Γάζα: «Στα σκαριά» βέτο των ΗΠΑ σε σχέδιο του ΟΗΕ για κατάπαυση του πυρός
Το ενδεχόμενο να σταματήσει, έστω προσωρινά, ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας απομακρύνεται σήμερα, καθώς οι ΗΠΑ απείλησαν πως θα ασκήσουν βέτο για ακόμη μια φορά ώστε να μην εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σχέδιο που καλεί να κηρυχθεί άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός, ενώ ο πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών του Κατάρ, του κυριότερου μεσολαβητή στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στα μέρη, δεν έκρυψε στο Μόναχο την απαισιοδοξία του για τις πιθανότητες να κλειστεί συμφωνία.
Στο πεδίο, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επανέλαβε πως είναι αποφασισμένος να εξαπολύσει χερσαία επίθεση στη Ράφα, όπου έχουν παγιδευτεί κάπου 1,4 εκατ. Παλαιστίνιοι, παρά τις εκκλήσεις μέρους της διεθνούς κοινότητας να μην προχωρήσει.
Το σχέδιο απόφασης του ΣΑ, που άρχισε να καταρτίζεται από την Αλγερία έπειτα από την απόφαση στα τέλη Ιανουαρίου του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ) των Ηνωμένων Εθνών στη Χάγη που αξίωνε να μη διαπραχθεί «γενοκτονία» στη Λωρίδα της Γάζας, «απαιτεί άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός, που πρέπει να τηρηθεί από όλα τα μέρη», κατά την πιο πρόσφατη εκδοχή του κειμένου, η οποία περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου.
Το Αλγέρι θέλει το σχέδιο να τεθεί σε ψηφοφορία μεθαύριο Τρίτη. Όμως οι ΗΠΑ επέσεισαν ήδη την απειλή να ασκήσουν βέτο, όπως σε προηγούμενες τέτοιες προσπάθειες, στα μέσα Οκτωβρίου και στις αρχές Δεκεμβρίου, παρά τις πιέσεις της διεθνούς κοινότητας μπροστά στην επιδείνωση της καταστροφικής ανθρωπιστικής κατάστασης στη Λωρίδα της Γάζας.
«Αν τεθεί σε ψηφοφορία το τρέχον σχέδιο, δεν θα υιοθετηθεί», διεμήνυσε η αμερικανίδα πρεσβεύτρια στον ΟΗΕ Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ σε ανακοίνωσή της.
Το σχέδιο απόφασης απορρίπτει «τον εξαναγκαστικό εκτοπισμό του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού» και απαιτεί να σταματήσει αμέσως αυτή η «παραβίαση του διεθνούς δικαίου». Καλεί επίσης να αφεθούν ελεύθεροι όλοι οι όμηροι.
Χθες, ο κ. Νετανιάχου επανέλαβε πως πρόθεσή του είναι να διεξαχθεί ευρείας κλίμακας χερσαία επιχείρηση στη Ράφα.
«Οποιοσδήποτε θέλει να μας εμποδίσει να διεξαγάγουμε επιχείρηση στη Ράφα μας λέει στην πραγματικότητα να χάσουμε τον πόλεμο. Δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε στην απαίτηση αυτή», είπε.
Έχουν εκφραστεί έντονες ανησυχίες σε διεθνές επίπεδο, και από τις ΗΠΑ, τον βασικό σύμμαχο του Ισραήλ, για τους αμάχους, στην πλειονότητά τους εκτοπισμένους, που έχουν βρει καταφύγιο στην πόλη αυτή, πάνω στα κλειστά σύνορα με την Αίγυπτο.
Κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής του με τον γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν, ο αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι επανέλαβε, σύμφωνα με τις υπηρεσίες του, «την κατηγορηματική θέση της Αιγύπτου ότι απορρίπτει τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων» στην αιγυπτιακή επικράτεια.
Τις τελευταίες ημέρες, αιγυπτιακή ΜΚΟ και η εφημερίδα Wall Street Journal σημείωσαν ότι οι αιγυπτιακές αρχές κατασκευάζουν στην έρημο του Σινά κλειστό καταυλισμό, που περιβάλλουν ψηλά τείχη, για την περίπτωση που χρειαστεί να υποδεχθεί δεκάδες χιλιάδες παλαιστίνιους πρόσφυγες όταν εξαπολυθεί ισραηλινή επίθεση στη Ράφα.
Διαπραγματεύσεις «όχι πολλά υποσχόμενες»
Τις τελευταίες εβδομάδες διεξήχθησαν συνομιλίες, με μεσολάβηση του Κατάρ και της Αιγύπτου και υποστήριξη των ΗΠΑ, προκειμένου να κλειστεί νέα ανακωχή και να γίνει ανταλλαγή ισραηλινών ομήρων με παλαιστίνιους φυλακισμένους.
Οι διαπραγματεύσεις «δεν είναι πολλά υποσχόμενες τις τελευταίες ημέρες», αναγνώρισε όμως στο Μόναχο ο πρωθυπουργός και επικεφαλής της διπλωματίας του Κατάρ, ο Μοχάμεντ μπιν Άμπντελ Ραχμάν αλ Θάνι. Μολαταύτα, «θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να πλησιάσουμε» σε συμφωνία, συμπλήρωσε.
Η Χαμάς, στην εξουσία στον θύλακο από το 2007, απείλησε να εγκαταλείψει τις διαπραγματεύσεις για ενδεχόμενη ανακωχή «αν δεν διανεμηθεί (ανθρωπιστική) βοήθεια στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας».
Ο ηγέτης της Ισμαήλ Χανίγια επαναλαμβάνει πως το κίνημα επιδιώκει να κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός και να αποσυρθούν οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις από τον θύλακο στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων.
Τους όρους αυτούς απέρριψε επανειλημμένα το Ισραήλ, η δράση του στρατού του οποίου στη Λωρίδα της Γάζας έχει μετατρέψει σε συντρίμμια ολόκληρες συνοικίες, εκτόπισε 1,7 εκατ. από τους 2,4 εκατ. κατοίκους της και προκάλεσε μείζονα ανθρωπιστική κρίση, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.
Το πρωί της 7ης Οκτωβρίου, ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς εξαπέλυσε άνευ προηγουμένου επίθεση από τη Λωρίδα της Γάζας στο νότιο Ισραήλ, η οποία στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 1.160 ανθρώπους, κατά πλειονότητα άμαχους, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα.
Έκτοτε, οι ασταμάτητοι βομβαρδισμοί και οι χερσαίες επιχειρήσεις αντιποίνων του Ισραήλ, η ηγεσία του οποίου ορκίστηκε να «αφανίσει» τη Χαμάς —που χαρακτηρίζει «τρομοκρατική» οργάνωση, όπως και οι ΗΠΑ και η ΕΕ— έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 28.858 ανθρώπους στη Λωρίδα της Γάζας, στη μεγάλη πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο απολογισμό των θυμάτων, που δημοσιοποιήθηκε χθες Σάββατο από το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.
Κατά ισραηλινές πηγές, παραμένουν στα χέρια της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας 130 και πλέον ισραηλινοί όμηροι —ωστόσο εκπρόσωπος του στρατού δήλωνε την περασμένη εβδομάδα πως τουλάχιστον 31 εξ αυτών πιστεύεται πως είναι νεκροί—, από τους περίπου 250 που απήχθησαν την 7η Οκτωβρίου. Στα τέλη Νοεμβρίου, ανακωχή μιας εβδομάδας επέτρεψε να απελευθερωθούν 105 και πλέον όμηροι και σε αντάλλαγμα 240 παλαιστίνιοι κρατούμενοι σε ισραηλινές φυλακές.
«Καταστροφική» κατάσταση
Αφού άρχισε την ίδια ημέρα να βομβαρδίζει ακατάπαυστα, από αέρα, ξηρά και θάλασσα, τον παλαιστινιακό θύλακο με επιφάνεια 362 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ο ισραηλινός στρατός διεξάγει από την 27η Οκτωβρίου χερσαίες επιχειρήσεις. Αρχικά επικεντρώθηκε στο βόρειο τμήμα της περιοχής, προτού κινηθεί προς νότο.
Οι στρατιώτες του διεξάγουν επιχειρήσεις για εβδομάδες στη Χαν Γιούνις, τη γενέτειρα του ηγέτη της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, του Γιαχία Σινουάρ, φερόμενου ως εγκεφάλου της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου.
Στο νοσοκομείο Νάσερ της πόλης, που έχει μεταμορφωθεί κατά μεγάλο μέρος της σε ερείπια, έξι ασθενείς, ανάμεσά τους νεογέννητο, πέθαναν από την Παρασκευή εξαιτίας των διακοπών της ηλεκτροδότησης, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.
Ισραηλινές ειδικές δυνάμεις εισέβαλαν την Πέμπτη στο νοσοκομείο, με το επιτελείο να δικαιολογεί την επιχείρηση επικαλούμενο πληροφορίες της κατασκοπείας πως είχαν κρατηθεί όμηροι σε αυτό. Έκανε λόγο για συλλήψεις κάπου 100 «υπόπτων» και εντοπισμό όπλων και πυρομαχικών.
Διεθνείς οργανώσεις εκφράζουν ολοένα πιο έντονη ανησυχία, με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα (Médecins sans Frontières, MSF) να χαρακτηρίζουν «καταστροφική» την κατάσταση στο νοσοκομείο.
Σύμφωνα με το παλαιστινιακό επίσημο πρακτορείο ειδήσεων WAFA, ο ισραηλινός στρατός διεξήγαγε επιχειρήσεις χθες βράδυ σε διάφορους τομείς της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, ιδίως στη Χεβρώνα, έξω από τη Βηθλεέμ, καθώς και στη Τζενίν. Δεν έκανε λόγο για θύματα.
Κίνδυνος λιμού
Αν και κάποιες ποσότητες βοήθειας έφθασαν στη Ράφα χθες, ο ΟΗΕ δεν σταματά να προειδοποιεί πως οι κάτοικοι μεγάλου μέρος του παλαιστινιακού θυλάκου διατρέχουν κίνδυνο να λιμοκτονήσουν.
«Δεν θα πεθάνουμε από τις βόμβες, αλλά από την πείνα», προέβλεψε ο Μοχάμεντ Νάσαρ, 50 ετών, στην Τζαμπάλια, στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας.
Στο Τελ Αβίβ, χιλιάδες Ισραηλινοί διαδήλωσαν εναντίον της κυβέρνησης Νετανιάχου και την κάλεσαν ξανά να κλείσει συμφωνία για να απελευθερωθούν οι όμηροι.
«Ικετεύω τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση να διαπραγματευθούν (...) Μην καταδικάσετε τον σύζυγό μου σε θάνατο», δήλωσε κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης η Σαρόν Αλόνι-Κουνίο, όμηρος που αφέθηκε ελεύθερη μαζί με τα δίδυμά της, αλλά ο άφησε πίσω τον άνδρα της, που παραμένει αιχμάλωτος στη Λωρίδα της Γάζας.
«Δεν θέλω να τρέφω μεγάλες ελπίδες και τελικά να παραλάβω πτώμα», είπε η Αντί Αγκρέστ, αδελφή άλλου ομήρου, του Μάταν Αγκρέστ. «Ζητάω να μου φέρετε πίσω τον αδελφό μου — τώρα».
Στο εξωτερικό, διαδηλώσεις αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους έγιναν χθες σε πολλές πόλεις, ιδίως στη Ρώμη, στο Λονδίνο, στη Στοκχόλμη, στην Κωνσταντινούπολη και στο Μεξικό.