνητές πήραν διάφορα δείγματα από τη ρίζα, τον φλοιό, τα φύλλα και τα κλαδιά του Pando και ανέλυσαν την αλληλουχία του DNA. Στη συνέχεια έκαναν το ίδιο και για άλλες λεύκες και βρήκαν ότι ο Pando έχει περίπου 4.000 γενετικές παραλλαγές, κάτι σχετικά περίεργο. «Θα περίμενε κάποιος ότι οι βλαστοί που είναι τόσο κοντά θα ήταν παρεμφερείς γενετικά», λέει η Ρόζεν Πινό, εξελικτική γενετίστρια από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Ωστόσο, η γενετική σχέση ήταν πιο ασθενής από ό,τι περίμεναν. Οι κλώνοι που ήταν σε απόσταση 1-15 μέτρων είχαν περισσότερες κοινές μεταλλάξεις, αλλά μετά από αυτή την απόσταση υπήρχε εντυπωσιακή γενετική ποικιλομορφία. Στην ουσία ήταν ένα γενετικό μωσαϊκό και όχι ομάδες με την ίδια μετάλλαξη. Με βάση αυτή τη γενετική πληροφορία, οι ερευνητές προσδιόρισαν την ηλικία του Pando στα 16.000 έως 80.000 έτη.