Μπελαβίλας για Λεωφόρο Κηφισού: Στο Καλατράβα αποκλείσαμε την χρήση με πολύ λιγότερα σημάδια φθοράς

Τον κώδωνα του κινδύνου για την ασφάλεια και τη στατική επάρκεια της Λεωφόρου Κηφισού κρούει ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ, Νίκος Μπελαβίλας, μετά και τις πρόσφατες αποκαλύψεις για την ύπαρξη τριών λιμνών στον Κηφισό, ο οποίος κυλά σήμερα «στα έγκατα» της πολυσύχναστης λεωφόρου.

«Η οπλισμένη στρώση σκυροδέματος του πυθμένα έχει υποστεί ρήξη σε μήκος πενήντα έως εξήντα μέτρων, δημιουργώντας μια κοιλότητα από την πίεση του νερού, η οποία έχει παρασύρει όλη τη βάση και έχει σχηματίσει μια λίμνη με βάθος μεγαλύτερο από ένα μέτρο», σημειώνει χαρακτηριστικά, ο Νίκος Μπελαβίλας σε ανάρτησή του στο Facebook.

Όπως προσθέτει, «ανησυχητικό είναι ότι σε ορισμένα σημεία έχουν αποκαλυφθεί οι μεγάλοι πασσαλότοιχοι που στηρίζουν τα πρανή» ενώ «δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί το βάθος της υποσκαφής που επηρεάζει τους πασσάλους και τα τοιχώματα της κοίτης».

Παράλληλα, υπογράμμισε ότι «υπάρχουν ακόμη δύο χιλιόμετρα του ποταμού που δεν έχουν ελεγχθεί, καθότι η πρόσβαση είναι εξαιρετικά δύσκολη λόγω των υπόγειων λιμνών».

«Δεν έχει τηρηθεί κανένα πρωτόκολλο ασφαλείας»

Όσον αφορά το αν υπάρχει ζήτημα στατικής επάρκειας για τη Λεωφόρο Κηφισού, ο Νίκος Μπελαβίλας αναφέρει αρχικά: «Το Στέγαστρο Καλατράβα αποκλείστηκε από το κοινό όταν εντοπίστηκαν πολύ λιγότερα συμπτώματα φθοράς για λόγους ασφαλείας, μέχρι να ελεγχθεί η αντοχή του».

«Ομοίως, όταν σε ένα κτίριο, μια γέφυρα ή ένα τεχνικό έργο αρχίσουν να «πέφτουν σοβάδες», να ραγίζουν τσιμέντα, αποκλείουμε την πρόσβαση μέχρι να εκτιμηθεί ο κίνδυνος και να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες αποκατάστασης», συμπληρώνει ο καθηγητής του ΕΜΠ.

Εκτιμώντας ότι «είναι σχεδόν αδιανόητο για οποιονδήποτε πολιτικό να δώσει εντολή για διακοπή της κυκλοφορίας επάνω του, καθώς οι συνέπειες θα είναι τεράστιες τόσο κοινωνικά όσο και οικονομικά», ο Νίκος Μπελαβίλας τονίζει ότι «ο μόνος τρόπος να δοθεί ασφαλής απάντηση είναι να συγκροτηθεί άμεσα ένα έμπειρο επιστημονικό επιτελείο δομοστατικών πολιτικών μηχανικών, οι οποίοι διαθέτουν γνώσεις και εμπειρία πεδίου, σε μεγάλα τεχνικά έργα».

Ωστόσο, όπως επισημαίνει, μέχρι στιγμής «στον Κηφισό δεν έχει ακολουθηθεί κανένα πρωτόκολλο ασφάλειας, όπως θα απαιτούσε οποιοσδήποτε μηχανικός που σέβεται το πτυχίο του, αν είχε παρατηρήσει ζημιές τέτοιας κλίμακας σε ένα έργο με αυτή τη σπουδαιότητα για τον πληθυσμό».

Η ανάρτηση του Νίκου Μπελαβίλα για την στατική επάρκεια στον Κηφισό

«Η ομάδα εθελοντών σπηλαιολόγων της «Γεωμυθικής» μας είχε μία γιορτινή έκπληξη με την ανακάλυψη της τρίτης λίμνης στα έγκατα του Κηφισού, ένα ακόμη σημείο πιθανού κινδύνου. Βρίσκεται κάτω από τις λεωφόρους, τις γέφυρες και τις σιδηροδρομικές γραμμές, ανάμεσα στους Άγιους Ανάργυρους και τα Σεπόλια. Η οπλισμένη στρώση σκυροδέματος του πυθμένα έχει υποστεί ρήξη σε μήκος πενήντα έως εξήντα μέτρων, δημιουργώντας μια κοιλότητα από την πίεση του νερού, η οποία έχει παρασύρει όλη τη βάση και έχει σχηματίσει μια λίμνη με βάθος μεγαλύτερο από ένα μέτρο. Ευτυχώς, τα πλάγια τοιχώματα φαίνονται σε καλή κατάσταση, όπως και η πλακοσκεπή που ακολουθεί τις λεωφόρους.

Ανησυχητικό είναι ότι σε ορισμένα σημεία έχουν αποκαλυφθεί οι μεγάλοι πασσαλότοιχοι που στηρίζουν τα πρανή. Δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί το βάθος της υποσκαφής που επηρεάζει τους πασσάλους και τα τοιχώματα της κοίτης. Αυτές οι εικόνες είναι εμφανείς στο βίντεο της αυτοψίας που έχει δημοσιευθεί ευρέως, αποτυπώνοντας με ακρίβεια την κατάσταση. Παρόμοια στοιχεία είχαν δημοσιευθεί και πριν, όταν η ομάδα της «Γεωμυθικής» είχε τραβήξει ένα διάσημο βίντεο που κατέγραφε τους λόφους από μπάζα που φράζουν τον Κηφισό, καθώς και άλλες δύο λίμνες, μία στην ίδια περιοχή και μία στο ύψος των ΚΤΕΛ.

Αυτή η δραματική κατάσταση επιβεβαιώθηκε όταν η Περιφέρεια Αττικής ανέλαβε την πρωτοβουλία καθαρισμού και απομάκρυνε 29.000 τόνους μπάζα από το ποτάμι, ενώ το υπόγειο Χαϊδαρόρεμα που καταλήγει στον Κηφισό βρέθηκε εντελώς φραγμένο.

Συνοπτικά, έτσι έχουν τα πράγματα, ενώ υπάρχουν ακόμη δύο χιλιόμετρα του ποταμού που δεν έχουν ελεγχθεί, καθότι η πρόσβαση είναι εξαιρετικά δύσκολη λόγω των υπόγειων λιμνών. Ας ελπίσουμε να μην υπάρξουν κι άλλες εκπλήξεις.

Σήμερα, και μετά από τα αναπάντεχα νέα, τίθεται το ερώτημα αν υπάρχει κίνδυνος για την στατική επάρκεια της λεωφόρου Κηφισού. Θα προσπαθήσω να απαντήσω σε δύο επίπεδα, ένα εύκολο και έναν πιο δύσκολο.

Η απλή απάντηση είναι ότι το Στέγαστρο Καλατράβα αποκλείστηκε από το κοινό όταν εντοπίστηκαν πολύ λιγότερα συμπτώματα φθοράς για λόγους ασφαλείας, μέχρι να ελεγχθεί η αντοχή του. Ομοίως, όταν σε ένα κτίριο, μια γέφυρα ή ένα τεχνικό έργο αρχίσουν να «πέφτουν σοβάδες», να ραγίζουν τσιμέντα, αποκλείουμε την πρόσβαση μέχρι να εκτιμηθεί ο κίνδυνος και να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες αποκατάστασης.

Η πιο δύσκολη απάντηση είναι ότι ο Κηφισός, καλώς ή κακώς, είναι η σπονδυλική στήλη της κυκλοφορίας της Αττικής. Είναι σχεδόν αδιανόητο για οποιονδήποτε πολιτικό να δώσει εντολή για διακοπή της κυκλοφορίας επάνω του, καθώς οι συνέπειες θα είναι τεράστιες τόσο κοινωνικά όσο και οικονομικά. Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη διαφορά από την διαπιστωμένη αδυναμία μέχρι την τωρινή κατάσταση πολιτικής αδράνειας και σιωπής.

Στον Κηφισό δεν έχει ακολουθηθεί κανένα πρωτόκολλο ασφάλειας, όπως θα απαιτούσε οποιοσδήποτε μηχανικός που σέβεται το πτυχίο του, αν είχε παρατηρήσει ζημιές τέτοιας κλίμακας σε ένα έργο με αυτή τη σπουδαιότητα για τον πληθυσμό. Ο μόνος τρόπος να δοθεί ασφαλής απάντηση είναι να συγκροτηθεί άμεσα ένα έμπειρο επιστημονικό επιτελείο δομοστατικών πολιτικών μηχανικών, οι οποίοι διαθέτουν γνώσεις και εμπειρία πεδίου, σε μεγάλα τεχνικά έργα. Θα πρέπει να αξιολογηθεί σοβαρά το μέγεθος της ζημιάς και η κλιμάκωση των αναγκαίων επεμβάσεων, ώστε να διευκρινιστεί το ερώτημα «τι κάνουμε;». Είναι απαραίτητες άμεσες διορθωτικές παρεμβάσεις, καθώς και ευρείες συντηρήσεις που κακώς δεν έχουν γίνει εδώ και είκοσι χρόνια, ενώ ίσως απαιτηθούν και τοπικές επεμβάσεις που θα επιφέρουν αναστάτωση σε μια ήδη επιβαρυμένη κυκλοφοριακή δομή.

Ένα είναι σίγουρο: Ο Κηφισός αποτελεί πλέον ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της μητροπολιτικής Αθήνας. Καθημερινά, επάνω του κυκλοφορούν διακόσιες χιλιάδες οχήματα και οποιαδήποτε ζημιά θα έχει ανυπολόγιστο κόστος. Το θέμα των πλημμυρών είναι εξίσου σοβαρό, καθώς εάν το ποτάμι υπερχειλίσει, ολόκληρες συνοικίες θα πλημμυρίσουν. Οι μελέτες και τα σχέδια του οδικού και υδραυλικού έργου του Κηφισού βρίσκονται στο Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών. Είναι επιτακτική ανάγκη να ανοίξουν και να γίνει έλεγχος στη σκοτεινή κοίτη, ώστε να διαπιστωθούν άμεσα οι τρέχουσες συνθήκες και ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα.

Με δημόσια ανακοίνωση και άμεση ενημέρωση της επιστημονικής κοινότητας και της κοινωνίας».