Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ: Η παραπληροφόρηση μεγαλύτερος κίνδυνος από την κλιματική αλλαγή

Περισσότερο κι από τις φυσικές καταστροφές αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, τις πολεμικές συρράξεις ή τις κυβερνοεπιθέσεις, η παραπληροφόρηση εκτιμάται ως ο μεγαλύτερος πλανητικός κίνδυνος για την επόμενη διετία.

Η ιεράρχηση των νέων κινδύνων που απειλούν τον κόσμο είναι το αποτέλεσμα της ετήσιας έκθεσης του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), διοργανωτή του Φόρουμ του Νταβός την ερχόμενη εβδομάδα. «Είναι η πρώτη φορά που αυτός ο κίνδυνος αναλύεται διεξοδικά στην έκθεσή μας», υπογραμμίζει η Σααντία Ζαχίντι, γενική διευθύντρια του Φόρουμ για την πρωτοεμφανιζόμενη προσθήκη στην πρώτη θέση της έκθεσης που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Τετάρτη.

Το συμπέρασμα συνδέεται αναμφίβολα και με το γεγονός πως ένα μεγάλο τμήμα του πλανήτη έχει προγραμματισμένες εκλογές φέτος. Περίπου 2 δισεκατομμύρια πολίτες, περισσότεροι από τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό με εκλογικό δικαίωμα, θα προσέλθουν στις κάλπες μέσα στους επόμενους 12 μήνες σε 70 χώρες, ανάμεσά τους οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ινδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

«Ο φόβος είναι πως μια μέρα δεν θα υπάρχει κανείς που να έχει εμπιστοσύνη σε αυτό που διαβάζει»

Για την εξαγωγή συμπερασμάτων της 19^ης έκδοσης της έκθεσης των παγκόσμιων κινδύνων που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ συνεργάστηκε με τον ασφαλιστικό όμιλο Zurich Insurance Group και την ασφαλιστική εταιρεία Marsh McLennan οι οποίοι συνέταξαν και υπέβαλλαν ερωτηματολόγια σε 1400 ειδικούς, εκπροσώπους της πολιτικής και της επιχειρηματικότητας.

«Η Τεχνητή Νοημοσύνη τροφοδοτεί με νέα όπλα τους κυβερνοεγκληματίες, δεν χρειάζεται καν να είναι κάποιος εξαιρετικά ευφυής» για να χρησιμοποιήσει την παραπληροφόρηση ή τις κυβερνοεπιθέσεις, παρατηρεί η εμπορική διευθύντρια για την Ευρώπη της Marsh McLennan. «Τα άλματα στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης θα ανατρέψουν τις προοπτικές οργανισμών και επιχειρήσεων που θα δυσκολευτούν πολύ να αντιδράσουν στους κινδύνους που απορρέουν από την χειραγώγηση της πληροφορίας, την παραπληροφόρηση και τις παραπλανητικές στρατηγικές».

Στα συμπεράσματα είναι εμφανής η ανησυχία πως η παραπληροφόρηση θα επιδεινώσει την πόλωση των ήδη πολιτικά κατακερματισμένων κοινωνιών. «Ο φόβος είναι πως μια μέρα δεν θα υπάρχει κανείς που να έχει εμπιστοσύνη σε αυτό που διαβάζει», παρατηρεί ο υπεύθυνος στο Τμήμα Διαχείρισης Κινδύνων του Zurich Insurance Group Τζον Σκοτ.

Ποιοι είναι οι άλλοι κίνδυνοι;

Σύμφωνα με την έκθεση, οι πέντε κορυφαίες απειλές για την ερχόμενη διετία είναι, μετά την παραπληροφόρηση: τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η πόλωση των κοινωνιών, οι κυβερνοεπιθέσεις και οι ένοπλες συρράξεις μεταξύ κρατών. Ο πληθωρισμός και η οικονομική επιβράδυνση δεν έχουν εξαφανιστεί ως διά μαγείας από τις ανησυχίες των κυβερνήσεων, έχουν απλά πέσει στην κατάταξη με την φετινή έκθεση να τις αναφέρει στην 7^η και την 9^η θέση αντίστοιχα, με την παράνομη μετανάστευση να καταλαμβάνει την 8^η θέση ανάμεσά τους.

Η διαφορετική αντίληψη των κινδύνων από χώρα σε χώρα

Αναφορικά με τους πιο μακροπρόθεσμους κινδύνους-σε βάθος δεκαετίας- οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι πλησιάζουν την κορυφή: ακραία καιρικά φαινόμενα, μη αναστρέψιμη καταστροφή των οικοσυστημάτων, άνοδος της στάθμης των ωκεανών, (λιώσιμο των παγετώνων, διατάραξη των ωκεάνιων ρευμάτων), απώλεια της βιοποικιλότητας , ανεπάρκεια των φυσικών πόρων και, στην πέμπτη θέση, η παραπληροφόρηση.

Οι προκλήσεις της τεχνολογίας αλλά και η ρύπανση ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας και οι επιπτώσεις στην υγεία και τα οικοσυστήματα συμπληρώνουν τον δυσοίωνο κατάλογο των μακροπρόθεσμων κινδύνων. Οι συντάκτες της έκθεσης παρατηρούν πως η αντίληψη των κινδύνων που απειλούν τον πλανήτη ποικίλλει από χώρα σε χώρα. ΄

Ετσι, στη Γαλλία οι ερωτώμενοι απαντούν πως οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι είναι η οικονομική επιβράδυνση, οι κοινωνικές ρήξεις και το δημόσιο χρέος. Για τους Αμερικανούς, από την άλλη, είναι η οικονομική επιβράδυνση, οι λοιμώδεις ασθένειες και ο πληθωρισμός την ώρα που για τους Ινδούς-οι οποίοι ψηφίζουν την ερχόμενη άνοιξη-προκρίνουν την παραπληροφόρηση, τις λοιμώδεις ασθένειες και την παράνομη εργασία.

Από την άλλη, από τους 900 ειδικούς και τους 11.000 επικεφαλής εταιρειών που ερωτήθηκαν, το ¼ κρίνει πως οι πόλεμοι είναι ο Νο1 κίνδυνος για την τρέχουσα χρονιά. Οι στρατιωτικές συγκρούσεις πυροδότησαν έκρηξη στις τιμές της ενέργειας, διατάραξαν τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες και αποδυνάμωσαν τις ήδη αποδυναμωμένες από την πανδημία του Covid-19 οικονομίες.

Η ιεράρχηση των κινδύνων, σημειώνεται στην έκθεση, «δεν συνιστά σε καμία περίπτωση πρόβλεψη, είναι, ωστόσο, ένας μοχλός για δράση» στο πνεύμα της συνεργασίας μεταξύ των κρατών, των επιχειρήσεων, της επιστημονικής κοινότητας και των πολιτών που προάγει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια.

Την ώρα που το 64% των ειδικών προβλέπει μία κατακερματισμένη παγκόσμια τάξη κι έναν αυξημένο ανταγωνισμό δυνάμεων η έκκληση σε μία ενισχυμένη διεθνή συνεργασία είναι επακόλουθη. Όπως το θέτει ο επικεφαλής της Πρωτοβουλίας για τους Παγκόσμιους Κινδύνους του Φόρουμ «είτε πρόκειται για πολέμους είτε για την κλιματική αλλαγή, βρισκόμαστε ενώπιον αλληλοσυνδεόμενων κρίσεων που απαιτούν συντονισμένη και συλλογική δράση».

Επιμέλεια: Βασιλική Κουκίου