Με κέρμα ή τηλεκάρτα ο τηλεφωνικός θάλαμος «ξαναζεί» - Μια γλυκιά ανάμνηση επανέρχεται...

Όσοι έχετε γεννηθεί μετά το έτος δύο χιλιάδες, αυτό το ρεπορτάζ σας αφορά μόνο ως ταξίδι στην ιστορία. Για τους υπόλοιπους είναι μια πραγματικότητα που έφυγε και μένει μόνο ως ανάμνηση, στους περισσότερους ανάμνηση γλυκιά και με νοσταλγία.

Σήμερα κανείς σχεδόν δεν προσέχει τους κίτρινους τηλεφωνικούς θαλάμους που βρίσκονται σε διάφορα σημεία της Αθήνας και άλλων πόλεων της χώρας. Το πιθανότερο είναι ότι ο περισσότερος κόσμος δεν θα τους προσέξει ακόμα κι αν χρειαστεί να ακουμπήσει πάνω τους. Εξάλλου αρκετοί από αυτούς είναι σε κακή κατάσταση σε βαθμό που δεν εμπνέουν για περισσότερη επαφή από μία φευγαλέα ματιά.

Κι όμως αυτές οι κατασκευές, η τελευταία έκδοση των τηλεφωνικών θαλάμων, φιλοξενούν μία δημόσια συσκευή τηλεφωνικής επικοινωνίας που ξεκίνησε το ταξίδι της πίσω στο μακρινό 1936 και φτάνει μετά πολλών βασάνων μέχρι το 2024.

Και όχι μόνο επιβιώνει αλλά και εξελίσσεται.

Η αλήθεια είναι ότι σοκαριστήκαμε όταν λίγες εβδομάδες νωρίτερα το βλέμμα έπεσε πάνω σε μια καινούρια μπλε τηλεφωνική συσκευή που βρισκόταν εγκατεστημένη σε τηλεφωνικό θάλαμο στην πλατεία Κλαυθμώνος.

Η κατάσταση απαιτούσε μία δεύτερη ματιά και μία τρίτη για να καταλάβουμε τι ήταν αυτό που βλέπαμε. Και ήταν όντως μία ολοκαίνουρια δημόσια τηλεφωνική συσκευή η οποία μάλιστα λειτουργεί όχι με τηλεκάρτα, αλλά με κέρματα του ευρώ.

Θα αναρωτηθεί ενδεχομένως τώρα ο αναγνώστης της ηλικίας των 20 ετών πάνω κάτω, τι είναι η τηλεκάρτα η ίσως να το μπερδέψει με την κάρτα της καρτοκινητής.

Καμία σχέση ή τουλάχιστον ας πούμε ότι δεν είναι το ίδιο πράγμα.

Πάμε όμως να πάρουμε την ιστορία από την αρχή.

Το μακρινό 1926, πολύ πριν τα σταθερά τηλέφωνα στα σπίτια μας και πριν ακόμα η κινητή τηλεφωνία γίνει καν επιστημονική φαντασία, ιδρύεται η ΑΕΤΕ (Ανώνυμη Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρία) που είναι η πρώτη προσπάθεια για τηλεπικοινωνίες στη χώρα μας.

Το 1936 μπαίνουν σε λειτουργία οι πρώτοι τηλεφωνικοί θάλαμοι με συσκευές τηλεφώνων που μπορούσαν να χρησιμοποιούν οι πολίτες για να μιλήσουν αν και οι συσκευές και το δίκτυο που υπήρχε τότε ήταν κυριολεκτικά ελάχιστο.

Το 1949 ιδρύεται ο ΟΤΕ και από το 1950 αρχίζει η αντικατάσταση των θαλάμων με νέους με το σήμα του ΟΤΕ. Τα τηλέφωνα απαιτούν ειδικό τηλεφωνικό κέρμα για να λειτουργήσουν και οι ουρές αναμονής είναι μεγάλες καθώς το δίκτυο παραμένει μικρό και η παραίνεση για «σύντομη χρήση» ακούγεται παντού ώστε να εξυπηρετηθούν περισσότεροι πολίτες.

Το 1975 αρχίζουν να μπαίνουν στη ζωή μας τα κόκκινα τηλέφωνα που δούλευαν με κέρματα των 2, 5 ή 10 δραχμών, πολύ πριν το ευρώ, ήταν μεγάλες μεταλλικές στιβαρές κατασκευές που τις βρίσκαμε στα περίπτερα και στα ψιλικατζίδικα. Τότε τα περίπτερα ήταν το μέρος να τηλεφωνήσεις, σκηνή που μπορεί να έχετε δει κάποιοι σε ελληνικές ταινίες της εποχής.

Παράλληλα τα περίπτερα φέρνουν και τηλεφωνικές συσκευές που δουλεύουν με μετρητή και αν πρόκειται για υπεραστικά τηλέφωνα με χρονοχρέωση στο τέλος ο χρήστης έδινε το αντίτιμο στον περιπτερά.

Εδώ να σημειώσουμε πως τότε τα αστικά τηλεφωνήματα κόστιζαν μία μονάδα όση διάρκεια κι αν είχαν.
Τα υπεραστικά ήταν με χρονοχρέωση περίπου όπως και σήμερα.

Το 1992 με το τηλεφωνικό δίκτυο σταθερής τηλεφωνίας να έχει επεκταθεί ο ΟΤΕ, μόνο αυτός υπήρχε τότε, φέρνει την πρώτη επανάσταση με τα καρτοτηλέφωνα που πιο απλά σημαίνει ότι οι δημόσιες τηλεφωνικές συσκευές στους τηλεφωνικούς θαλάμους δεν δέχονται πλέον κέρματα αλλά λειτουργούν με τηλεκάρτες.

Τηλεκάρτες που θα γίνουν κομμάτι της καθημερινότητας αλλά και της κουλτούρας αφού θα βγούνε με δεκάδες διαφορετικά σχέδια και απεικονίσεις επάνω τους και θα γίνουν συλλεκτικά είδη. Μάλιστα πολλοί συλλέκτες διατηρούν συλλογές ως σήμερα και αναζητούν διάφορα σπάνια κομμάτια.

Οι τηλεφωνικοί θάλαμοι ζούνε στιγμές μεγάλης δόξας.

Τότε όμως ξεκινά η δεύτερη εποχή των τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα καθώς το 1992 ιδρύονται στη χώρα μας οι δύο πρώτες εταιρείες κινητής τηλεφωνίας και η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων δεν θα ήταν ποτέ ξανά ίδια.

Μετά τα πρώτα δειλά βήματα εξαιτίας του υψηλού κόστους των συμβολαίων κινητής τηλεφωνίας αλλά και των συσκευών, η χρήση κινητών τηλεφώνων αρχίζει να αποκτά μεγάλες διαστάσεις με αποκορύφωμα την εμφάνιση της καρτοκινητής τηλεφωνίας τον Μάιο του 1997 όπου αποτέλεσε την μεγαλύτερη επανάσταση καθώς σε συνδυασμό με την πτώση του κόστους των συσκευών κινητής τηλεφωνίας, έκαναν οικονομική την απόκτηση και τη χρήση τους από ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Το όνειρο για την ευρεία χρήση κινητών τηλεφώνων είχε ξεκινήσει.

Παράλληλα αυτό σήμαινε την αρχή του τέλους για τη μαζική και συχνή χρήση των δημοσίων τηλεφώνων και των τηλεφωνικών θαλάμων.

Στα χρόνια που ακολούθησαν οι χρήστες των δημόσιων τηλεφώνων άρχισαν να φθίνουν σε αριθμό.

Το δίκτυο μπήκε σε παρακμή και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των τηλεφωνικών θαλάμων έπεσε θύμα βανδαλισμών και βλαβών.

Έτσι αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη όταν είδαμε πως μετά από τόσα χρόνια το δίκτυο όχι μόνο συντηρείται αλλά και εξελίσσεται.

Σε επικοινωνία που είχαμε με πηγές μέσα από τον ΟΤΕ μάθαμε πως πράγματι το δίκτυο συντηρείται αλλά και πως πλέον εκτός από τις συσκευές με τηλεκάρτα έχει αρχίσει η εγκατάσταση μίας νέας γενιάς τηλεφωνικών συσκευών οι οποίες λειτουργούν με κέρματα του ευρώ. Επιστροφή στην αρχή λοιπόν. Κάτι όμως που μοιάζει λογική επιλογή καθώς πιο εύκολα μπορεί να έχουμε στην τσέπη μας ένα κέρμα του ευρώ για τη στιγμή που θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε ένα δημόσιο τηλέφωνο, παρά μία τηλεκάρτα την οποία θα πρέπει να αγοράσουμε από συγκεκριμένα σημεία.

Οι νέες συσκευές σε μπλε χρώμα έχουν ήδη εγκατασταθεί σε διάφορα κεντρικά σημεία του δικτύου και συνυπάρχουν με τις προηγούμενες που δέχονται τηλεκάρτες.

Ωστόσο όπως είπαμε αυτό όλο μοιάζει με μάθημα ιστορίας για τη γενιά του 2000 αλλά με επιστροφή στις ρίζες για τους μεγαλύτερους.

Όπως και να ΄χει ο «τηλεφωνικός θάλαμος» είναι πολύ σκληρός για να πεθάνει. Είναι ακόμα εδώ και περιμένει να τον χρησιμοποιήσουν όσοι έχουν ξεμείνει από μπαταρία στο κινητό τους, όσους έχουν νοσταλγία για τους παλιούς τρόπους, για τους ρομαντικούς ή απλά για όσους θέλουν να ζήσουν την εμπειρία μιας περασμένης και ξεχασμένης εποχής.