SOS από λοιμωξιολόγους: Χωρίς κρίσιμα αντιβιοτικά τα νοσοκομεία - Τι προτείνουν
Κατάλογο με σημαντικά αντιβιοτικά, που απουσιάζουν από τη χώρα μας δημιουργεί η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων, ζητώντας από την πολιτεία να τα εντάξει σε ειδικό καθεστώς.
Η Ελλάδα παραμένει πρώτη στην Ευρώπη στην κατανάλωση αντιβιοτικών στην κοινότητα και αυτό είναι το πετρέλαιο που βάζει τη φωτιά της μικροβιακής αντοχής στην Ελλάδα», όπως εξήγησε ο Νικόλαος Σύψας Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος, και
Γ.Γ. της ΕΕΛ κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, με αφορμή το Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρεία Λοιμωξιολογίας (ΕΕΛ).
Για αυτό και όπως τόνισε χρειάζεται μία ισχυρή παρέμβαση της πολιτείας, αλλά και της εταιρείας λοιμώξεων, στους γιατρούς της κοινότητας για να προωθηθεί η ορθολογική συνταγογράφηση και χρήση των αντιβιοτικών.
Σε ό,τι αφορά στην κατανάλωση αντιβιοτικών στα νοσοκομεία ο κ. Σύψας εξήγησε οως βάσει νέων στοιχείων του η ECDC, του ευρωπαϊκού οργανισμού δημόσιας υγείας, για την περίοδο 2022-2022, από την 1η θέση της σχετικής λίστας η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στην 6η θέση. Ωστόσο, το πρόβλημα των πολυανθεκτικών μικροβίων στην Ελλάδα παραμένει πολύ σοβαρό.
«Φανταστείτε έναν ασθενή που σπάει το πόδι του σε ένα τροχαίο, μπαίνει στο νοσοκομείο, σε μία μονάδα νοσηλείας, όπου κολλάει ένα πολυανθεκτικό ή πανανθεκτικό μικρόβιο και πεθαίνει. Πρόκειται για κάτι πολύ άδικο για τον ασθενή, για το σύστημα υγείας και για εμάς τους γιατρούς», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Καθηγητής.
Στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο έδειξαν πως περίπου το 70% των ασθενών που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία λαμβάνουν αντιβιοτικά.
Παρά τη σοβαρότητα του προβλήματος οι γιατροί καλούνται να αντιμετωπίσουν περιστατικά ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, χωρίς απαραίτητα αντιβιοτικά.
Ποιες κατηγορίες αντιβιοτικών παρουσιάζουν ελλείψεις
Αν και υπάρχουν επιλογές, δύο κατηγορίες αντιβιοτικών καταγράφουν ελλείψεις, είτε απουσιάζουν πλήρως είτε διατίθενται με το σταγονόμετρο.
Από τη μια είναι τα παλαιότερα αντιβιοτικά, τα οποία καθώς δεν χρησιμοποιούνται συστηματικά για μεγάλα χρονικά διαστήματα διατηρούν ακόμα την ισχύ τους.
Καθώς πρόκειται για παλιά αντιβιοτικά, δεν έχουν πατέντα σε ισχύ και άρα είναι και φθηνότερα. Από την άλλη είναι νέα, καινοτόμα αντιβιοτικά, τα οποία όμως έχουν υψηλότερες τιμές.
«Και στις δύο κατηγορίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την επιβίωση ασθενών που δεν έχουν άλλες επιλογές, δυστυχώς δεν έχουν επαρκή διαθεσιμότητα. Δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα, τα μεν γιατί είναι πολύ φθηνά άρα δεν ενδιαφέρονται οι φαρμακευτικές εταιρείες να τα φέρουν [ή να τα παράξουν], τα δε γιατί είναι πολύ ακριβά και υπάρχει ζήτημα κόστους», τόνισε ο κ. Σύψας.
Μία εξ’ αυτών είναι η αζτρεοναμη, απαραίτητη για την θεραπεία ασθενών οι οποίοι έχουνε μικρόβια που παράγουν συγκεκριμένα ένζυμα. Η δεύτερη είναι η σεφιδεροκόλη (cefiderocol), απαραίτητη για την θεραπεία των ασθενών με το «περιβόητο acinetobacter που έχει φωλιάσει στις μονάδες μας και για το οποίο μερικές φορές είναι η μοναδική επιλογή που έχουμε», όπως είπε χαρακτηριστικά ο καθηγητής.
Πέραν των φαρμάκων αυτών για τα πολυανθεκτικά μικρόβια υπάρχει και μια σειρά άλλων αντιβιοτικών τα οποία επίσης είναι πολύ φθηνά και τα οποία δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα γιατί δεν ενδιαφέρονται οι εταιρείες να τα διαθέσουν. «Μεταξύ αυτών είναι η πενικιλίνη, η απλή πενικιλίνη η οποία χορηγείται για διάφορες λοιμώξεις, μεταξύ αυτών και βαριές, και η οποία δεν υπάρχει δια στόματος για παράδειγμα», σημείωσε.
«Κατά καιρούς παρατηρούνται ελλείψεις και διεθνώς», σημείωσε ο Σωτήρης Τσιόδρας, Πρόεδρος της ΕΕΛ, προσθέτοντας πως συχνά υπάρχουν προβλήματα παραγωγής. Σημείωσε πως έχουν γίνει και άλλες παρεμβάσεις στο παρελθόν και σε συνεργασία με την πολιτική ηγεσία, αλλά και με τον πρόεδρο του ΕΟΦ, γίνονται προσπάθειες για να καλυφθούν τα κενά.
«Το επιπρόσθετο πρόβλημα που αναδεικνύεται είναι τα τελευταίας γενιάς αντιμικροβιακά τα οποία δεν κυκλοφορούν στη χώρα και πρέπει να έρχονται με διαδικασίες επείγουσας παραγγελίας μέσω ΙΦΕΤ», πρόσθεσε ο κ. Τσιόδρας
Όπως εξήγησε άλλωστε και ο κ. Σύψας, όταν χρειάζονται αυτά τα φάρμακα αναγκαστικά οι γιατροί πηγαίνουν μέσω του ΙΦΕΤ, διαδικασία όμως που μπορεί να πάρει μερικές εβδομάδες και τότε «είναι αργά για τον ασθενή».
Τι πρέπει να γίνει - Ο κατάλογος των λοιμωξιολόγων
«Αυτό το μοντέλο θα πρέπει να αλλάξει. Η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων κάνει σχετικές εισηγήσεις προς το Υπουργείο Υγείας», σημειώνει ο κ. Σύψας και ξεκαθαρίζει πως η Ελλάδα θα πρέπει σαν χώρα να έχει απόθεμα από αυτά τα φάρμακα, τα οποία είναι αναντικατάστατα και απαραίτητα για την επιβίωση των ασθενών.
Έτσι, η Εταιρεία θα υποβάλλει στο υπουργείο έναν κατάλογο με τα αντιβιοτικά που κρίνονται απαραίτητα να υπάρχουν στην Ελλάδα σε απόθεμα.
«Θα ζητήσουμε από το υπουργείο να δημιουργήσει απόθεμα από αυτά τα φάρμακα και θα προτείνουμε στο υπουργείο να δώσει οικονομικά κίνητρα στις εταιρείες», σημείωσε προσθέτοντας πως τα κίνητρα αυτά μπορούν να κινητοποιήσουν τις ελληνικές εταιρείες να παράγουν τα φάρμακα που είναι εκτός πατέντας, εξάγοντας ενδεχομένως και ποσότητες εξ αυτών.
Η πρόταση της ΕΕΛ προβλέπει τα φάρμακα αυτής της λίστας να υπάγονται σε ένα ειδικό καθεστώς, το οποίο θα τα εξαιρεί από clawback, από επιτροπές κλπ. Αντίστοιχα, βάσει αυτών των κινήτρων και καινοτόμα αλλά άκρως απαραίτητα αντιβιοτικά θα μπορούν να διατίθενται ταχύτερα στην Ελλάδα.