Μετάλλαξη Όμικρον: Διαφεύγει από την ανοσία που προσφέρουν εμβόλια και μονοκλωνικά

Η παραλλαγή Όμικρον του κορονοϊού μπορεί να διαφύγει σε σημαντικό βαθμό από την ανοσιακή προστασία που προσφέρουν είτε τα εμβόλια, είτε η προηγούμενη νόσηση είτε τα μονοκλωνικά αντισώματα, επιβεβαιώνουν πέντε νέες μελέτες που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature».

Οι εργαστηριακές (όχι κλινικές) έρευνες, για μερικές από τις οποίες είχαν προηγηθεί προδημοσιεύσεις, δείχνουν ότι όσοι είχαν αρρωστήσει στο παρελθόν από Covid-19 και όσοι εμβολιάστηκαν πλήρως - ακόμη κι εκείνοι που έχουν κάνει τρίτη δόση - κινδυνεύουν να μολυνθούν από την Όμικρον. Παράλληλα, η νέα παραλλαγή φαίνεται να είναι τελείως ή σε μεγάλο βαθμό ανθεκτική σε όλα τα μονοκλωνικά αντισώματα που χρησιμοποιούνται κλινικά σήμερα.

Η σημαντικότερη από τις πέντε μελέτες, με επικεφαλής τον καθηγητή ιατρικής Ντέηβιντ Χο του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, η οποία έγινε σε συνεργασία με επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, εξέτασε κατά πόσο τα αντισώματα από 54 πλήρως εμβολιασμένους με Pfizer/BioNTech, Moderna, AstraZeneca και Johnson & Johnson μπορούν να εξουδετερώσουν στο εργαστήριο την Όμικρον. Οι 15 είχαν κάνει και ενισχυτική δόση με mRNA εμβόλιο, ενώ οι δύο είχαν επίσης νοσήσει με Covid-19 στο παρελθόν.

Διαπιστώθηκε ότι τα αντισώματα όλων των εμβολιασμένων έχουν σημαντικά μειωμένη αποτελεσματικότητα για εξουδετέρωση της Όμικρον σε σχέση με τις άλλες παραλλαγές. Τα αντισώματα των αναρρωσάντων από Covid-19 έχουν ακόμη μικρότερη αποτελεσματικότητα να εξουδετερώσουν την Όμικρον, γι' αυτό οι ίδιοι κινδυνεύουν με επαναλοίμωξη.

Όσοι έκαναν τρίτη δόση με mRNA εμβόλιο (Pfizer/BioNTech ή Moderna), είναι καλύτερα προστατευμένοι σε σχέση με όσους έχουν κάνει δύο δόσεις, αλλά και στη δική τους περίπτωση τα αντισώματα μετά την ενισχυτική δόση έχουν μειωμένη εξουδετερωτική ικανότητα έναντι της Όμικρον. Όπως δήλωσε ο δρ Χο, «ακόμη και μια τρίτη δόση μπορεί να μην προστατεύει επαρκώς από λοίμωξη Όμικρον, αλλά φυσικά πρέπει κανείς να την κάνει, καθώς μπορεί να αυξήσει την ανοσιακή προστασία του».

Όσον αφορά τα μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία μπορεί να αποτρέψουν ασθενείς με κορονοϊό να νοσήσουν βαριά, η μελέτη σε 19 από αυτά βρήκε ότι όλα όσα χρησιμοποιούνται ήδη, αλλά και τα περισσότερα από εκείνα που βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης, είναι πολύ λιγότερο αποτελεσματικά κατά της Όμικρον ή δεν «δουλεύουν» καθόλου. Μεταξύ αυτών ήταν τα REGN10987 (imdevimab), REGN10933 (casirivimab), COV2-2196 (tixagevimab), COV2-2130 (cilgavimab), LY-CoV555 (bamlanivimab), CB6 (etesevimab), Brii-196 (amubarvimab), Brii-198 (romlusevimab) και S309 (sotrovimab). Μόνο το τελευταίο καθώς και το romlusevimab βρέθηκαν να διατηρούν μεγαλύτερη εξουδετερωτική ικανότητα.

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι «η Όμικρον εμφανίζει πλέον την πιο πλήρη διαφυγή από τα εξουδετερωτικά αντισώματα που έχουν δει ποτέ οι επιστήμονες». Έτσι, ο Χο εκτίμησε ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν νέα εμβόλια και θεραπείες. Όπως είπε, «δεν είναι πολύ υπερβολικό να σκεφτούμε ότι ο κορονοϊός SARS-CoV-2 βρίσκεται τώρα μόνο μία ή δύο μεταλλάξεις μακριά από το να γίνει τελείως ανθεκτικός στα σημερινά αντισώματα, είτε τα μονοκλωνικά που χρησιμοποιούνται ως θεραπείες, είτε στα αντισώματα που γεννιούνται από τον εμβολιασμό ή από λοίμωξη με προηγούμενες παραλλαγές».

Σύνδεσμος για τις επιστημονικές δημοσιεύσεις:

https://www.nature.com/articles/d41586-021-03826-3

https://www.nature.com/articles/d41586-021-03827-2

https://www.nature.com/articles/d41586-021-03824-5

https://www.nature.com/articles/d41586-021-03825-4

https://www.nature.com/articles/d41586-021-03796-6