Ουκρανία: Το κόστος του πολέμου για Κίεβο και Μόσχα – Από τους νεκρούς και τους πρόσφυγες στην εκτόξευση των τιμών

9 μήνες συμπληρώνονται σε λίγες ημέρες, από τότε που η Ρωσία εισέβαλλε στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου, σε έναν πόλεμο που έχει προκαλέσει τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, τον εκτοπισμό εκατομμυρίων άλλων, καθώς και οικονομικές επιπτώσεις σε όλο τον κόσμο.

Ακολουθούν οι βασικές επιπτώσεις του πολέμου, που τώρα βρίσκεται στον ένατό του μήνα:

Από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Οι θάνατοι που έχει προκαλέσει έως τώρα ο πόλεμος έχουν φθάσει σε ένα επίπεδο που στην Ευρώπη έχει να καταγραφεί από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Από τις 24 Φεβρουαρίου έως τις 2 Οκτωβρίου, υπάρχουν αναφορές ότι 6.114 πολίτες σκοτώθηκαν και 9.132 έχουν τραυματιστεί, αν και οι πραγματικοί αριθμοί είναι πολύ υψηλότεροι, όπως ανέφερε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) στις 3 Οκτωβρίου.

Η Ουκρανία δεν έχει δηλώσει πόσοι από τους στρατιώτες της έχουν σκοτωθεί. Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού δήλωσε στις 21 Σεπτεμβρίου ότι από την αρχή του πολέμου έχουν σκοτωθεί 5.937 Ρώσοι στρατιώτες.

Η Ουκρανία και η Ρωσία δηλώνουν ότι η άλλη πλευρά έχει υποστεί καταστροφικά μεγάλες απώλειες. Το Reuters δεν κατάφερε να διασταυρώσει τους ισχυρισμούς των δύο πλευρών.

Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων εκτίμησε στις 9 Νοεμβρίου ότι η Ρωσία και Ουκρανία είχαν η καθεμία πάνω από 100.000 νεκρούς ή τραυματίες στρατιώτες. «Πολύ ανθρώπινος πόνος», δήλωσε ο στρατηγός Μαρκ Μίλεϊ στο Economic Club της Νέας Υόρκης. Ο Μίλεϊ δήλωσε ότι λόγω της σύρραξης από 15 έως 30 εκατ. Ουκρανοί έγιναν πρόσφυγες, ενώ πιθανόν 40.000 Ουκρανοί άμαχοι έχουν χάσει τη ζωή τους.

Προσφυγική κρίση

Από τις 24 Φεβρουαρίου, το ένα τρίτο των Ουκρανών έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, η μεγαλύτερη αυτή τη στιγμή κρίση εκτοπισμού ανθρώπων στον κόσμο, σύμφωνα με την υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες. Η Ουκρανία έχει πληθυσμό άνω των 41 εκατ.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάνω από 7,8 εκατ. πρόσφυγες από την Ουκρανία που καταγράφονται σε όλη την Ευρώπη, με τους μεγαλύτερους αριθμούς στην Πολωνία, τη Ρωσία και τη Γερμανία, σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας αυτής.

Η απώλεια εδαφών για την Ουκρανία

Εκτός από τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, η Ουκρανία έχει χάσει τον έλεγχο περίπου του 22% του εδάφους της μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.

Έχει χάσει μέρος της ακτογραμμής της, η οικονομία έχει γονατίσει και ορισμένες πόλεις έχουν διαλυθεί από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς. Η ουκρανική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 45% το 2022, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Το πραγματικό κόστος σε δολάρια για την Ουκρανία είναι ασαφές. Δεν είναι ξεκάθαρο πόσα έχει δαπανήσει η Ουκρανία για τις εχθροπραξίες.

Το τίμημα του πολέμου για τη Ρωσία

Ο πόλεμος έχει τίμημα και για τη Ρωσία – αν και η Μόσχα δεν το αποκαλύπτει.

Εκτός του στρατιωτικού κόστους, η Δύση έχει προσπαθήσει να τιμωρήσει τη Μόσχα με την επιβολή κυρώσεων –το μεγαλύτερο σοκ σε βάρος της ρωσικής οικονομίας από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.

Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας βελτίωσε τον περασμένο μήνα την πρόβλεψή της για το ΑΕΠ φέτος αναμένοντας συρρίκνωση 3-3,5% από την προηγούμενη μείωση κατά 4-6%. Στα τέλη Απριλίου, ανέμενε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 8-10%.

Το ρωσικό υπουργείο Οικονομίας βλέπει συρρίκνωση κατά 2,9% φέτος και μείωση κατά 0,8% το 2023.

Ωστόσο ο αντίκτυπος στη ρωσική οικονομία είναι σοβαρός – και όχι ακόμα εντελώς ξεκάθαρος. Έχει αποκλειστεί από τις χρηματοοικονομικές αγορές της Δύσης, στους περισσότερους από τους ολιγάρχες της έχουν επιβληθεί κυρώσεις και αντιμετωπίζει προβλήματα να προμηθευτεί ορισμένα προϊόντα όπως μικροκυκλώματα.

Μεγάλες αυξήσεις στις τιμές

Η εισβολή και οι κυρώσεις της Δύσης στη Ρωσία έχουν οδηγήσει σε μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των λιπασμάτων, του σίτου, των μετάλλων και της ενέργειας, τροφοδοτώντας την επισιτιστική κρίση και το πληθωριστικό κύμα που σαρώνει την παγκόσμια οικονομία.

Η Ρωσία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο χώρα εξαγωγής πετρελαίου μετά τη Σαουδική Αραβία και η μεγαλύτερη στον κόσμο χώρα εξαγωγής φυσικού αερίου, σίτου, αζωτούχων λιπασμάτων και παλλαδίου. Λίγο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι διεθνείς τιμές πετρελαίου ανήλθαν στα υψηλότερα επίπεδά τους από το 2008.

Οι προσπάθειες να περιοριστεί η εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο, το αέριο και τα προϊόντα πετρελαίου –ή ακόμα και οριστεί πλαφόν στις τιμές τους– έχουν επιτείνει αυτό που ήδη είναι η σοβαρότερη κρίση ενέργειας μετά το εμπάργκο πετρελαίου στη δεκαετία του 1970.

Τα δυτικά όπλα

Οι ΗΠΑ έχουν παράσχει πάνω από 18,2 δισεκ. δολάρια βοήθειας στην Ουκρανία από τις 24 Φεβρουαρίου, συμπεριλαμβανομένων αντιαεροπορικών συστημάτων, αντιαρματικών συστημάτων Javelin, Howitzer καθώς και χημικού, βιολογικού, ραδιολογικού και πυρηνικού προστατευτικού εξοπλισμού.

Η συνολική στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια που χώρες από όλο τον κόσμο είχαν υποσχεθεί στην Ουκρανία έως τις 3 Οκτωβρίου ανέρχεται περίπου στα 52 δισεκ. ευρώ, σύμφωνα με το Kiel Institute for the World Economy.

Η Ρωσία υποστηρίζει ότι οι προμήθειες εξελιγμένων όπλων από τη Δύση προς την Ουκρανία βρίσκουν τον δρόμο τους προς τη μαύρη αγορά και στη συνέχεια πέφτουν στα χέρια εξτρεμιστικών και εγκληματικών ομάδων στη Μέση Ανατολή, την κεντρική Αφρική και την Ασία.