Καλή μου Αναλένα…
Αγαπητή μου Αναλένα,
Πριν σαράντα δύο χρόνια ιδρύθηκε το κίνημά μας. Αν ρίξεις μια ματιά στις φωτογραφίες του ιδρυτικού μας συνεδρίου του 1980, θα δεις να δεσπόζει παντού ένα πανό, στο οποίο οι ιδρυτές-πατέρες (και μητέρες) μας είχαν γράψει φαρδιά πλατιά τις αξίες του νέου κόμματος των Πράσινων: θα ήμασταν μια παράταξη οικολογική, αμεσοδημοκρατική, κοινωνική, και μη-βίαιη.
[caption id="attachment_1984077" align="alignnone" width="350"] Ένα από τα στίκερ αγανάκτησης των Πράσινων ανα την Ευρώπη για την σταση Μπέρμποκ[/caption]
Εντάξει, όλοι ξέρουμε τα περί φούντις και τα περί ρεάλος και όλα αυτά, που θα έλεγε κι ο Τσακαλώτος. Όμως, κάτω από το δικό μας γεφύρι πρέπει να έτρεξε υπερβολικά πολύ νερό. Τώρα, με την Ουκρανία, τα δώσαμε όλα. Πιέζαμε από την πρώτη ημέρα τον Σολτς να στείλει βαρύ οπλισμό στον Ζελένσκι, πιο πολύ κι από τους Φιλελεύθερους και τους Χριστιανοδημοκράτες, εάν είναι δυνατό! Το Σπίγκελ έφτασε να βάλει στο εξώφυλλό του εσένα, αγαπητή Αναλένα, και τους άλλους συντρόφους μας υπουργούς, με στρατιωτική εξάρτηση και το περιοδικό σάς αποκαλούσε «χακί πράσινους»!
Πώς φτάσαμε από το πανό του ιδρυτικού μας συνεδρίου στο εξώφυλλο του Σπίγκελ; Νομίζω πως ξέρω! Κάπου ενδιάμεσα «αγοράσαμε» την ιδέα της «ανθρωπιστικής επέμβασης». Μας είπαν πως όταν είναι για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όχι μόνο είναι δίκαιο, αλλά και αναγκαίο, να τα υπερασπίζεται κανείς όπου, όποτε και όπως θέλει. Και με βομβαρδισμούς. Και με εισβολές. Και με κατοχές. Η κοινωνική πρόοδος εξάγεται, ο Τρότσκι είχε δίκιο! Οι Δυτικοί θα ήμασταν οι νέες «Διεθνείς Ταξιαρχίες».
Μας διέφυγε πως αυτή τη φορά τη Δημοκρατία και την Ελευθερία την υπερασπιζόμασταν οι ισχυροί, οι κοσμοκράτορες, οι πλούσιοι. Από κάποια στιγμή και μετά, χάθηκε η μπάλα. Στην πρώην Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Λιβύη, στη Συρία, στη Σομαλία, κανείς μας δεν ξεχώριζε πού ξεκινούσαν οι αρχές μας και πού τέλειωναν τα συμφέροντα των «κατεστημένων» πολιτικών μας.
Με τις ανθρωπιστικές παρεμβάσεις μας, δημιουργήσαμε ένα σωρό νέα κράτη στην πρώην Γιουγκοσλαβία και στην ΕΣΣΔ. Η Ευρασία γέμισε από εστίες αστάθειας, από άτυπα κρατίδια, στα οποία παλιές εθνοτικές πλειοψηφίες αρνούνταν να μετατραπούν σε μειονότητες στα καινοφανή κράτη, και το έκαναν αυτό σαφές, παίρνοντας τα όπλα.
Το χειρότερο είναι πως τα σύνορα κουρελιάστηκαν. Αυτό που πετύχαμε στις διεθνείς σχέσεις, είναι να εξασθενίσουμε τον Νόμο και να δυναμώσουμε την ωμή Ισχύ.
Από πολλές απόψεις εμείς ξεκινήσαμε αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία σήμερα και που τόσο μας ταράζει, Αναλένα! Εμείς εισβάλλαμε και βομβαρδίζαμε και καταλαμβάναμε, στο όνομα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο Πούτιν έκανε το ίδιο, στο όνομα του αντιφασισμού.
Στο Ελσίνκι το 1975, οι πατεράδες και οι παπούδες μας είχαν κατοχυρώσει το απαραβίαστο των συνόρων. Εμείς ξεπεράσαμε αυτό το ταμπού. Θεωρήσαμε παλιατζούρα την «εθνική κυριαρχία». Σήμερα δεν μπορούμε να μαζέψουμε τις επιπτώσεις των επιλογών μας.
Το 1980, όταν ξεκινούσε το κόμμα μας, ποιος μιλούσε για την Ειρήνη και τον Αφοπλισμό, τόσο περιφρονητικά όσο το κάνουμε εμείς σήμερα; Εάν ανέβαινες τότε στο βήμα, Αναλένα, οι ιδρυτές μας θα σε πετούσαν έξω με τις κλοτσιές. Ακόμα και στα κόμματα του Μπραντ ή του Κολ θα ακουγόσουν πολεμοχαρής και ακραία. Θα χωρούσαμε ίσως στη δεξιά τάση του Γιόζεφ Στράους -κι εκεί με το ζόρι.
Τι άλλαξε τόσο δραματικά από τότε; O πλανήτης ήταν και τότε πολύ ανταγωνιστικός, καθόταν και τότε σε πυρηνική πυριτιδαποθήκη. Ίσως τελικά αυτό που άλλαξε να είναι πως τότε θυμούνταν ακόμα τον Πόλεμο. Για εμάς, ο πόλεμος είναι μόνο ψυχαγωγία στις οθόνες μας.
Σήμερα, η Ειρήνη έχει γίνει κακιά λέξη. Στα επιτελεία, εξετάζεται στα σοβαρά το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού πολέμου. Μας λένε πως όσα πιστεύαμε είναι εξωπραγματικά, αφελή. Ο πόλεμος είναι η νέα κανονικότητα. Κι όμως όταν σκέφτομαι τι να διαλέξω, πόλεμο ή ειρήνη, καλή μου Αναλένα, δεν βλέπω μπροστά μου ουτοπία και ρεαλισμό, αλλά μόνο ζωή και θάνατο.
Ο Νίκος Ράπτης είναι εκπαιδευτικός, επικεφαλής του Κόμματος για τα Ζώα. Το βιβλίο του Πολιτική Φιλοζωία (2020), κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.