Κλιματική κρίση: Δροσιά στην Καλιφόρνια – Καύσωνας στην Ευρώπη

Η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη ανησυχεί τους επιστήμονες, που προσπαθούν με κάθε τρόπο να περιορίσουν τις αρνητικές συνέπειες, έστω και σε τοπικό επίπεδο. Μια έρευνα όμως επιστημόνων στις ΗΠΑ δείχνει ότι εάν εφαρμοστούν τεχνικές γεωμηχανικής για τη μείωση της θερμοκρασίας σε μια συγκεκριμένη περιοχή, τότε τα αποτελέσματα μπορεί να είναι καταστροφικά για μια άλλη. Μάλιστα, πειραματικά αποδείχθηκε ότι σε ένα μοντέλο προσομοίωσης η πτώση της θερμοκρασίας στην Καλιφόρνια μέσω εφαρμογής τεχνικών γεωμηχανικής θα μπορούσε να σημαίνει καύσωνες στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, η μελέτη δείχνει ότι οι στοχευμένες παρεμβάσεις στη μείωση της θερμοκρασίας σε μια περιοχή για μια εποχή μπορεί να αποφέρουν προσωρινά οφέλη σε ορισμένους πληθυσμούς, αλλά αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί με δυνητικά αρνητικές παρενέργειες σε άλλα μέρη του κόσμου.

Τα σύννεφα σαν καθρέφτες

Στο μικροσκόπιο των επιστημόνων βρίσκεται η τεχνική ανάκλασης των νεφών, βασίζεται στην αρχή του ανακλαστικού καθρέπτη που εκτρέπει το φως.

Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται στα σύννεφα πάνω από τη θάλασσα, εκτρέποντας ένα μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας πίσω στο διάστημα, σε μια προσπάθεια να εξισορροπήσουν την ανθρωπογενή θερμότητα που ανεβάζει τη θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη.

Με λίγα λόγια κάνουν τα σύννεφα να συμπεριφέρονται ως καθρέφτες που αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία αντί να την αφήνουν να φτάσει στην επιφάνεια της γης. Για να συμβεί αυτό τα σύννεφα στη Στρατόσφαιρα «βομβαρδίζονται» με κάποιας μορφής αερόλυμα, συνήθως θαλασσινό νερό, το οποίο εκτρέπει την ηλιακή ακτινοβολία.

Οι ειδικοί είπαν ότι η έλλειψη των ελέγχων σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αποτρέψουν μεμονωμένες χώρες, πόλεις, εταιρείες ή ακόμα και πλούσιους ιδιώτες από το να προσπαθήσουν να τροποποιήσουν το τοπικό τους κλίμα, ακόμη και αν αυτό είναι εις βάρος των ανθρώπων που ζουν αλλού, οδηγώντας δυνητικά σε ακόμα και σε συγκρούσεις.

Στην Αυστραλία, οι επιστήμονες δοκιμάζουν τεχνικές ανακλαστικών νεφών στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο.

Δροσία στο ένα μέρος σημαίνει καύσωνα κάπου αλλού

Στη νέα μελέτη που παρουσιάζει ο Guardian, επισημαίνεται ότι οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι πολύ πιο εκτεταμένες και πιο δύσκολο να προβλεφθούν. Οι συγγραφείς της μελέτης ισχυρίζονται ότι είναι οι πρώτοι που απέδειξαν ότι τα φαινόμενα ανάκλασης των νεφών μπορούν να μειωθούν ή να αντιστραφούν καθώς αλλάζουν οι κλιματικές συνθήκες λόγω των ήδη δραματικών ανθρώπινων επιπτώσεων της καύσης ορυκτών καυσίμων και των δασών.

Χρησιμοποιώντας υπολογιστικά μοντέλα για το κλίμα το 2010 και το 2050, οι επιστήμονες προσομοίωσαν τις επιπτώσεις δύο λειτουργιών ανάκλασης νεφών που πραγματοποιήθηκαν σε διαφορετικές περιοχές του βορειοανατολικού Ειρηνικού Ωκεανού, μία στις υποτροπικές περιοχές κοντά στην Καλιφόρνια και μία κοντά στην Αλάσκα. Και οι δύο σχεδιάστηκαν για να μειώσουν τον κίνδυνο υπερβολικής ζέστης στην περιοχή στόχο, τη δυτική ακτή των ΗΠΑ.

Το πιο απομακρυσμένο πειραματικό μοντέλο είχε τον μεγαλύτερο αντίκτυπο επειδή αξιοποιούσε τις «τηλεσυνδέσεις», συνδέσμους μεταξύ γεωγραφικά απομακρυσμένων μερών του κόσμου.

Η προσομοίωση του 2010 πρότεινε ότι τα σύννεφα – καθρέπτες κοντά στην Αλάσκα θα μείωναν τον κίνδυνο έκθεσης σε επικίνδυνη θερμότητα στην περιοχή-στόχο κατά 55% ενώ η πιο κοντινή υποτροπική δοκιμή θα προκαλούσε μικρότερα, αλλά και πάλι σημαντικά κέρδη 16%.

Σε προσομοιώσεις του πιο διαταραγμένου κλίματος του 2050, ωστόσο, παρήγαγαν πολύ διαφορετικά αποτελέσματα επειδή υπήρχαν λιγότερα σύννεφα, υψηλότερες θερμοκρασίες εδάφους και διαφορετικά μοτίβα ωκεάνιων ρευμάτων. Κάτω από αυτές τις συνθήκες στα μέσα του αιώνα, ενδεχόμενη δημιουργία νεφών – καθρεπτών κοντά στην Αλάσκα θα είχε δραστικά μειωμένη επίδραση στην ανακούφιση από το θερμικό στρες στις δυτικές ΗΠΑ, ενώ η δημιουργία τους σε υποτροπικό περιβάλλον θα ωθούσε τις θερμοκρασίες υψηλότερα - το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα!

Η Ευρώπη «φούρνος»

Οι συνέπειες εκτός των περιοχών-στόχων ήταν επίσης αξιοσημείωτα διαφορετικές μεταξύ 2010 και 2050. Στην προηγούμενη ημερομηνία, οι προσομοιώσεις πρότειναν ότι η Ευρώπη θα ψύχεται επίσης από το θαλάσσιο σύννεφο που αντανακλά το ηλιακό φως στον βόρειο Ειρηνικό. Ωστόσο, μέχρι το 2050, τα αποτελέσματα θα αντιστρέφονταν, καθώς το σύννεφο – καθρέφτης θα αύξανε το θερμικό στρες σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, ως αποτέλεσμα της επιβράδυνσης των ωκεάνιων ρευμάτων στην αμερικανική ήπειρο.

«Η μελέτη μας είναι πολύ συγκεκριμένη», είπε η Jessica Wan, η οποία είναι μέλος της ερευνητικής ομάδας που ηγείται από το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Scripps του UC San Diego. «Δείχνει ότι η φωτεινότητα των θαλάσσιων νεφών μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική για τη δυτική ακτή των ΗΠΑ αν γίνει τώρα, αλλά θα είναι αναποτελεσματική εκεί στο μέλλον και θα προκαλέσει καύσωνα στην Ευρώπη».

Είπε ότι τα αποτελέσματα θα πρέπει να αφορούν τους αυτούς που χαράσσουν την πολιτική για το κλίμα και να τους παρακινήσουν να θεσπίσουν κατευθυντήριες γραμμές διαφάνειας, όχι μόνο σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο.

«Δεν υπάρχει πραγματικά καμία διακυβέρνηση ηλιακής γεωμηχανικής αυτή τη στιγμή. Αυτό είναι τρομακτικό. Η επιστήμη και η πολιτική πρέπει να αναπτυχθούν από κοινού, διαφορετικά θα ξεγελαστούμε», είπε. «Δεν θέλουμε να βρεθούμε σε μια κατάσταση όπου μια περιοχή αναγκάζεται να κάνει γεωμηχανική για να καταπολεμήσει αυτό που έχει κάνει ένα άλλο μέρος του κόσμου για να ανταποκριθεί στις ξηρασίες και τους καύσωνες».