Κομισιόν: Οι τρεις προτάσεις για φυσικό αέριο και ρεύμα
Νέα δεδομένα διαμορφώνονται στον ενεργειακό χώρο. Η Κομισιόν πρότεινε την Τρίτη (18/10) έναν νέο κανονισμό έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου στην ΕΕ και τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού τον χειμώνα.
Η πρόταση περιλαμβάνει κοινή αγορά φυσικού αερίου, μηχανισμών περιορισμού των τιμών στο χρηματιστήριο φυσικού αερίου TTF, νέων μέτρων για τη διαφανή χρήση της υποδομής και την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και συνεχείς προσπάθειες για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου.
Αναλυτικά, η Κομισιόν προτείνει:
- Άθροιση της ζήτησης από την ΕΕ και κοινή αγορά φυσικού αερίου για τη διαπραγμάτευση καλύτερων τιμών και τη μείωση του κινδύνου των κρατών μελών να μπιντάρουν το ένα ενάντια στο άλλο στην παγκόσμια αγορά, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια του εφοδιασμού σε ολόκληρη την ΕΕ.
- Προώθηση των εργασιών για τη δημιουργία ενός νέου δείκτη τιμολόγησης LNG έως τον Μάρτιο του 2023 και βραχυπρόθεσμα πρόταση μηχανισμού διόρθωσης των τιμών για τη θέσπιση ενός δυναμικού ορίου τιμής για τις συναλλαγές στο χρηματιστήριο φυσικού αερίου (TTF) και ενός προσωρινού «κολάρου» ή εύρους ζώνης για την αποφυγή ακραίων αυξήσεων τιμών στις αγορές παραγώγων.
- Κανόνες αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών σε περίπτωση ελλείψεων εφοδιασμού, επεκτείνοντας την υποχρέωση αλληλεγγύης στα κράτη μέλη που δεν έχουν άμεση σύνδεση με αγωγούς για τη συμμετοχή και εκείνων με εγκαταστάσεις LNG· και μια πρόταση για τη δημιουργία μηχανισμού για την κατανομή φυσικού αερίου για τα κράτη μέλη που επηρεάζονται από έκτακτη ανάγκη παροχής αερίου σε περιφερειακό ή ενωσιακό επίπεδο.
- Σε συνδυασμό με τα ήδη συμφωνημένα μέτρα για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, την αποθήκευση φυσικού αερίου και την αναδιανομή των κερδών του πλεονάζοντος ενεργειακού τομέα, αυτά τα νέα βήματα θα βελτιώσουν τη σταθερότητα στις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα και μετά, υποστηρίζει η επιτροπή. Τα μέτρα θα συμβάλουν επίσης στον περαιτέρω μετριασμό της πίεσης των τιμών που αισθάνονται οι Ευρωπαίοι πολίτες και η βιομηχανία, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια του εφοδιασμού και μια λειτουργική εσωτερική αγορά. Η Επιτροπή θα συνεχίσει το έργο της σε άλλους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης του Προσωρινού Πλαισίου για την Κρίση σε ότι αφορά τις κρατικές ενισχύσεις αργότερα αυτόν τον μήνα και περαιτέρω ανάπτυξη τρόπων περιορισμού του αντίκτυπου των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.
- Επιπλέον, η Επιτροπή θα πραγματοποιήσει αξιολόγηση αναγκών για το REPowerEU ώστε να επιταχύνει τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια και να αποφύγει τον κατακερματισμό στην ενιαία αγορά, με σκοπό να υποβάλει προτάσεις για την ενίσχυση της οικονομικής δύναμης πυρός της ΕΕ για το REPowerEU. Η Επιτροπή προτείνει επίσης μια στοχευμένη ευέλικτη χρήση της χρηματοδότησης της Πολιτικής Συνοχής για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, χρησιμοποιώντας έως και 10% του συνολικού εθνικού κονδυλίου για την περίοδο 2014-2020, αξίας περίπου 40 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, ενώ η ΕΕ έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την πλήρωση της αποθήκης φυσικού αερίου για αυτόν τον χειμώνα, επιτυγχάνοντας πάνω από 92% πλήρωση από σήμερα, πρέπει να προετοιμαστούμε για πιθανή περαιτέρω διακοπή και να θέσουμε υγιή θεμέλια για το επόμενο έτος. Ως εκ τούτου, προτείνει να εξοπλιστεί η ΕΕ με νέα νομικά εργαλεία για την από κοινού αγορά φυσικού αερίου. Η Επιτροπή θα αναθέσει σε έναν πάροχο υπηρεσιών να οργανώσει τη συγκέντρωση της ζήτησης σε επίπεδο ΕΕ, ομαδοποιώντας τις ανάγκες εισαγωγής αερίου και αναζητώντας προσφορές στην αγορά που να ανταποκρίνονται στη ζήτηση.
«Προτείνουμε την υποχρεωτική συμμετοχή των επιχειρήσεων των κρατών μελών στη συγκέντρωση ζήτησης της ΕΕ για την επίτευξη τουλάχιστον του 15% των αντίστοιχων στόχων πλήρωσης αποθήκευσης. Οι εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να σχηματίσουν μια ευρωπαϊκή κοινοπραξία αγορών φυσικού αερίου, σύμφωνα με τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ. Οι από κοινού αγορές θα βοηθήσουν τα μικρότερα κράτη μέλη και ειδικότερα τις εταιρείες, που βρίσκονται σε λιγότερο ευνοϊκή κατάσταση ως αγοραστές, να έχουν πρόσβαση σε όγκους φυσικού αερίου με καλύτερες συνθήκες».
Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για την ενίσχυση της διαφάνειας των προβλεπόμενων και των τελικών αγορών προμήθειας φυσικού αερίου, προκειμένου να αξιολογηθεί κατά πόσο επιτυγχάνονται οι στόχοι της ασφάλειας του εφοδιασμού και της ενεργειακής αλληλεγγύης. Η Επιτροπή θα πρέπει να ενημερώνεται πριν από τη σύναψη οποιασδήποτε αγοράς φυσικού αερίου ή μνημονίου συμφωνίας όγκου άνω των 5 TWh (λίγο πάνω από 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα) και μπορεί να εκδώσει σύσταση σε περίπτωση δυνητικά αρνητικού αντίκτυπου στη λειτουργία της κοινής αγοράς, του εσωτερικού αγορά, την ασφάλεια του εφοδιασμού ή την ενεργειακή αλληλεγγύη.