Ο πονοκέφαλος των χρεών στο υπερταμείο ασφάλισης - Στο στόχαστρο οι στρατηγικοί κακοπληρωτές

«Ζαλάδα» προκαλούν τα χρέη προς τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς η εκρηκτική αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών συνεχίζεται, με το συνολικό χρέος να αγγίζει τα 50 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2024. Από αυτό το δυσθεώρητο ποσό, περίπου 10 δισ. ευρώ αποτελούν ποσά που ενδεχομένως δεν θα μπουν ποτέ στον κρατικό κορβανά, ενώ 17 δισ. ευρώ προέρχονται από προσαυξήσεις και πρόστιμα, με τις αρχικές οφειλές να περιορίζονται στα 32,3 δισ. ευρώ.

Μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, το συνολικό χρέος αυξήθηκε κατά 444,7 εκατ. ευρώ. Σημαντικό είναι ότι από αυτό το ποσό, τα 400,73 εκατ. ευρώ αφορούν αποκλειστικά πρόσθετα τέλη και τόκους, γεγονός που εντείνει την ανησυχία για τη συνεχή επιβάρυνση των οφειλετών.

Η κατανομή των χρεών δείχνει πως το 35,26% (17,38 δισ. ευρώ) προέρχεται από ασφαλισμένους που άρχισαν να συσσωρεύουν οφειλές μετά το 2010, ενώ το υπόλοιπο 64,74% (31,91 δισ. ευρώ) αφορά οφειλέτες με χρέη που δημιουργήθηκαν πριν από το 2009.
Αυτές οι οφειλές προέρχονται κυρίως από εργοδότες που έχουν βαρέσει «κανόνι», επιχειρήσεις σε εκκαθάριση, ασφαλισμένους που δεν έχουν καταβάλει ποτέ εισφορές ή δεν υπέβαλαν Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ), καθώς και από ασφαλισμένους που έχουν αποβιώσει.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες εξετάζουν πλέον διεξοδικά την κατηγοριοποίηση των οφειλών, δίνοντας έμφαση στο ύψος των χρεών. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι η πλειονότητα των οφειλετών συγκεντρώνεται στις χαμηλότερες κατηγορίες. Συγκεκριμένα, 1.575.353 οφειλέτες (ποσοστό 73,44%) έχουν χρέη που δεν ξεπερνούν τις 15.000 ευρώ.

Αντίστοιχα, το 88,03% των συνολικών οφειλετών, δηλαδή 1.888.365 άτομα, έχουν ατομική οφειλή έως 30.000 ευρώ. Από αυτούς, 313.012 οφειλέτες (13,75%) χρωστούν ποσά μεταξύ 15.000 και 30.000 ευρώ.

Στην κλίμακα των μεγαλύτερων χρεών, 96.237 φυσικά και νομικά πρόσωπα έχουν οφειλές από 50.000 έως 100.000 ευρώ, συγκεντρώνοντας συνολικά το 13,74% του συνολικού χρέους. Ωστόσο, η μεγαλύτερη επιβάρυνση προέρχεται από λίγους μεγαλο-οφειλέτες, καθώς μόλις 2.776 άτομα έχουν χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 24,06% των συνολικών οφειλών.

Οι νέες τεχνολογίες έχουν και σε αυτές τις διαδικασίες τον ξεχωριστό ρόλο τους. Έτσι, το ΚΕΑΟ έχει θέσει σε εφαρμογή ένα κεντρικό σύστημα παρακολούθησης προκειμένου να επεξεργάζεται και να αναλύει δεδομένα και κατ' επέκταση να «αλιεύει» περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων χρεών και οργανωμένης φοροδιαφυγής.

Το ΚΕΑΟ, από την αρχή της λειτουργίας του μέχρι το Δεκέμβριο του 2024, έχει αποστείλει συνολικά 2.632.918 Ατομικές Ειδοποιήσεις σε οφειλέτες, με 255.812 από αυτές να έχουν αποσταλεί μόνο το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Αυτή η διαδικασία συνιστά μια συνεχής προσπάθεια για να ενισχυθεί η συμμόρφωση των οφειλετών και να επιτευχθεί η ταχύτερη αποπληρωμή των οφειλών.

Αναφορικά με τις ρυθμίσεις, μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου 2024, το σύνολο των ενεργών και ολοκληρωμένων ρυθμίσεων ανήλθε σε 1.047.535, με συνολικό ύψος οφειλών 8,26 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, 309.061 από αυτές τις ρυθμίσεις ήταν ακόμη ενεργές, καλύπτοντας ποσό 4,62 δισ. ευρώ, ενώ 738.474 ολοκληρωμένες ρυθμίσεις αφορούσαν 3,64 δισ. ευρώ.

Στο τέταρτο τρίμηνο του 2024, το ΚΕΑΟ κατόρθωσε να εισπράξει 511.887.158 ευρώ. Από αυτό το ποσό, το 53% προήλθε από οφειλές που είχαν ενταχθεί σε ρύθμιση, ενώ το υπόλοιπο 47% αφορούσε πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν εκτός ρυθμίσεων.