Κυριακή των Βαΐων: Η θριαμβική είσοδος στην Ιερουσαλήμ

Η Κυριακή των Βαΐων εορτάζει την θριαμβευτική είσοδο του Ιησού Χριστού στην Ιερουσαλήμ, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια (Ματθ. 21:1-11, Ιω. 12:12-18). Ο π. Αλέξανδρος Σμέμαν βλέπει στην είσοδο αυτή την αποκάλυψη του Χριστού ως Βασιλιά, όχι με εγκόσμια δύναμη, αλλά με ταπείνωση, καθώς εισέρχεται «επί πώλον όνου» (Schmemann, 1986). Οι πιστοί υποδέχονται τον Ιησού με κλαδιά φοινίκων, φωνάζοντας «Ωσαννά τω υιώ Δαυΐδ», μια σκηνή που ο Ιωάννης Φουντούλης συνδέει με την εβραϊκή παράδοση της υποδοχής βασιλέων, ερμηνευμένη όμως χριστολογικά (Φουντούλης, 1990). Ο Γεώργιος Φλωρόφσκυ υπογραμμίζει ότι η είσοδος σηματοδοτεί την αρχή του Πάθους, καθώς η θριαμβευτική υποδοχή σύντομα θα μετατραπεί σε σταυρική θυσία (Φλωρόφσκυ, 1972).

Οι ύμνοι της ημέρας, όπως το «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου», που αποδίδεται στον Ρωμανό τον Μελωδό σύμφωνα με τον Ευστράτιο Αργέντη (Αργέντης, 1955), δοξολογούν τον Χριστό ως Μεσσία. Ο π. Ιωάννης Μέγεντορφ προσθέτει ότι η Κυριακή των Βαΐων συνδυάζει τη χαρά της βασιλείας με την προειδοποίηση του Πάθους, καθώς οι ίδιοι που φωνάζουν «Ωσαννά» θα ζητήσουν αργότερα «Σταύρωσον αυτόν» (Meyendorff, 1987). Στις εκκλησίες, οι πιστοί κρατούν βάγια και σταυρούς από φοινικόκλαδα, συμμετέχοντας συμβολικά στην υποδοχή του Χριστού. Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ σημειώνει ότι η γιορτή αυτή ενσωματώνει στοιχεία της βυζαντινής τελετουργίας, ενισχύοντας τη λαμπρότητά της (Αρβελέρ, 2002). Η ημέρα κλείνει με την ακολουθία του Νυμφίου, που εισάγει τους πιστούς στην κατανυκτική ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδας. Έτσι, η Κυριακή των Βαΐων αποτελεί μια γιορτή γεμάτη αντιθέσεις: δόξα και ταπείνωση, χαρά και προμήνυμα θυσίας, καλώντας σε βαθύτερη πνευματική κατανόηση.