Όταν το λάθος γίνεις εσύ…
´Όπως έγραφε και ο Αϊνστάιν, η μισή λύση του προβλήματος είναι η κατανόηση του. Το να επαναλαμβάνεις το ίδιο λάθος, στο τέλος καθιστά εσένα λάθος.
Η αλήθεια είναι ότι στην ζωή και προφανώς και στην πολιτική, πολλά καθορίζονται από την συγκυρία. Πολλά όμως δρομολογούνται από τις επιλογές και τις αποφάσεις μας. Μπορεί ας πούμε ο γιαλός να είναι στραβός και να έχει και κύμα, αλλά ο καλός ο καπετάνιος στην φουρτούνα φαίνεται. Η λογική να αρμενίζεις αγνοώντας τις πραγματικές συνθήκες σε οδηγεί μαθηματικά στο να αρμενίζεις στραβά. Και όσο και αν το λάθος είναι ανθρώπινο, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που τα λάθη αποδεικνύονται μοιραία.
Μοιραίο είναι το λάθος να σπάσεις την πυξίδα. Μοιραίο είναι το λάθος να πάψεις να έχεις προορισμό. Αν δεν ξέρεις από που έρχεσαι, είναι σχεδόν αδύνατο να φτάσεις εκεί που θέλεις να πας, αν ξέρεις που θέλεις να πας. Μοιραίο λάθος είναι να μην ξέρεις τι καράβι διοικείς. Και όπως συμβαίνει στα καράβια και στους καπετάνιους, με το ίδιο τρόπο λειτουργούν τα πράγματα και για τους αρχηγούς στα πολιτικά κόμματα. Αν χαθεί η εμπιστοσύνη του πληρώματος, τότε το ταξίδι είναι σε κίνδυνο. Αν δεν πιστεύουν οι άνθρωποι που σου εμπιστεύονται τις ζωές τους, ότι θα φθάσουν στο λιμάνι, τότε η ανταρσία είναι πολύ πιθανή.
Αν η συνταγή είναι να φορτώσεις τα λάθη στους προηγούμενους, αν προσπαθείς να αποδώσεις τα λάθη όχι στις πράξεις σου, αλλά στα λεγόμενα του πληρώματος, τότε δεν έχεις καμία πιθανότητα να οδηγήσεις σωστά το καράβι. Ακόμα και αν επιβάλεις πειθαρχικά μέτρα, προβαίνεις σε καθαιρέσεις αξιωματικών και απαξιώνεις πορείες και ανθρώπους, αυτό δεν διορθώνει μια λάθος κατεύθυνση, ούτε μια κακή λειτουργία. Και αυτή είναι ίσως η πιο κρίσιμη στιγμή για το καράβι. Να συνεχίσεις δηλαδή να μην καταλαβαίνεις το πρόβλημα. Όπως έγραφε και ο Αϊνστάιν, η μισή λύση του προβλήματος είναι η κατανόηση του. Και φυσικά συνιστά παράνοια να κάνεις το ίδιο και να περιμένεις άλλο αποτέλεσμα. Το να επαναλαμβάνεις το ίδιο λάθος, στο τέλος καθιστά εσένα λάθος.