Ουκρανία: Παζάρι για πόλεμο, υποψηφιότητα ΕΕ και «ασημικά» σπάνιων γαιών

Χωρίς απτά αποτελέσματα στο προσκήνιο, αλλά με θερμές μάχες στο παρασκήνιο συνεχίζεται το «παζάρι» για τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία.

Ο Πρόεδρος της χώρας Βολοντίμιρ Ζελένσκι από το Κίεβο όπου υποδέχθηκε ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Καναδά στην επέτειο των τριών χρόνων από την έναρξη του πολέμου δήλωσε ότι «ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να τελειώσουμε αυτόν τον πόλεμο φέτος, όχι σε τρία», στην τρίτη επέτειο της πλήρους κλίμακας εισβολής της Ρωσίας

Όμως η Ουκρανία χρειάζεται εγγυήσεις ασφαλείας για να αποτρέψει την επιστροφή της Μόσχας, προειδοποιεί ο Ζελένσκι, υποστηρίζοντας ότι η ένταξη στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ «θα μας βοηθήσει». Η Ρωσία αντιτίθεται σταθερά στην ιδέα της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

Μάλιστα, ο Ζελένσκι είπε ότι μια ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία θα μπορούσε να ξεκινήσει με μια «πλήρη» ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου. Εν τω μεταξύ, ένας Ουκρανός αξιωματούχος είπε ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία ήταν κοντά στη συμφωνία για μια συμφωνία ορυκτών.

Πάντως οι περισσότεροι ηγέτες της ΕΕ φρόντισαν να είναι προσεκτικοί στις διατυπώσεις τους αρκούμενοι μάλλον σε ευχολόγια παρά σε ουσιαστικές κινήσεις. Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ διαφοροποιήθηκε κάπως όντας λίγο πιο αιχμηρός, όταν είπε ότι η Ρωσία δεν «κρατά όλα τα χαρτιά» - μια αναφορά σε προηγούμενα σχόλια του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

«Δημιουργική ασάφεια» στο χρονοδιάγραμμα για την ΕΕ

Παραφράζοντας τη διάσημη φράση περί «δημιουργικής ασάφειας» η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν έδωσε σαφές χρονοδιάγραμμα για το πότε ακριβώς μπορεί να επιτραπεί στην Ουκρανία να ενταχθεί στην ΕΕ. Η Ουκρανία θα μπορούσε να γίνει δεκτή στην ΕΕ «νωρίτερα από το 2030» είπε γενικόλογα υποστηρίζοντας ότι η διαδικασία ένταξης βασίζεται σε «αξιοκρατικά κριτήρια και η ένταξη πρέπει να είναι επωφελής τόσο για την υποψήφια χώρα όσο και για την ΕΕ.

Εξήγησε ότι η ΕΕ είναι απρόθυμη να δώσει μια συγκεκριμένη ημερομηνία για το πότε μπορεί να ενταχθεί η Ουκρανία, καθώς μπορεί να σημαίνει ότι και άλλες υποψήφιες χώρες θα ζητήσουν μια συγκεκριμένη ημερομηνία.

Πάντως, η Φον ντερ Λάιεν πρόσθεσε ότι η Ουκρανία τα πάει καλά και θα μπορούσε «να γίνει αποδεκτή νωρίτερα από το 2030» εάν η χώρα συνεχίσει «με αυτή την ταχύτητα και την ποιότητα».

Τι θα περιλαμβάνει η συμφωνία για ορυκτά και σπάνιες γαίες

Το μόνο σίγουρο είναι ότι στο τραπέζι σαν ενέχυρο λήξης του πολέμου ή εγγύηση ασφάλειας παραμένουν οι σπάνιες γαίες και τα πολύτιμα ορυκτά της Ουκρανίας, κάτι σαν «ασημικά». Άλλα κράτη με ενέχυρο τα μεταλλεύματα  ή άλλους φυσικούς πόρους λαμβάνουν δάνεια, ωστόσο η Ουκρανία τα έχει βάλει ως εγγύηση ασφάλειας ή λήξης του πολέμου. Ένας ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος λέει ότι η χώρα είναι κοντά στην οριστικοποίηση μιας συμφωνίας ορυκτών με τις ΗΠΑ.

Ο Ντόναλντ Τραμπ λέει ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν πρόσβαση στα ορυκτά της Ουκρανίας σε αντάλλαγμα για προηγούμενη βοήθεια - με την Ουκρανία να επιμένει στις εγγυήσεις ασφαλείας στο μέλλον.

Την περασμένη εβδομάδα ο Ζελένσκι απέρριψε το αίτημα των ΗΠΑ για ορυκτό πλούτο 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, λέγοντας ότι δεν είχε παρασχεθεί τόση βοήθεια, προσθέτοντας: «Δεν μπορώ να πουλήσω το κράτος μας».

Μια συμφωνία φαίνεται τώρα να πλησιάζει - αλλά δεν είναι γνωστό ποια ορυκτά θα κάλυπτε, πόσα θα προσπαθούσαν οι ΗΠΑ να ανακτήσουν από την προηγούμενη βοήθεια και πώς θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε μελλοντική «εγγύηση ασφαλείας».

Η Ουκρανία διαθέτει τεράστια κοιτάσματα κρίσιμων στοιχείων και ορυκτών, συμπεριλαμβανομένων λιθίου και τιτανίου, καθώς και σημαντικά κοιτάσματα άνθρακα, φυσικού αερίου, πετρελαίου και ουρανίου - προμήθειες αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Πέρυσι, ο Ζελένσκι παρουσίασε το «σχέδιο νίκης» του στην Ουκρανία και τους δυτικούς εταίρους της, οι οποίοι πρότειναν ότι οι ξένες εταιρείες θα μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ορυκτό πλούτο των χωρών στο τέλος του πολέμου.

Ανέφερε ότι «οι στρατηγικοί εταίροι» θα μπορούσαν να λάβουν «ειδική συμφωνία για την κοινή προστασία των κρίσιμων πόρων της χώρας, καθώς και από κοινού επενδύσεις και χρήση αυτού του οικονομικού δυναμικού».

Ήταν ένα από τα πέντε σημεία που πρότεινε - τα οποία περιλάμβαναν μια πρόσκληση για την Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.