Ουγκάντα: Σοκάρει τον πλανήτη ο νόμος για ισόβια και θάνατο στους ομοφυλόφιλους
Το συνταγματικό δικαστήριο της Ουγκάντα απέρριψε μια προσπάθεια να ανατραπεί ένας νόμος κατά των ομοφυλοφίλων, που θεωρείται ένας από τους πιο σκληρούς στον κόσμο, προβλέποντας ισόβια ποινή ή και θάνατο ως τιμωρία για την ομοφυλοφιλία.
«Αρνούμαστε να ακυρώσουμε τον Νόμο κατά της Ομοφυλοφιλίας του 2023 στο σύνολό του, ούτε θα εκδώσουμε μόνιμη διαταγή κατά της επιβολής του», δήλωσε στην απόφαση-ορόσημο ο δικαστής Richard Buteera, αναπληρωτής ανώτατος δικαστής της Ουγκάντα και επικεφαλής του δικαστηρίου.
Η νομοθεσία εγκρίθηκε τον Μάιο του 2023, προκαλώντας οργή μεταξύ της LGBTQ+ κοινότητας, των ακτιβιστών για τα δικαιώματα, των Ηνωμένων Εθνών και των δυτικών εθνών.
Ο νόμος κατά της ομοφυλοφιλίας επιβάλλει ποινές έως και ισόβια κάθειρξη για συναινετικές σχέσεις μεταξύ ομοφυλοφίλων και περιέχει διατάξεις που καθιστούν την «επιβαρυμένη ομοφυλοφιλία» αδίκημα που τιμωρείται με θάνατο.
Η πρώτη καταδίκη σε θάνατο
Η αναφορά εναντίον του νόμου υποβλήθηκε από δύο καθηγητές νομικής από το Πανεπιστήμιο Makerere στην Καμπάλα, νομοθέτες του κυβερνώντος κόμματος και ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Είχαν κατηγορήσει ότι παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα που εγγυάται το σύνταγμα της Ουγκάντα, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας από διακρίσεις και του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή.
Οι αναφέροντες είπαν επίσης ότι παραβιάζει τις δεσμεύσεις της Ουγκάντα βάσει του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων.
Το δικαστήριο άρχισε να εκδικάζει την υπόθεση τον Δεκέμβριο του 2023.
Τον Αύγουστο του 2023, ένας 20χρονος άνδρας έγινε ο πρώτος πολίτης της Ουγκάντας που κατηγορήθηκε για «επιβαρυμένη ομοφυλοφιλία».
Κατηγορήθηκε για «παράνομη» σεξουαλική επαφή με ενήλικα άνδρα ηλικίας 41 ετών, αδίκημα που τιμωρείται με θάνατο.
Η Ουγκάντα, μια συντηρητική χώρα στην ανατολική Αφρική, είναι διαβόητη για τη δυσανεξία της στην ομοφυλοφιλία. Αντιστάθηκε στις πιέσεις από οργανώσεις για τα δικαιώματα, τον ΟΗΕ και ξένες κυβερνήσεις για την κατάργηση του νόμου. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης της Ουγκάντα κατηγορούν τη Δύση ότι προσπαθεί να πιέσει την Αφρική να αποδεχθεί την ομοφυλοφιλία.
Διεθνείς αντιδράσεις και αντίποινα
Οι ΗΠΑ, οι οποίες απείλησαν να περικόψουν τη βοήθεια και τις επενδύσεις στην Καμπάλα, την πρωτεύοσα της χώρας, επέβαλαν απαγόρευση βίζας σε ανώνυμους αξιωματούχους τον Δεκέμβριο για κατάχρηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε τον περασμένο Αύγουστο ότι ανέστειλε νέα δάνεια στην Ουγκάντα λόγω του νόμου, ο οποίος «αντίκειται θεμελιωδώς» στις αξίες που υποστηρίζει ο δανειστής που εδρεύει στις ΗΠΑ.
Ο νόμος αυτός κατά των ομοφυλοφίλων έχει λάβει ευρεία υποστήριξη στη χώρα, όπου οι νομοθέτες υπερασπίστηκαν τα μέτρα ως απαραίτητο προπύργιο ενάντια στη δυτική ανηθικότητα.
Τον Μάρτιο του 2024, ένα δικαστήριο της Ουγκάντα απέρριψε την έφεση μιας οργάνωσης για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, η οποία ζήτησε έγκριση από την κυβέρνηση, κρίνοντας ότι αποσκοπούσε στην προώθηση «παράνομων» δραστηριοτήτων.
