Όταν η πριγκίπισσα Αλίκη της Ελλάδας έσωσε οικογένεια Εβραίων από το Ολοκαύτωμα

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η πριγκίπισσα Αλίκη προστάτευσε την κατατρεγμένη οικογένεια Κοέν από τους Ναζί, μια ιστορία που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή.

«Η πριγκίπισσα Αλίκη, έσωσε όλη την οικογένεια μου», είχε εκμυστηρευτεί πριν από λίγα χρόνια η Έβυ Κοέν, της οποίας η γιαγιά, η θεία και ο θείος της κρύφτηκαν στη βασιλική κατοικία στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα. «Σαφώς δεν θα ήμουν ζωντανη, δεν θα ήμουν εδώ, δεν θα γεννιόμουν αν δεν ήταν εκείνη». Η συντριπτική πλειοψηφία των περίπου 80.000 Εβραίων της Ελλάδας δολοφονήθηκαν στο Ολοκαύτωμα. Η Έβυ Κοέν ζει μόνιμα στη Γαλλία και εργάζεται ως καλλιτέχνης.

Η Αλίκη, η οποία γνώριζε τον πατριάρχη της οικογένειας Κοέν, Χαϊμάκι, πρώην Έλληνα βουλευτή, είπε σε στενούς φίλους ότι η οικογένεια είχε απλώς ανάγκη και «δεν έπρεπε κανείς να που κουβέντα για αυτό», είπε ο Κοέν στον Guardian. «Ερχόταν συχνά στο μικρό δωμάτιο της γιαγιάς και της θείας μου. Έπιναν τσάι, μιλούσαν για τη θρησκεία. Αν και ήταν κωφή, η ανταλλαγή απόψεων ήταν πολύ γόνιμη».

Κάποια στιγμή οι αξιωματικοί των SS επισκέφτηκαν το σπίτι της στην Αθήνα, εκμυστηρεύτηκε ο Κοέν, και ήταν καχύποπτοι. Αν και γνώριζε να διαβάζει πολύ καλά τα χείλη, εκμεταλλεύτηκε την κώφωσή της, προσποιούμενη ότι δεν καταλάβαινε την ερώτησή τους και ισχυρίστηκε ότι στον επάνω όροφο του σπιτιού της, όπου κρυβόταν η οικογένεια Κοέν, έμενε μια νταντά.

Ο πατέρας του Κοέν, ο Άλφρεντ, είχε καταφέρει να δραπετεύσει με τα αδέρφια του πέρα ​​από το Αιγαίο Πέλαγος στην Τουρκία και μετά στην Αίγυπτο για να ενταχθεί στην ελληνική αντίσταση.

Μετά το θάνατο της πριγκίπισσας Αλίκης, ο Άλφρεντ Κοέν ξεκίνησε τη διαδικασία να την τιμήσουν στο Μουσείο Ολοκαυτώματος Yad Vashem στην Ιερουσαλήμ, το οποίο απονέμει το βραβείο «Δίκαιοι μεταξύ των Εθνών» σε μη Εβραίους που έσωσαν Εβραίους κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.

«Η δράση της ήταν ξεχωριστή»

Όταν ο πρίγκιπας Φίλιππος, σύζυγος της βασίλισσας Ελισάβετ, επισκέφθηκε την Ιερουσαλήμ, σημείωσε ότι η μητέρα του δεν είχε αναφέρει ποτέ τους Κοέν. «Υποψιάζομαι ότι δεν της πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι η δράση της ήταν κατά κάποιο τρόπο ξεχωριστή. Θα το θεωρούσε ως μια απολύτως φυσική ανθρώπινη αντίδραση σε συνανθρώπους που βρίσκονταν σε ανάγκη».

Ο βιογράφος της πριγκίπισσας Αλίκης, Ούγκο Βίκερς, έγραψε ότι χρόνια αργότερα, όταν την ευχαρίστησε ένα μέλος της οικογένειας, «είπε ότι είχε κάνει μόνο αυτό που πίστευε ότι ήταν καθήκον της».

Ο Joel Zisenwine, ιστορικός του Ολοκαυτώματος και διευθυντής του τμήματος Righteous Among the Nations, ανέφερε ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι διασώστες ήταν σπάνιοι σε μια Ευρώπη της δεκαετίας του 1940 γεμάτη αντισημιτισμό και αδιαφορία. «Η διάσωση γενικά ήταν δυστυχώς και τραγικά ένα μάλλον σπάνιο φαινόμενο», είπε. «Μπορείτε επίσης να μιλήσετε για αδιαφορία, εχθρότητα προς τους Εβραίους, ακόμη και για ενεργή συνεργασία διαφόρων στοιχείων και τομέων της τοπικής κοινωνίας με τη ναζιστική Γερμανία»