Οι μοτοσικλετιστές είναι… αόρατοι ακόμα κι από τα ηλεκτρονικά συστήματα των αυτοκινήτων
Στοιχεία σοκ για την ασφάλεια των αναβατών δίκυκλων: Οι οδηγοί και τα ηλεκτρονικά συστήματα δεν τους βλέπουν.

Τα συστήματα αυτόματης πέδησης έκτακτης ανάγκης (AEB) έχουν τη δυνατότητα να σώζουν ζωές, μειώνοντας δραστικά τα τροχαία ατυχήματα, ιδιαίτερα τις οπίσθιες συγκρούσεις. Σύμφωνα με το (Ινστιτούτο για την Ασφάλεια των Εθνικών Οδών ή Insurance Institute for Highway Safety/IIHS), πάνω από 200 ζωές μοτοσικλετιστών χάνονται ετησίως στις ΗΠΑ λόγω τέτοιων ατυχημάτων.
Η ενσωμάτωση των (Φρένων Έκτακτης Ανάγκης AEB) ως στάνταρ εξοπλισμού στα αυτοκίνητα από το 2029 αναμένεται να μειώσει αυτόν τον αριθμό. Ωστόσο, οι τελευταίες δοκιμές δείχνουν ότι τα συστήματα αυτά εξακολουθούν να έχουν αδυναμίες στην αναγνώριση και αποφυγή συγκρούσεων με μοτοσυκλέτες. Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ασφάλειας (IIHS), David Harkey, τόνισε ότι η βελτίωση των AEB είναι ζωτικής σημασίας, καθώς οι μοτοσικλετιστές δεν διαθέτουν την ίδια προστασία με τους επιβάτες αυτοκινήτων, κάνοντας κάθε σύγκρουση δυνητικά μοιραία.
Αποκαλυπτικές δοκιμές
Η τελευταία σειρά δοκιμών του IIHS αξιολόγησε 30 σύγχρονα αυτοκίνητα και SUV για την ικανότητά τους να ανιχνεύουν μοτοσυκλέτες μέσω των AEB συστημάτων τους.

Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν σημαντικές αδυναμίες, καθώς επτά από τα μοντέλα αυτά απέτυχαν να αντιδράσουν σε σταματημένη μοτοσυκλέτα, ακόμη και στην ταχύτητα των 50 χλμ/ώρα. Οι δοκιμές έδειξαν ότι αυτά τα οχήματα είτε δεν μείωσαν καθόλου την ταχύτητά τους είτε επιβράδυναν ελάχιστα πριν από τη σύγκρουση. Ενδεικτικά, ακόμη και τα αυτοκίνητα που έλαβαν «αποδεκτή» αξιολόγηση χτύπησαν τη μοτοσυκλέτα στη δοκιμή των 69 χλμ/ώρα, αποδεικνύοντας ότι το πρόβλημα δεν έχει ακόμη επιλυθεί πλήρως.
Γιατί συμβαίνει αυτό
Η δυσκολία των συστημάτων AEB να ανιχνεύσουν μοτοσυκλέτες αποδίδεται σε διάφορους τεχνικούς και φυσικούς παράγοντες. Ο σημαντικότερος είναι το μικρό μέγεθος των μοτοσυκλετών σε σύγκριση με τα επιβατικά οχήματα, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την αναγνώρισή τους από τις κάμερες και τα ραντάρ των AEB. Επιπλέον, οι μοτοσυκλέτες συχνά αλλάζουν θέση στη λωρίδα τους για λόγους ασφαλείας, γεγονός που δυσκολεύει περαιτέρω την αλγοριθμική πρόβλεψη της κίνησής τους.

Ένας ακόμα κρίσιμος παράγοντας είναι η ποικιλία των σχημάτων, των μεγεθών και των στυλ των μοτοσυκλετών, που επηρεάζει την ικανότητα των αισθητήρων να τις εντοπίσουν με ακρίβεια. Οι κατασκευαστές πρέπει να λάβουν υπόψη αυτά τα χαρακτηριστικά ώστε να διαμορφώσουν συστήματα AEB που μπορούν να ανιχνεύουν και να αποφεύγουν με μεγαλύτερη αξιοπιστία τις μοτοσυκλέτες στον δρόμο.
Πως θα λυθεί το πρόβλημα
Για να ξεπεραστούν οι περιορισμοί των AEB στην αναγνώριση μοτοσυκλετών, απαιτείται καλύτερη ρύθμιση ή συνεχής αναβάθμιση των συστημάτων μέσω βελτιωμένων αλγορίθμων και πιο εξελιγμένων αισθητήρων. Η τεχνητή νοημοσύνη που χρησιμοποιείται στα AEB πρέπει να «εκπαιδευτεί» με μεγαλύτερο όγκο δεδομένων που περιλαμβάνουν πραγματικά σενάρια με μοτοσυκλέτες σε διαφορετικές συνθήκες φωτισμού, καιρικών φαινομένων και κυκλοφοριακής ροής.

Επιπλέον, η χρήση πιο προηγμένων ραντάρ και lidar μπορεί να ενισχύσει την ακρίβεια ανίχνευσης. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες πρέπει να συνεργαστούν με ρυθμιστικές αρχές και οργανισμούς οδικής ασφάλειας για τη δημιουργία δοκιμών που θα διασφαλίζουν ότι τα συστήματα AEB ανταποκρίνονται αποτελεσματικά και σε μοτοσυκλέτες, συμβάλλοντας στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και των απωλειών ανθρώπινων ζωών.
Η Ελληνική Τραγωδία
Στην Ελλάδα, το ποσοστό των νεκρών μοτοσικλετιστών είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Σύμφωνα με στοιχεία του 2023, το 36% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων στη χώρα μας αφορά δικυκλιστές, ποσοστό διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 18%. Βέβαια είναι και η τραγική αδιαφορία των αναβατών.

Το 69% των νεκρών οδηγών μοτοσυκλετών και μοτοποδηλάτων δεν φορούσε ή δεν καταγράφηκε να φοράει κράνος.
Σύμφωνα με στοιχεία από την τροχαία η πιθανότητα για έναν οδηγό μοτοσυκλέτας, ηλικίας 18-24, να χάσει τη ζωή του είναι πάνω από 10 φορές μεγαλύτερη από τον αντίστοιχης ηλικίας οδηγό επιβατικού οχήματος.