«Και ο μήνας έχει... 9»: Από πού βγήκε η φράση

Και ο μήνας έχει... 9!

Η λαϊκή παροιμία χρησιμοποιείται για να εκφράσει ανεμελιά και ξεγνοιασιά, αλλά από που προέρχεται;

Η επικρατέστερη εκδοχή για την ερμηνεία της φράσης προέρχεται από τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας του ελληνικού κράτους, καθώς οι δημόσιοι υπάλληλοι πληρώνονταν κάθε εννιά του μήνα, επομένως ήταν μέρα χαράς.

Η εκδοχή της ταύτισης της ενάτης του μηνός με την πληρωμή των δημοσίων υπαλλήλων είναι η πιο λογική, ωστόσο ο αριθμός εννιά μπορεί να ερμηνευτεί και φιλοσοφικά καθώς σύμφωνα με τον Πυθαγόρα συμβολίζει την αρμονία της φύσης.

Μια ακόμη αρκετά πειστική απόπειρα ερμηνείας της φράσης τη συνδέει με το οθωμανικό παρελθόν. Στο τραγούδι υπάρχουν τούρκικες λέξεις όπως «ντουνιάς» τι θα «καζαντίσουμε», με αποτέλεσμα ο αριθμός εννιά της ξεγνοιασιάς να συνδέεται με τον ένατο μήνα του μουσουλμανικού σεληνιακού ημερολογίου που είναι ο μήνας του Ραμαζανιού. Κατ' αυτόν το μήνα οι πιστοί μουσουλμάνοι δεν εργάζονται, προσεύχονται όλη μέρα και το βράδυ, με τη δύση του ηλίου, όταν τερματίζεται η ημερήσια νηστεία, επιτρέπεται το φαγητό σε μεγάλες ποσότητες.

Μια τρίτη εκδοχή αναφέρεται σε ένα αρχαιότερο γεγονός. Λίγο πριν από τη μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ., οι Αθηναίοι έστειλαν αγγελιαφόρο στους Σπαρτιάτες και τους ζήτησαν να τους βοηθήσουν στον πόλεμο εναντίον των Περσών. Οι Σπαρτιάτες ήταν πρόθυμοι να βοηθήσουν, αλλά έπρεπε να υπακούσουν σε νόμο που τους απαγόρευε να πολεμήσουν πριν από τη γέμιση του φεγγαριού. Η απάντηση που έδωσαν στον αγγελιαφόρο ήταν η εξής: “Είναι εννέα του μηνός και το φεγγάρι δεν είναι γιομάτο”.

Οι Σπαρτιάτες έστειλαν πράγματι στρατό, μετά την πανσέληνο, αλλά η μάχη είχε ήδη τελειώσει με τη θριαμβευτική νίκη των ελληνικών δυνάμεων. Η φράση “και ο μήνας έχει εννιά”, δήλωσε πλέον την αποχή, την ασφάλεια, την καλοπέραση μακριά από τις πολεμικές κακουχίες.