«Και γιατί να με νοιάζουν οι ευρωεκλογές»; Σοβαρά ρωτάς;

Λίγες μέρες πριν τις εκλογές που θα αναδείξουν τη νέα σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μια πανδημία αδιαφορίας σαρώνει την Ευρώπη. Παντού, οι εκλογές, δυστυχώς, αναμένεται να διεξαχθούν με “εσωτερική ατζέντα”. Ακρίβεια, φόροι, χρέη, ανεργία κ.λπ. Εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά τον Μάιο του ’50 και την «Διακήρυξη Σουμάν», η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει γίνει κάτι πολύ μακρινό από τον ιδρυτικό της σκοπό.

Ο Ρομπέρ Σουμάν, ο Γιόχαν Βίλεμ Μπέγιεν, ο Ζαν Μονέ και ο Αλτιέρο Σπινέλι, μάλλον τριγυρίζουν ανήσυχοι στο ευρωπαϊκό cloud. Ας σταθούμε λίγο στον Σπινέλι, ο οποίος συνέγραψε, εξόριστος, στο μικρό νησάκι Βεντοτένε το ιστορικό “Μανιφέστο του Βεντοτένε”, το οποίο κατέληξε το 1984 να ψηφιστεί και να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως “σχέδιο Σπινέλι”. Τι έλεγε αυτό; Ότι για να επιτύχουμε την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, χρειαζόμαστε ομοσπονδιακούς Θεσμούς και, πάνω από όλα ένα Ευρωπαϊκό Σύνταγμα που θα εγγυάται τις εξουσίες του ευρωκοινοβουλίου, θα ενοποιήσει δομικά τις ευρωπαϊκές κοινωνίες με σεβασμό στις εθνικές τους ταυτότητες και θα επιτρέψει στην “Γηραιά ήπειρο” να αναγεννηθεί ως ισχυρός παγκόσμιος πόλος. Τόσο σημαντικό ήταν αυτό το βήμα, ώστε το κεντρικό κτίριο του ευρωκοινοβουλίου να ονομαστεί “Αλτιέρο Σπινέλι”.

Τελικά, όλο αυτό, δεν πήγε και πολύ καλά. Φρόντισαν γι’ αυτό οι εθνικές κυβερνήσεις που δεν το υπερψήφισαν στα κοινοβούλιά τους. Αντί η Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνει το ισχυρότερο “πολυταυτοτικό δημοκρατικό έθνος” στον κόσμο, κατέληξε να είναι ένας επεκτατικός οικονομικός χώρος “μέχρι εκεί που φθάνει ο χάρτης” , με σημαία ένα νόμισμα και ένα, βυζαντινού επιπέδου, πεδίο διαγκωνισμού κάθε μορφής lobbies, που χρηματοδοτούνται από κάθε μορφής συμφέροντα, για να δημιουργούν κανόνες και νόμους στα μέτρα των λίγων.

Οι κυβερνήσεις βολεύτηκαν μια χαρά, γιατί έχουν κάπου να ρίχνουν το “ανάθεμα”, οι τράπεζες και οι πολυεθνικές ζουν ζωή χαρισάμενη στέλνοντας τον λογαριασμό στους πολίτες και οι ευρωπαίοι κρατούν το ευρώ στο χέρι και αναρωτιούνται “γιατί τους ταΐζουμε όλους αυτούς”; Ούτε Σύνταγμα καταφέραμε να έχουμε, ούτε η ζωή καλυτέρεψε, ούτε ευρω-δημοκρατία έχουμε. Η διορισμένη Κομισιόν κυβερνά, το διορισμένο Eurogroup “μοιράζει την πίτα” και οι εκλεγμένοι ευρωβουλευτές ξοδεύουν την πρώτη πενταετία τους για να εξερευνήσουν την απέραντη γραφειοκρατία που κατασκεύασε η Κομισιόν. Φωνάζουν οι ευρωβουλευτές, προτείνουν, ψηφίζουν, αλλά το «σχέδιο Σπινέλι» κατέληξε νόμισμα. Από την Ευρώπη των Λαών, στην Ευρώπη των γραφειοκρατών. Θεμελιώδης αντίθεση στόχου και αποτελέσματος. Μάλιστα, προληπτικά, “των γραφειοκρατών η φάρα” που έγραφε στο ποίημα του και ο Βόλφ Μπίρμαν, φρόντισε μεθοδικά να κάνει και μια προληπτική δολοφονία χαρακτήρος στους ευρωβουλευτές που εκλέγονται άμεσα από τους Ευρωπαίους.

Τι έχουν περάσει στην κοινή γνώμη; Ότι πρόκειται για ακριβοπληρωμένους, για καλοπερασάκηδες, για -εκ του ασφαλούς- πολιτικολογούντες και, κάπου κάπου, βγαίνει και ένα σκάνδαλο διαφθοράς που η έκπληκτη γραφειοκρατία-τροχονόμος τρισεκατομμυρίων ανακαλύπτει, για να κρύβει τις δικές της πομπές.

Ο Σουμάν, ο Σπινέλι και οι λοιποί οραματίστηκαν έναν φάρο συνεργασίας, ευημερίας, ειρήνης και δικαιοσύνης για όλους και οι επίγονοι μας σερβίρουν μια πολιτική Eurovision πιο αδύναμη και από οδοντογλυφίδα, πιο παρδαλή και από λεοπάρ “μαϊμού” τσάντα. Η Ευρώπη γερνάει, η Ευρώπη δεν είναι ανταγωνιστική στην παγκοσμιοποιημένη ψηφιακή οικονομία, η Ευρώπη έχει ανάγκη τον στρατό των ΗΠΑ, η Ευρώπη έχασε την πυξίδα της και κατέληξε ένας διακρατικός σχηματισμός συνεργασίας όπου ουδείς φέρει ευθύνη και οι άνθρωποι δεν αισθάνονται συνταξιδιώτες, αλλά συνυπάρχοντες.

Στις 9 Ιουνίου, θα εκλέξουμε το ευρωκοινοβούλιο που θα βρεθεί αντιμέτωπο με την πιο περίπλοκη και απειλητική παγκόσμια συνθήκη μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο. Οι ευρωβουλευτές όλων των κομμάτων χρειάζονται την δύναμη και την στήριξη ενός πανευρωπαϊκού κινήματος πολιτών που θα απαιτήσουν την Δημοκρατία και τον σεβασμό στις ζωές τους. Μόνοι τους, θα ηττηθούν πριν εκλεγούν. Το παιχνίδι είναι “στημένο”. Στις 9 Ιουνίου, δεν ψηφίζουμε απλά. Αποφασίζουμε αν θα υπάρχουμε. Γι’ αυτό πρέπει να βάλουμε και το δικό μας χέρι να ρίξουμε ακόμα μια ‘Βαστίλη”. Ας γκρεμίσουμε την γραφειοκρατία και ας βγάλουμε από τον θρόνο του κυβερνήτη το νόμισμα, για να ξαναβρούν θέση οι άνθρωποι.

*Ο Γιώργος Κ. Παναγιώτοπουλος είναι storyteller