Λεόν Μονέ: Ο αδελφός του διάσημου ζωγράφου συστήνεται για πρώτη φορά στο κοινό σε μια σπάνια έκθεση

Λεόν Μονέ: Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε έστω και μόνο ως όνομα τον Κλοντ Μονέ, Γάλλο ζωγράφο και «πατέρα του Ιμπρεσιονισμού».

Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τον μεγαλύτερο αδελφό του, Λεόν Μονέ. Η έκθεση που εγκαινιάζεται στο Παρίσι τον επόμενο μήνα, έχει σκοπό να μας γνωρίσει  τον λιγότερο γνωστό και αρκετά εύπορο Μονέ, ο οποίος βοήθησε τον φτωχό αδελφό του, που πάσχιζε να γίνει γνωστός στον χώρο της τέχνης.

Ο Λεόν Μονέ, χημικός και βιομήχανος, μπορεί να έχει σε μεγάλο βαθμό αγνοηθεί από την ιστορία, ήταν όμως ένας από τους πρώτους χορηγούς του ιμπρεσιονιστικού κινήματος τον 19ο αιώνα, υποστηρίζοντας όχι μόνο τον αδελφό του αλλά και φίλους του ζωγράφους, όπως ο Πιερ Ωγκύστ Ρενουάρ, ο Καμίλ Πισαρό και ο Αλφρέντ Σισλέ.

Η Ζεραλντίν Λεφέβρ, επιμελήτρια της έκθεσης που εγκαινιάζεται τον επόμενο μήνα στο Musée du Luxembourg στο Παρίσι, δήλωσε ότι ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά γι' αυτόν. «Επικοινώνησα με τους απογόνους του Μονέ, και έψαξα σε δημόσια και ιδιωτικά αρχεία, αλλά υπήρχαν ελάχιστες πληροφορίες», λέει. «Έβλεπα το όνομά του εδώ και εκεί, αλλά τίποτα παραπάνω. Μου κίνησε πραγματικά την περιέργεια».

Ψάχνοντας βαθύτερα, η επιμελήτρια ανακάλυψε ότι ο Λεόν, όπως και ο αδελφός του, είχε πάθος με το χρώμα και ήταν εκείνος που βοήθησε οικονομικά τον Κλοντ, αγοράζοντας τους πίνακές του και συστήνοντάς τον σε άλλους βιομηχάνους που θα μπορούσαν να τον στηρίξουν.

Ο Λεόν γεννήθηκε το 1836, τέσσερα χρόνια πριν από τον Κλοντ, τον μικρότερο γιο του Αντόλφ και της Λουίζ – Ζιστίν Μονέ, και τα δύο αγόρια πέρασαν τα πρώτα τους χρόνια στο Παρίσι πριν η οικογένεια μετακομίσει στη Χάβρη, γύρω στο 1845. Σπούδασε χημικός και ειδικεύτηκε στο καινούριο τότε πεδίο των συνθετικών βαφών και χρωστικών που χρησιμοποιούνταν για τον χρωματισμό των υφασμάτων. Αφού μετακόμισε στη Ρουέν ως αντιπρόσωπος πωλήσεων για ένα εργοστάσιο με έδρα την Ελβετία που παρήγαγε υφάσματα ινδικού τύπου, έγινε το 1872 ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Βιομηχανικής Εταιρείας της Ρουέν.

«Είναι σημαντικό το γεγονός ότι ο Λεόν ενδιαφερόταν για τη χημική πλευρά των χρωστικών και των βαφών, ενώ ο Κλοντ ενδιαφερόταν για την εικαστική χρήση των χρωμάτων», λέει η Λεφέβρ. «Ο Λεόν είχε πλήρη συνείδηση της σημασίας του έργου του αδελφού του και τον στήριξε όταν εκείνος ήταν φτωχός και κυριολεκτικά δεν είχε να φάει».

Ο Λεόν ξεκίνησε να συλλέγει έργα τέχνης απευθείας από τους άσημους ακόμα καλλιτέχνες που γνώρισε μέσω του αδελφού του, ενθαρρύνοντάς τους να συμμετέχουν σε τοπικές εκθέσεις προκειμένου να αποκτήσει μεγαλύτερη προβολή το έργο τους.

Η εκ μέρους του ενίσχυση των ζωγράφων που θα αποτελούσαν την διάσημη Σχολή της Ρουέν ενθάρρυνε και άλλους να αγοράσουν έργα του εκκολαπτόμενου ριζοσπαστικού καλλιτεχνικού κινήματος που ξεκίνησε επίσημα το 1874 με μια έκθεση στο Παρίσι, η οποία περιλάμβανε έργα που είχαν απορριφθεί από το Σαλόνι της Ακαδημίας Καλών Τεχνών, θεσμός που καθόριζε απολύτως το καλλιτεχνικό γούστο της εποχής.

Παρότι η αλληλογραφία ανάμεσα στα δύο αδέλφια δεν έχει διασωθεί, οι επιστολές του Λεόν προς την σύζυγό του, φανερώνουν, σύμφωνα με τη Λεφέβρ, μια προσωπικότητα «εγκάρδια και ειλικρινή, με ζωηρή και κοφτερή νοημοσύνη». Γνωρίζουμε πάντως ότι οι σχέσεις των δύο αδελφών είχαν ψυχρανθεί και δεν αποκαταστάθηκαν πριν από τον θάνατο του Λεόν Μονέ το 1917.

Στην έκθεση θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά ένα πορτρέτο του Λεόν που φιλοτέχνησε ο αδελφός του το 1874 και τον δείχνει με καπέλο τύπου μπόουλερ και μαύρο κοστούμι. Θα εκτεθούν επίσης δύο από τα πρώτα μπλοκ ζωγραφικής του Κλοντ Μονέ – το ένα εκ των οποίων είχε ξεκινήσει όταν ήταν μόλις 15 ετών – που είχε αγοράσει ο Λεόν σε δημοπρασία και αργότερα τα είχε υπογράψει ο αδελφός του, επίσης αθέατα μέχρι σήμερα.

Θα παρουσιαστούν επίσης 20 έργα του Κλοντ Μονέ μαζί με άλλα των Ρενουάρ, Σισλέ, Πισαρό αλλά και της Μπερτ Μοριζό, επίσης επιφανούς μορφής του ιμπρεσιονιστικού κινήματος, καθώς και πίνακες λιγότερο γνωστών καλλιτεχνών της Σχολής της Ρουέν, μαζί με δείγματα υφασμάτων και δείγματα χρωμάτων από το έργο του Μονέ του πρεσβύτερου. Τα πιο προσωπικά εκθέματα θα περιλαμβάνουν σχέδια και φωτογραφίες των αδελφών Μονέ και της οικογένειας.

«Πρόκειται για μια ασυνήθιστη έκθεση. Η συλλογή του Λεόν Μονέ δεν ήταν πολύ μεγάλη - υπάρχουν μόνο περίπου 60 έργα - αλλά η ποιότητα είναι εξαιρετική και πολλά από αυτά βρίσκονται ακόμη σε ιδιωτικές συλλογές και δεν τα έχει δει ποτέ το κοινό», σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης που θα ξεκινήσει στις 15 Μαρτίου και θα διαρκέσει μέχρι τος 16 Ιουλίου.