Μωβ μέδουσες: Σε ποιες παραλίες εμφανίστηκαν - Γιατί επέστρεψαν νωρίτερα φέτος - Τι να κάνετε αν σας τσιμπήσουν

Οι Μωβ μέδουσες εφέτος, έχουν ήδη παρατηρηθεί στο Ιόνιο Πέλαγος (Παξούς και Κέρκυρα) και σε κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις σε παραλίες της Αττικής αλλά και στη νότια Πελοπόννησο.

Γιατί όμως εμφανίστηκαν νωρίς φέτος; Οι επιστήμονες το αποδίδουν στην κλιματική αλλαγή.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων που επικαλείται το MEGA, η θερμοκρασία της θάλασσας είναι αυξημένη φέτος κατά έναν βαθμό Κελσίου και κατά 1.5 βαθμό η θερμοκρασία στη στεριά. Το φαινόμενο αυτό είναι άμεσα συνδεδεμένο με την κλιματική αλλαγή.

Οι μωβ μέδουσες θεωρούνται από τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών στη Μεσόγειο. Το τσίμπημα τους είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχουν, επομένως οι λουόμενοι θα πρέπει να είναι πολύ καλά ενημερωμένοι σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση τσιμπήματος.

Ο χάρτης με τις πρώτες καταγραφές μωβ μεδουσών το 2023

Μπορεί, λοιπόν, οι χαμηλές θερμοκρασίες να μην έχουν ακόμα «πείσει» τον κόσμο να κατέβει στις παραλίες, ωστόσο, έχουμε ήδη τις πρώτες καταγραφές των μωβ μεδουσών για το 2023, όπως μπορείτε να δείτε παρακάτω στον χάρτη του πρώτου φετινού JellyReport.

Όπως αναφέρεται στο δελτίο, για το 2023 αναμένεται το Βόρειο Αιγαίο να είναι καθαρό, με μερικές μεμονωμένες εμφανίσεις των μωβ μεδουσών, ενώ σε περιοχές όπως της Αττικής και λόγω της περσινής κατάστασης ίσως κάποιες φορές να είναι λίγο πιο έντονες οι εμφανίσεις των μωβ μεδουσών. Για τις Κυκλάδες μπορεί να έχουμε κάποιες μεμονωμένες εμφανίσεις, ενώ για την Κρήτη -ίσως στη Δυτική πλευρά- να δούμε λίγο περισσότερες, όπως και για τη Νότια Πελοπόννησο. Όσο για το Ιόνιο, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο ότι η κατάσταση θα διαμορφωθεί στα ίδια επίπεδα με το 2022.

Σύμφωνα με το πρόσφατο JellyReport, όλα πάντα εξαρτώνται από τον καιρό και τα θαλάσσια ρεύματα.

Όπως αναφέρεται στο πρόσφατο δελτίο καταγραφών, πολλές περιοχές του Ιονίου τον χειμώνα 2022-2023 ανέφεραν εμφανίσεις μωβ μεδουσών, αλλά σε αυτές τις καταγραφές δεν υπήρχαν αναφορές για νεαρές μωβ μέδουσες (έχουν ένα πορτοκαλό-καφέ χρώμα).

Μέσα Απριλίου (και συγκεκριμένα στις 19 Απριλίου 2023), υπήρχε και η πρώτη αναφορά για πολλές νεαρές μωβ μέδουσες στην Κέρκυρα.

Καθώς οι μωβ μέδουσες στο τελικό στάδιο εξέλιξης τους έχουν διάρκεια ζωής έως και 9 μήνες, αυτό σημαίνει πως και φέτος το καλοκαίρι κάποιες περιοχές του Ιονίου θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις μωβ μέδουσες.

Άλλωστε, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, ποτέ στη βιβλιογραφία δεν έχει καταγραφεί εξαφάνιση των μωβ μεδουσών τη δεύτερη χρονιά, συνεπώς δεν αναμένεται να γίνει κάτι τέτοιο ούτε φέτος. Αντιθέτως παρατηρείται μεγάλη διαφορά την 3η και την 4η χρονιά όταν και εξαφανίζονται, κάνοντας τες να ξαναεμφανιστούν τουλάχιστον μετά από 5 χρόνια ή και σε κάποιες περιπτώσεις 10 με 12 χρόνια έπειτα.

Πιθανά συμπτώματα μετά από επαφή με μωβ μέδουσα

Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

• Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας
• Ναυτία
• Πτώση πίεσης
• Ταχυκαρδία​
• Κεφαλαλγία
• Εμετός
• Διάρροια
• Σπασμός των βρόγχων
• Δύσπνοια

Τι να κάνετε εάν σας ακουμπήσουν

Το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας προτείνει ένα ΚΙΤ Πρώτων βοηθειών για την παραλία.

• Μια πλαστική κάρτα (π.χ. παλιά πιστωτική).
• Ένα τσιμπιδάκι.
• Ένα κυπελλάκι (π.χ. ουροσυλέκτης).
• Λίγο μαγειρική σόδα (αναλογία 1:1 με θαλασσινό νερό).
• Αντιισταμινικό χάπι.
• Κάποια κορτιζονούχα κρέμα όπως π.χ. fucicort

Φροντίδα

• Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.
• Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά, ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από πιθανά υπολείμματα κυττάρων πλοκαμιών που έχουν μείνει στο δέρμα.
• Χρησιμοποιούμε μια πλαστική τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια μας) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα μας
• φαρμόζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι μέσα σε σακούλα ή κάποιο άλλο περίβλημα, όπως ένα ύφασμα ή μπλουζάκι.
• Ελέγξτε αν υποχώρησε ο πόνος, κι αν είναι ανάγκη ξαναβάλτε πάγο για άλλα 5-15 λεπτά.
• Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες (όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη και υδροκορτιζόνη).
• MHN τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος σφιχτά με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξύδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία.