Νίκος Δένδιας: Έτσι αντιδρούμε στην πρωτοφανή ρητορική της Τουρκίας
Ο υπουργός κάνει λόγο για πρωτοφανή κλιμάκωση του αναθεωρητισμού και της εθνικιστικής ρητορικής από την Τουρκία, καθώς και για συστηματική παραβατική συμπεριφορά, ενώ διαμηνύει πως ο εποικοδομητικός διάλογος είναι πάντα ευκταίος, αλλά μπορεί να επιτευχθεί υπό έναν απαράβατο όρο, τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, υπογραμμίζοντας την ανάγκη διατήρησης ανοικτών διαύλων επικοινωνίας με την τουρκική πλευρά. Επισημαίνει πως ο ίδιος διατηρεί κοινωνικές επαφές με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, και εφόσον παραστεί ανάγκη, υπάρχει πάντα η δυνατότητα επικοινωνίας. «Αλλά αυτό δεν είναι επαρκές για έναν νοήμονα και αποτελεσματικό διάλογο. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι η τουρκική πλευρά, με δική της υπαιτιότητα, έχει σταματήσει όλες τις θεσμοθετημένες επαφές, σε όλα τα επίπεδα», τονίζει.
Απαντώντας σε ερώτηση εάν ανησυχεί για ένα θερμό επεισόδιο ή μια προβοκάτσια από την Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρει ότι σε αυτό το πλαίσιο είναι εύλογο το ερώτημα και ο προβληματισμός για το ενδεχόμενο ενός «θερμού» επεισοδίου, μίας εσκεμμένης πρόκλησης ή και ενός «ατυχήματος», που υπό συνθήκες έντασης θα μπορούσε να λάβει απρόβλεπτες διαστάσεις. Πολλώ δε μάλλον, σημειώνει, «όταν δεν αναμένουμε ότι η ακραία αυτή ρητορική θα κοπάσει, καθ' οδόν προς τις εκλογές στην Τουρκία». Αντιθέτως, εκτιμά ότι μπορεί να κλιμακωθεί. Υπό αυτό το πρίσμα, επαναλαμβάνοντας το μήνυμα που είχε στείλει κατά την επίσκεψη της Γαλλίδας υπουργού Εξωτερικών στην Αθήνα, υπογραμμίζει πως «νταηλίκια και απειλές δεν μας φοβίζουν».
Ερωτηθείς για το εάν σε ενδεχόμενο ενός επεισοδίου θα είμαστε μόνοι μας, ο κ. Δένδιας αναφέρει πως η «απάντηση είναι σαφώς αρνητική», σημειώνοντας παράλληλα ότι μία χώρα πρέπει και να μπορεί να αντεπεξέλθει με τις δικές της δυνάμεις, με την κατάλληλη προετοιμασία σε όλα τα επίπεδα, σε κάθε περίσταση. Συγκεκριμένα, παρατηρεί ότι όπως έδειξε περίτρανα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο αναθεωρητισμός και η προσπάθεια αλλαγής συνόρων διά της βίας είναι διεθνώς καταδικαστέα, αντιβαίνουν θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, που αποτελεί το «ευαγγέλιο» της εξωτερικής πολιτικής μας.
Μάλιστα, τονίζει πως ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους μετέβη στο Κίεβο εν μέσω βομβαρδισμών ήταν ακριβώς για να επισημάνει τις ομοιότητες μεταξύ της ρωσικής πολιτικής έναντι της Ουκρανίας που κατέληξε στην εισβολή και της Τουρκίας έναντι ημών και να υπογραμμίσει ότι η τουρκική απειλή είναι υπαρκτή και δεν πρέπει να υποτιμάται από τους δυτικούς εταίρους μας. Ωστόσο, διακρίνει μία σημαντική διαφορά μεταξύ της Ελλάδας και της Ουκρανίας: «Η Ελλάδα είναι ισχυρή και επιπλέον καλύπτεται από τρεις συμφωνίες αμοιβαίας συνδρομής, στην περίπτωση που δεχθεί επίθεση». Όπως διευκρινίζει, η παλαιότερη προβλέπεται στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελεί υποχρέωση όλων των κρατών-μελών να βοηθήσουν μία χώρα που είναι θύμα επίθεσης και οι άλλες δύο προβλέπονται σε διμερείς συμφωνίες που υπέγραψε με τους ομολόγους του της Γαλλίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. «Καλυπτόμαστε και από μία τέταρτη συμφωνία, την παλαιότερη όλων, τη συνθήκη του ΝΑΤΟ. Βεβαίως, δεν μας καλύπτει από το ενδεχόμενο επίθεσης από την Τουρκία, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι οι λοιποί σύμμαχοι, αρχής γενομένης από τον στρατηγικό μας εταίρο, τις ΗΠΑ, θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να μη διαρραγεί η συνοχή του ΝΑΤΟ», προσθέτει.
Επιπροσθέτως, ο υπουργός Εξωτερικών διακρίνει, μέσω της διαρκούς προσπάθειας και της συνεχούς ανάπτυξης των ελληνικών θέσεων, καθώς και της ανάδειξης των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε, επαναδιαμόρφωση στάσης των εταίρων. Ενδεικτικά, αναφέρει πως με τη Γερμανίδα ομόλογό του, Αναλένα Μπέρμποκ, έχει συναντηθεί τους τελευταίους πέντε μήνες τρεις φορές και διακρίνει πλέον μία κατανόηση της γερμανικής πλευράς όσον αφορά το τι αντιμετωπίζει η Ελλάδα στην Ανατολική Μεσόγειο. «Η αλλαγή αυτή δεν ήρθε από μόνη της. Είναι το αποτέλεσμα διαρκών επαφών που έχουμε αναπτύξει τα τελευταία χρόνια, ήδη και προ των γερμανικών εκλογών. Η πολιτική αυτή αποδίδει καρπούς», σημειώνει.
Επίσης, αναδεικνύει τις εγγενείς αντιφάσεις που έφερε ο πόλεμος στην Ουκρανία στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, όπως ότι μία χώρα που ανήκει στο ΝΑΤΟ δεν εφαρμόζει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και ταυτόχρονα εξοπλίζεται με ρωσικά συστήματα και απαιτεί από τις ΗΠΑ να της επιτραπεί ο εκσυγχρονισμός των αμερικανικών αεροσκαφών της, των F-16.
[caption id="attachment_1950448" align="alignnone" width="2560"] FILE PHOTO: Greek Foreign Minister Nikos Dendias speaks during a joint news conference with his Russian counterpart Sergei Lavrov at the Foreign Ministry in Athens, Greece, October 26, 2020. REUTERS/Costas Baltas[/caption]
Ερωτηθείς για το πότε πρέπει να γίνει η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια νοτίως της Κρήτης, ο κ. Δένδιας απαντά ότι το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, όπως ορίζεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), συνιστά ένα μονομερές, μη διαπραγματεύσιμο, αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας, το οποίο υπάρχει και θα υπάρχει εσαεί, διότι έτσι ορίζει το Διεθνές Δίκαιο και ότι η εκάστοτε κυβέρνηση θα κρίνει πότε, πού και πώς θα το ασκήσει, έχοντας ως αποκλειστικό γνώμονα τη βέλτιστη προστασία και την απόλυτη προάσπιση του εθνικού συμφέροντος. Επίσης, δηλώνει βέβαιος ότι οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας αυτό το κατανοούν απόλυτα και θα επιδείξουν την απαραίτητη ωριμότητα, ούτως ώστε το συγκεκριμένο ζήτημα μείζονος εθνικής σημασίας να μην υποβιβαστεί σε αντικείμενο αντιπαραθέσεων εν μέσω του προεκλογικού κλίματος που αρχίζει ήδη να διαμορφώνεται. «Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει αυτά τα ζητήματα να αποτελούν αντικείμενο πολιτικής και μικροκομματικής αντιπαράθεσης», τονίζει.
Σε ό,τι αφορά στην αναβάθμιση των F-16 που ζητά η Τουρκία, επισημαίνει ότι -όπως τόνισε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στην ομιλία του στο Κογκρέσο- είναι σκόπιμο να συνυπολογίζεται ο κίνδυνος αστάθειας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, όταν λαμβάνονται αποφάσεις για την προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού στην περιοχή, τη στιγμή, μάλιστα, που απαιτείται ενότητα στη Συμμαχία έναντι της Ρωσίας. «Έχουμε σοβαρές προκλήσεις και πρωτοφανείς απειλές κατά της κυριαρχίας της Ελλάδας και ειδικά κατά των νησιών μας. Και το ίδιο ισχύει σε σχέση με την Κύπρο. Ο αναθεωρητισμός αποτελεί κίνδυνο για την περιφερειακή σταθερότητα. Αυτή ήταν και αυτή παραμένει η θέση μας», διαμηνύει.
Περαιτέρω, ο κ. Δένδιας καθιστά σαφές πως η συμφωνία οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ της Ελλάδας και της Αιγύπτου διασφαλίζει τα κυριαρχικά δικαιώματα των δύο χωρών και πως είναι σε πλήρη συμμόρφωση με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, κάτι που, όπως υπογραμμίζει, δεν ισχύει για το τουρκολιβυκό «μνημόνιο», που είναι παράνομο, άκυρο, νομικά ανυπόστατο, αλλά και συνιστά γεωγραφική παραδοξολογία.
Τέλος, όσον αφορά τη Λιβύη, τονίζει ότι υπάρχει πλήρης συναντίληψη με την Αίγυπτο, αλλά και πολλές άλλες χώρες και προσδιορίζει πως κοινός στρατηγικός στόχος μας είναι μία σταθερή, ευημερούσα και ειρηνική χώρα, που μπορεί να συμβάλει στην εμπέδωση της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. «Και όχι να υποδαυλίζουμε την ένταση στο εσωτερικό της Λιβύης, με περαιτέρω "συμφωνίες", από μία κυβέρνηση που δεν έχει λαϊκή εξουσιοδότηση. "Συμφωνίες" που είναι προδήλως προϊόν εκβιασμού της Τουρκίας επί μίας κυβέρνησης που έχει χάσει τη νομιμοποίηση της», διαμηνύει και επισημαίνει ότι σε άμεσο συντονισμό με την Αίγυπτο οι δύο χώρες κατήγγειλαν την πρόσφατη υπογραφή «μνημονίου συνεργασίας» μεταξύ της κυβέρνησης της Τρίπολης και της Τουρκίας. Συναφώς, προσθέτει, άμεσα καταγγέλθηκε και από την ΕΕ, τις ΗΠΑ, την Κύπρο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και πολλές άλλες χώρες.