Μασούτης - Κρητικός: Ένα βήμα πριν την εξαγορά της δεκαετίας στα σούπερ μάρκετ

Έχει περάσει σχεδόν μία δεκαετία από τις δύο τεκτονικές εξαγορές εταιριών που άλλαξαν ριζικά τον χάρτη στην ελληνική αγορά σούπερ μάρκετ. Τον Φεβρουάριο του 2016 τα My Market της οικογένειας Παντελιάδη θα εξαγόραζαν την ιστορική αλυσίδα Βερόπουλος ενώ τον Μάρτιο του 2017 ο Μαρινόπουλος, η μεγαλύτερη αλυσίδα του κλάδου, θα περνούσε στην Σκλαβενίτης. Χθες το απόγευμα ανακοινώθηκε και επίσημα η έναρξη των διαδικασιών που - εάν ευοδωθούν - θα οδηγήσουν στην μεγάλη εξαγορά αυτής της δεκαετίας: της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός από την Μασούτης.  

Η ανακοίνωση της Μασούτης

Στην ενημέρωση από την πλευρά της Μασούτης αναφέρεται: Ανακοινώνεται η υπογραφή μη-δεσμευτικής δήλωσης προθέσεων μεταξύ των διοικήσεων των εταιρειών Διαμαντής Μασούτης ΑΕ και ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός για την απόκτηση του 100% της αλυσίδας ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός από την Διαμαντής Μασούτης ΑΕ.

Η απαραίτητη διαδικασία νομικών και οικονομικών ελέγχων αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στους επόμενους μήνες και η σκοπούμενη συναλλαγή θα υπόκειται στις αναγκαίες προηγούμενες εγκρίσεις των αρμόδιων εποπτικών αρχών.

Η σκοπούμενη συναλλαγή θα έχει ως αποτέλεσμα μία πρωτοπόρα ελληνική εταιρεία λιανικής πώλησης τροφίμων καθώς ο συνδυασμός των δύο εταιρειών αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τις επιλογές των καταναλωτών, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα.

Εάν και η ανακοίνωση με τον τρόπο που είναι διατυπωμένη αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα, οι πιθανότητες να να ναυαγήσει η εξαγορά είναι περιορισμένες εκτός και αν στον οικονομικό έλεγχο που θα πραγματοποιήσει η Μασούτης ανακαλύψει δυσάρεστες εκπλήξεις στα λογιστικά βιβλία της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός ή η Επιτροπή Ανταγωνισμού ερμηνεύσει ότι υπάρχει προβληματική συγκέντρωση σε περιοχές όπως αυτές της Κρήτης ή της Δυτικής Μακεδονίας. 

Τα κοινά στοιχεία 

Η συνένωση των δυνάμεων του Νο5 και του Νο6 της ελληνικής αγοράς σούπερ μάρκετ (σ.σ. βρίσκονται πίσω από Σκλαβενίτης, Lidl, ΑΒ Βασιλόπουλος και My Market - Metro) θα οδηγήσει τον όμιλο Μασούτη στην τέταρτη θέση στην αγορά και δεν αποκλείεται και σε βάθος χρόνου στην τρίτη. Οι δύο αλυσίδες έχουν αρκετά κοινά στοιχεία με το πλέον ενδιαφέρον να είναι ότι σε αντίθεση με τους μεγάλους και παραδοσιακούς παίκτες του κλάδου, η αφετηρία τους δεν ήταν η Αθήνα. Για την Μασούτης ως γνωστόν η αρχή έγινε από την Θεσσαλονίκη και για την Κρητικός από την Αίγινα. 

Ένα επίσης ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι πριν από την είσοδο στο λιανεμπόριο οι ιδρυτές των δύο ελληνικών οικογενειακών επιχειρήσεων είχαν έντονη παρουσία στο χονδρεμπόριο και την διανομή. Ο πατριάρχης της Μασούτης, ο Διαμαντής Μασούτης ξεκίνησε από χονδρέμπορος της Unilever - και συγκεκριμένα του Τρύλετ - στην Βόρεια Ελλάδα ενώ η οικογένεια Κρητικού ήταν αντιπρόσωπος σε πολλά προϊόντα στον Αργοσαρωνικό. 

Ο κύκλος των εξαγορών 

Παράλληλα οι δύο αλυσίδες ήταν οι πλέον δυναμικές σε αύξηση πωλήσεων και αύξηση αριθμού καταστημάτων την τελευταία πενταετία καθώς είχαν την σημαντικότερη γεωγραφική επέκταση η οποία επετεύχθη κυρίως μέσα από εξαγορές. Μάλιστα η Κρητικός θεωρείται ο πρωταθλητής στην συγκεκριμένη κατηγορία. Η αλυσίδα που μόλις το 2000 βγήκε από τα στενά όρια της Αίγινας πραγματοποιώντας τις πρώτες κινήσεις στον Αργοσαρωνικό ξεκίνησε το μπαράζ των εξαγορών το  2017 από την αλυσίδας «ΥΠΕΡ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ», η οποία δραστηριοποιείται στους Νομούς Καστοριάς, Κοζάνης, Φλώρινας και Γρεβενών ενισχύοντας την παρουσία της στη Δυτική Μακεδονία με 35 επιπλέον καταστήματα. Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς αποκτά το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της αλυσίδας CRM–ΑΡΙΑΔΝΗ στην Κρήτη. Η αλυσίδα αριθμούσε τότε 92 συνδεδεμένα μέλη ενώ το 2021 θα προχωρούσε στην απόκτηση του υπόλοι ποσοστού 49% της θυγατρικής CRM Αριάδνη  που τότε είχε φθάσει να εξυπηρετεί πάνω από 140 καταστήματα .

Το 2018 εξαγόρασε τα supermarket ΜΕΡΙΜΝΑ στην Αττική, ενώ το 2019 ενίσχυσε την παρουσία της στην Θεσσαλονίκη εξαγοράζοντας την αλυσίδα ΜΑΚΟ, που διέθετε δίκτυο 11 καταστημάτων. Το 2022 η ΑΝΕΔΗΚ ΚΡΗΤΙΚΟΣ  συνέχισε με την εξαγορά του ομίλου σούπερ μάρκετ Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες Α.Ε. και την ένταξη στο δυναμικό της, των 52 εταιρικών καταστημάτων του ομίλου, αλλά και τη διαχείριση των εμπορικών σημάτων  Ελληνικά Μάρκετ, Πρόοδος Μάρκετ, Ήλιος Μάρκετ και Γρήγορα, μαζί με το ευρύτατο δίκτυο των 300 καταστημάτων τους. Συγχρόνως προχωράει στην σταδιακή ενσωμάτωση των καταστημάτων του Ομίλου Σούπερ Μάρκετ Μαθιουδάκης σε Χανιά, Ρέθυμνο και Ηράκλειο. Τέλος τον Μάρτιο του 2023 συνεχίζει να επεκτείνει το δίκτυό της με την εξαγορά των supermarket Katerina’s Market που κατείχε ηγετική θέση στην Μεσσηνιακή Μάνη.

Οι εξαγορές της Μασούτης

Από την πλευρά της η Μασούτης έχοντας ξεκινήσει από το 1976 μπήκε πολύ νωρίτερα στο παιχνίδι των εξαγορών καθώς βρήκε έφοδο έδαφος στην άναρχα αναπτυσσόμενη αγορά της Θεσσαλονίκης. Οι δύο πρώτες μεγάλες εξαγορές που τον καθιέρωσαν ως "μακεδονάρχη" των σούπερ μάρκετ ήταν η απόκτηση πάνω από πενήντα καταστήματα των αλυσίδων «Δύο Άλφα» και «Αφοί Μπίσκα». Στην επόμενη δεκαετία η "αποψίλωση" συνεχίστηκε με αλυσίδες μικρομεσαίων μεγεθών στην Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα ενώ συμμετείχε και στον διαμοιρασμό των "ιματίων" της Ατλάντικ αποκτώντας το 2011 16 καταστήματα της όπου διατήρησε όλο το προσωπικό αναγνωρίζοντας παράλληλα την προϋπηρεσία τους. 

Η πρώτη μεγάλη εξαγορά, που φέρει την υπογραφή την δεύτερης γενιάς, του Γιάννη Μασούτη και σήμανε την κάθοδο στην Αθήνα ήταν αυτή της Προμηθευτικής με 56 εταιρικά καταστήματα στην Αθήνα και την Άνδρο και1.100 εργαζόμενους. Η επόμενη μεγάλη κίνηση ήρθε τον Ιούνιο του 2022 όπου ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες επικύρωσης της στρατηγικής συμφωνίας με την εταιρεία ΣΥΝ.ΚΑ Κρήτης Υπεραγορές Α.Ε. Η συμφωνία περιλαμβάνει μεταβίβαση καταστημάτων της Κέρκυρας στην Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. των εταιρειών «Γαλαξίας Α.Ε.» και «Μαρκάτο Α.Ε.» και προγραμματισμό μεταβίβασης υποκαταστημάτων που βρίσκονται στα νησιά του Αιγαίου. Για την Κρήτη συμφωνήθηκε η συμμετοχή της Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας, όπου και τα καταστήματα διατηρούν την υφιστάμενη ταυτότητά τους. Το 2023 ο κύκλος των εξαγορών συνεχίστηκε με τη Family στην Βόρεια Ελλάδα και την Αφοί Δεναξά σε Κυκλάδες και Φάληρο. 

Τα μεγέθη που ενώνονται 

Η πιθανή εξαγορά της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός από την Μασούτης θα δημιουργούσε έναν όμιλο που το 2025 θα ήταν λίγο κάτω από τα 2 δισ. ευρώ σε πωλήσεις. Με βάση τους ισολογισμούς του 2023 ο όμιλος Μασούτη είχε κύκλο εργασιών 1,07 δισ ευρώ και καθαρά κέρδη 6,26 εκατ. ευρώ και η εξαγοραζόμενη εταιρεία 703,78 εκατ. ευρώ, καθαρά κέρδη 2,3 εκατ. ευρώ. 

Σε επίπεδο καταστημάτων η Μασούτης ελέγχει 400 σημεία και η Κρητικός 450 ή 850 αν συνυπολογιστούν και αυτά των συνεργατών (σ.σ. η συνένωση τους θα δημιουργούσε μακράν το μεγαλύτερο δίκτυο στην Ελλάδα, αν και αναμένεται γενναία περικοπή σημείων) ενώ σε επίπεδο εργαζομένων στον Όμιλο Μασούτη εργάζονται πάνω από 14.000 άτομα και στην Κρητικός περισσότεροι από 3.500 εργαζόμενοι.