Καλλιτέχνες: Η απάντηση Γιατρομανωλάκη στην επιστολή των καλλιτεχνικών σωματείων
Ο υφυπουργός Πολιτισμού, Νίκος Γιατρομανωλάκης, απάντησε στη χθεσινή επιστολή της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος και 17 ακόμα καλλιτεχνικών σωματείων.
Την ίδια ώρα, η γενική συνέλευση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών βρίσκεται σε εξέλιξη, προκειμένου να αποφασίσει τα επόμενα βήματα του κλάδου.
«Δυστυχώς η Κυβέρνηση με την ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση), που ανακοίνωσε μέσω του ΥΠΠΟΑ αργά το βράδυ της προηγούμενης Παρασκευής, δεν ανταποκρίνεται στα αιτήματά μας και δείχνει για ακόμη μια φορά ότι δεν θέλει να δώσει λύση στα υφιστάμενα προβλήματα» αναφέρει, μεταξύ άλλων, η επιστολή της ΠΟΘΑ με αποδέκτη και τον πρωθυπουργό.
Ένα 24ωρο μετά την επιστολή, ο υφυπουργός, αρμόδιος για θέματα σύγχρονου πολιτισμού, Νίκος Γιατρομανωλάκης, μιλά για ικανοποίηση μέσω της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ), της προφορικής συμφωνίας για τη δίκαιη αμοιβή των καλλιτεχνών στο Δημόσιο, που έγινε κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχαν, την περασμένη εβδομάδα, οι εκπρόσωποι των καλλιτεχνών με τον πρωθυπουργό και στη διαβεβαίωση πως το Προεδρικό Διάταγμα 85/22 δεν επηρεάζει τους καλλιτέχνες ούτε επαγγελματικά ούτε μισθολογικά.
«Το αίτημα στη συνάντηση ήταν μισθολογικού χαρακτήρα και η προτεινόμενη ΚΥΑ απαντά ακριβώς σε αυτό, προτείνοντας μισθολογική εξίσωση» υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, ο Νίκος Γιατρομανωλάκης.
Σχετικά με τον τρόπο που συντάχθηκε (η ΚΥΑ) αναφέρει πως «αντλεί εν πολλοίς την έμπνευσή της από τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του ΣΕΗ με το Εθνικό Θέατρο. Η ΣΣΕ του ΣΕΗ δεν κάνει καμία αναφορά σε ακαδημαϊκά προσόντα, ούτε διαφοροποιεί τους ηθοποιούς μισθολογικά βάσει τίτλου σπουδών, τους αντιμετωπίζει δηλαδή ‘’συλλήβδην’’.
»Προφανώς υπάρχει λόγος για αυτό: Αφενός τα μέλη του ΣΕΗ πολλές φορές δεν διαθέτουν καν τίτλο σπουδών: Μέλος του ΣΕΗ εγγράφεσαι ‘’με πτυχίο 3ετους φοίτησης υποκριτικής (Ελλάδας ή Εξωτερικού, ανεξάρτητα από το εάν είναι θεωρημένο από το ΥΠΠΟ ή όχι) και 50 ημέρες εργασίας ή χωρίς πτυχίο ή με πτυχίο 2ετους φοίτησης ή πτυχίο ΑΕΙ θεατρικών σπουδών με κατεύθυνση υποκριτικής και 100 ημέρες εργασίας’’.
»Αφετέρου, η διαβούλευση με σκηνοθέτες και καλλιτεχνικούς διευθυντές φορέων κατέστησε σαφές ότι δεν επιθυμούν να υπάρξει οποιοσδήποτε ακαδημαϊκός ή άλλος περιορισμός στην πρόσληψη καλλιτεχνών έτσι ώστε να έχουν τη δημιουργική ελευθερία να προσλάβουν τα άτομα που θεωρούν κατάλληλα» υπογραμμίζοντας παράλληλα πως «δεν θα προκηρυχθούν θέσεις ΔΕ Ηθοποιών καθώς οι καλλιτέχνες εξαιρούνται του ΑΣΕΠ.»
Το πλήρες κείμενο της απάντησης του υφυπουργού
«Αξιότιμοι,
Σε απάντηση της επιστολής σας με ημερομηνία 20 Φεβρουαρίου 2023, θα θέλαμε να σημειώσουμε τα εξής:
Α. Ως προς το περιεχόμενο της προτεινόμενης ΚΥΑ
• Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου στις 15 Φεβρουαρίου 2023, η συζήτηση, με πρωτοβουλία του Προέδρου της ΠΟΘΑ, εστίασε επί μακρόν στο μισθολογικό ζήτημα, και στον διάλογο που ακολούθησε συμφωνήθηκε και από τις δύο πλευρές η κυβέρνηση να υποβάλει πρόταση επ' αυτού.
• Το γεγονός επιβεβαιώνεται και από το ότι η ανακοίνωση που εκδόθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «Ως το τέλος της εβδομάδας θα κατατεθεί από την κυβέρνηση συγκεκριμένη πρόταση προκειμένου να θεραπευτεί το ζήτημα που προέκυψε το 2017 και αφορά τη διαφοροποίηση μισθολογικά και ως προς τη βαθμολογική εξέλιξη αποφοίτων δραματικών σχολών και σχολών χορού ανεξαρτήτως του έτους αποφοίτησής τους (προ ή μετά του 2003), για την παροχή καλλιτεχνικού-εκπαιδευτικού και συναφούς έργου στο Δημόσιο.»
• Η ανακοίνωση αυτή δεν διαψεύσθηκε ως ανακριβής από κανέναν συμμετέχοντα στη σύσκεψη.
• Ο ΓΓ του ΣΕΗ, σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό One στις 16 Φεβρουαρίου 2023, αναφερόμενος στη συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου δήλωσε: «Σε κάθε περίπτωση μετά το χθεσινό bras de fer είχαμε κάποια σημεία σύγκλισης, (όπως είπατε κι εσείς) που αφορά το πρώτο και το πιο άμεσο την μισθολογική εξίσωση.» Επιπλέον, ο Διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος δήλωσε στα ΜΜΕ εξερχόμενος από τη συνάντηση ότι «δόθηκε μια πολύ καλή λύση σε σχέση με τα μισθολογικά».
• Με αλλά λόγια το αίτημα στη συνάντηση ήταν μισθολογικού χαρακτήρα και η προτεινόμενη ΚΥΑ απαντά ακριβώς σε αυτό, προτείνοντας μισθολογική εξίσωση.
Β. Ως προς τη μισθολογική κλίμακα και τις αμοιβές
• Η ανακοίνωση του ΣΕΗ στις 20 Φεβρουαρίου 2023 αναφέρει ότι με την ΚΥΑ, «όλοι συλλήβδην οι διπλωματούχοι τριετούς φοίτησης ανώτερων και αναγνωρισμένων από τον νόμο και το Σύνταγμα σχολών, οι απόφοιτοι διετούς φοίτησης ΙΕΚ / ΔΙΕΚ, οι απόφοιτοι Κολεγίων ή ακόμα και εμπειρικοί καλλιτέχνες - χωρίς καν πτυχίο ή δίπλωμα σχετικό με τα καλλιτεχνικά - αν προσληφθούν για έργο (ηθοποιού, σκηνογράφου, κλπ.) θα αμείβονται με τον ίδιο μισθό.» Και στη δική σας επιστολή αναφέρετε ότι η ΚΥΑ αφορά «οποιονδήποτε προσληφθεί».
• Ο τρόπος που συντάχθηκε η ΚΥΑ αντλεί εν πολλοίς την έμπνευσή της από τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του ΣΕΗ με το Εθνικό Θέατρο.
• Η ΣΣΕ του ΣΕΗ δεν κάνει καμία αναφορά σε ακαδημαϊκά προσόντα, ούτε διαφοροποιεί τους ηθοποιούς μισθολογικά βάσει τίτλου σπουδών, τους αντιμετωπίζει δηλαδή «συλλήβδην». Προφανώς υπάρχει λόγος για αυτό: Αφενός τα μέλη του ΣΕΗ πολλές φορές δεν διαθέτουν καν τίτλο σπουδών: Μέλος του ΣΕΗ εγγράφεσαι «με πτυχίο 3ετους φοίτησης υποκριτικής (Ελλάδας ή Εξωτερικού, ανεξάρτητα από το εάν είναι θεωρημένο από το ΥΠΠΟ ή όχι) και 50 ημέρες εργασίας ή χωρίς πτυχίο ή με πτυχίο 2ετους φοίτησης ή πτυχίο ΑΕΙ θεατρικών σπουδών με κατεύθυνση υποκριτικής και 100 ημέρες εργασίας». Αφετέρου, η διαβούλευση με σκηνοθέτες και καλλιτεχνικούς διευθυντές φορέων κατέστησε σαφές ότι δεν επιθυμούν να υπάρξει οποιοσδήποτε ακαδημαϊκός ή άλλος περιορισμός στην πρόσληψη καλλιτεχνών έτσι ώστε να έχουν τη δημιουργική ελευθερία να προσλάβουν τα άτομα που θεωρούν κατάλληλα.
Ανακεφαλαιώνοντας:
• Η ΚΥΑ απαντά στο μισθολογικό αίτημα που ρητά τέθηκε στη συνάντηση στις 15 Φεβρουαρίου 2023.
• Οι καλλιτέχνες έχουν ήδη εξαιρεθεί από το ΠΔ85/2022 με το άρθρο 71 του Ν. 5016/2023, ενώ εξαιρούνταν ούτως ή άλλως από τη διαδικασία ΑΣΕΠ (αρ. 2 παρ. 2 περ. η Ν. 4765/2021).
• Δεν θα προκηρυχθούν θέσεις ΔΕ Ηθοποιών. Οι καλλιτέχνες εξαιρούνται του ΑΣΕΠ.
• Η ΚΥΑ έρχεται να συγκεκριμενοποιήσει για ποια επαγγέλματα στο Δημόσιο ισχύει αυτή η εξαίρεση και διευκρινίζει το υφιστάμενο πεδίο επαγγελμάτων ώστε να καταλαμβάνει και τα καλλιτεχνοεκπαιδευτικά.
• Η ΚΥΑ μεριμνά για τη δίκαιη αμοιβή των καλλιτεχνών στο Δημόσιο.
• Η ΚΥΑ ακολουθεί εν πολλοίς το μισθολογικό μοντέλο της ΣΣΕ του ΣΕΗ με το Εθνικό Θέατρο.
• Η ΚΥΑ διαχειρίζεται για πρώτη φορά τη μισθολογική ανισότητα μεταξύ αποφοίτων προ και μετά 2003 δίνοντας λύση σε ένα θέμα εικοσαετίας.
• Η ΚΥΑ δεν αφορά ακαδημαϊκά ζητήματα γιατί ούτε το ΠΔ αφορά ακαδημαϊκά ζητήματα.
• Οτιδήποτε αναφερόταν στο ΠΔ δεν είχε οποιαδήποτε ακαδημαϊκή ανάκλαση στους τίτλους σπουδών των δραματικών σχολών ή των σχολών χορού. Αλλά σε κάθε περίπτωση πλέον υπάρχει ρητή εξαίρεση των καλλιτεχνών από το ΠΔ δια νόμου, άρα το ΠΔ δεν επηρεάζει τους καλλιτέχνες ούτε επαγγελματικά, ούτε μισθολογικά και εξακολουθεί να μην τους επηρεάζει ακαδημαϊκά.
• Πολύ απλά: Καλλιτέχνες που προσλαμβάνονται στο Δημόσιο για καλλιτεχνικό και καλλιτεχνικοεκπαιδευτικό έργο για επαγγέλματα που προβλέπονται στην ΚΥΑ εξαιρούνται του ΑΣΕΠ (και του ΠΔ) ως προς τον τρόπο πρόσληψης και θα αμείβονται βάσει της ΚΥΑ, ανεξαρτήτως έτους αποφοίτησης (με όλες τις εξαιρέσεις που έχουν ζητηθεί και ισχύουν).
• Τα ακαδημαϊκά ζητήματα έχουν δρομολογηθεί τόσο στο πλαίσιο των Ομάδων Εργασίας όσο και με επιπλέον πρωτοβουλίες που θα αναλάβει το Υπουργείο Παιδείας με τη συνδρομή του Υπουργείου Πολιτισμού για να ικανοποιηθεί το δίκαιο αίτημα των αποφοίτων σχολών παραστατικών τεχνών να μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους εφόσον το επιθυμούν, πάντοτε στο πλαίσιο που ορίζει το Σύνταγμα και οι νόμοι.
• Τα παραπάνω βήματα θεραπεύουν στρεβλώσεις που προϋπήρχαν του ΠΔ για δεκαετίες.
• Προς αυτή την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε και με άλλες θετικές πρωτοβουλίες στο άμεσο διάστημα».