Ναγκόρνο Καραμπάχ: Τι κρύβεται πίσω απο την μακροχρόνια διαμάχη Αρμενίων και Αζέρων
Η διαμάχη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι μια μακροχρόνια σύγκρουση μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για τον έλεγχο μιας ιστορικής αρμενικής επαρχίας που βρίσκεται εντός των συνόρων του Αζερμπαϊτζάν.
Η σύγκρουση έχει τις ρίζες της στον 19ο αιώνα, όταν η περιοχή ήταν μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Μετά την κατάρρευση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας το 1918, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν κήρυξαν την ανεξαρτησία τους. Ωστόσο, η περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ, παρέμεινε υπό τον έλεγχο της Αρμενίας.
Το 1920, η Σοβιετική Ένωση προσάρτησε την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Το Ναγκόρνο Καραμπάχ έγινε αυτόνομη επαρχία εντός του Αζερμπαϊτζάν. Ωστόσο, οι Αρμένιοι της περιοχής αισθάνονταν ότι η αυτονομία τους ήταν ελλιπής και ότι η περιοχή θα έπρεπε να ενωθεί με την Αρμενία.
Το 1988, οι Αρμένιοι του Ναγκόρνο Καραμπάχ κήρυξαν την ανεξαρτησία τους από το Αζερμπαϊτζάν. Αυτό οδήγησε σε μια σειρά συγκρούσεων μεταξύ των Αρμενίων και των Αζέρων στην περιοχή. Η σύγκρουση κλιμακώθηκε το 1992, όταν η Αρμενία ξεκίνησε μια στρατιωτική επίθεση εναντίον του Αζερμπαϊτζάν.
Η σύγκρουση διήρκεσε έξι χρόνια και κατέληξε σε νίκη της Αρμενίας. Η Αρμενία κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής του Ναγκόρνο Καραμπάχ και τις γύρω περιοχές. Το Αζερμπαϊτζάν έχασε τον έλεγχο του 20% του εδάφους του.
Η σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ έχει προκαλέσει μεγάλη ανθρωπιστική κρίση. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί από τις εστίες τους και χιλιάδες έχουν σκοτωθεί. Η σύγκρουση έχει επίσης εμποδίσει την ανάπτυξη και των δύο χωρών.
Οι αιτίες της διαμάχης
Το 1994, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν συμφώνησαν σε ένα μνημόνιο κατάπαυσης του πυρός. Ωστόσο, η σύγκρουση παραμένει σε εκκρεμότητα και υπάρχει κίνδυνος αναζωπύρωσης.
Οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμάχη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι:
- Η εθνική και θρησκευτική ταυτότητα: Οι Αρμένιοι του Ναγκόρνο Καραμπάχ θεωρούν ότι η περιοχή είναι μέρος της ιστορικής τους πατρίδας.
- Η γεωγραφική θέση: Το Ναγκόρνο Καραμπάχ βρίσκεται σε στρατηγική θέση που ελέγχει τις οδικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν.
- Η διεθνής παρέμβαση: Η σύγκρουση έχει εμποδιστεί από τη διεθνή παρέμβαση, καθώς η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχουν καταφέρει να επιλύσουν τη διαφορά.
- Η διαμάχη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, είναι μια σύνθετη σύγκρουση με βαθιές ρίζες. Η επίλυσή της θα απαιτήσει μια διπλωματική προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες και των δύο πλευρών.