Μπορεί να σχηματισθεί κυβέρνηση χωρίς το πρώτο κόμμα;
Τα κόμματα είναι θεσμοί της Δημοκρατίας, αλλά δεν μπορεί να την υποκαθιστούν. Για ιστορικούς φερ’ ειπείν λόγους, θεωρείται στην Ελλάδα αδιανόητο ένας Βουλευτής να αποφασίζει πολιτικά διαφορετικά από το κόμμα του. Αλλά κάθε Βουλευτής είναι «εκπρόσωπος του Έθνους» (και όχι της εκλογικής του περιφέρειας)! Όχι μόνο δικαιούται, αλλά οφείλει να ψηφίζει σύμφωνα με την προσωπική του γνώμη. Αυτό που είναι εντέλει αντιδημοκρατικό και πάντως συγκρούεται με το γράμμα και το πνεύμα των θεσμών μας, είναι η έννοια της «αποστασίας» του Βουλευτή!
Αντίστοιχη είναι η έννοια του «πρώτου κόμματος». Οι εκλογές δεν είναι πρωτάθλημα. Σε αυτές εκλέγονται Βουλευτές, που δίνουν -ή δεν δίνουν- ψήφο εμπιστοσύνης σε μια κυβέρνηση. Αυτή είναι και η μόνη νομιμοποίηση που οφείλει να έχει ένας/μία Πρωθυπουργός. Κυβερνά όποιος έχει τη δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της Βουλής. Το αν στην κυβέρνηση θα συμμετέχει το «πρώτο κόμμα» είναι ζήτημα συγκυριακό. Εξ ου και το Σύνταγμα ορίζει πως εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης δίνεται και στο δεύτερο, ακόμα και στο τρίτο κόμμα. Το μόνο που έχει σημασία είναι η πλειοψηφία στη Βουλή, όχι η θέση που θα πάρει το κάθε κόμμα στις εκλογές!
Ο Νίκος Ράπτης είναι εκπαιδευτικός και στέλεχος του Κόμματος για τα Ζώα