Ιστορική πόλη στην Ιταλία παίρνει ακραία μέτρα για τον υπερτουρισμό

Η πόλη του Δάντη, των Μεδίκων, πλούσια σε αρχιτεκτονικά θαύματα, όπως ο καθεδρικός της Παναγίας του Ρόδου (Santa Maria dei Fiori) αλλά και σε γλυπτά, όπως ο Δαυίδ του Μιχαήλ Άγγελου. Είναι η Φλωρεντία στην καρδιά της Τοσκάνης. Η ιστορική ιταλική πόλη της Φλωρεντίας, είναι διαχρονικά πόλος έλξης τουριστών.

Η κατάσταση με τον υπερτουρισμό είναι τόσο αποκαρδιωτική, που τα τελευταία χρόνια οι τουρίστες έχουν διώξει τους μόνιμους κατοίκους από το κέντρο της πόλης που είναι καταχωρισμένο στην UNESCO, γνωστό για τα αριστουργήματα των Μοτιτσέλι, Μιχαήλ Άγγελου, Τζιότο και Μπρουνελέσκι. Ο υπερτουρισμός έχει δημιουργήσει δομικά προβλήματα στη στέγαση, την ποιότητα ζωής των μόνιμων κατοίκων, ακόμα και στην ασφάλεια των αρχιτεκτονικών της αριστουργημάτων, υποχρεώνοντας τις τοπικές αρχές να λάβουν πολύ αυστηρά μέτρα.

Εξαφανίζουν τα «μαύρα κουτιά» του Airbnb

Σύμφωνα με το CNN, ένα μέτρο που εισάγεται είναι η απαγόρευση των πολύ χαρακτηριστικών μαύρων κουτιών που χρησιμοποιούνται κατά κόρον από ιδιοκτήτες βραχυχρόνιας ενοικίασης για να βάζουν τα κλειδιά των ενοικιαζόμενων σπιτιών. Ακόμα ένα -υπό μελέτη μέτρο- είναι να απαγορευτούν οι ξεναγήσεις ομάδων τουριστών στο ιστορικό κέντρο της πόλης με χρήση μεγαφώνων, σε μια προσπάθεια να μειωθεί και η ηχητική ρύπανση, άλλο ένα αρνητικό του υπερτουρισμού. 

Αυτά τα ακραία μέτρα δεν είναι υπερβολικά, καθώς η Φλωρεντία, όπως και πολλές άλλες πόλεις στην Ιταλία, έχει δει μια δραστική αύξηση των τουριστών τα τελευταία χρόνια, προκαλώντας τις αντιδράσεις των κατοίκων που έχουν φύγει από τα σπίτια τους.

Αυτή την εβδομάδα, καθώς η Φλωρεντία ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τους υπουργούς τουρισμού από την ομάδα G7 των πιο προηγμένων οικονομιών του κόσμου, οι αρχές ενέκριναν ένα σχέδιο 10 σημείων για την αντιμετώπιση του προβλήματος, το οποίο εισήγαγε η δήμαρχος Σάρα Φουνάρο.

Στο στόχαστρο βρίσκονται τα μαύρα κουτιά — οι κλειδαριές με προστασία συνδυασμού που χρησιμοποιούνται από ιδιοκτήτες βραχειοχρόνιας ενοικίασης για να διευκολύνουν το check-in για τους επισκέπτες. Τον τελευταίο καιρό, αυτά τα κουτιά έχουν γίνει στόχος βανδαλισμών, με τους απογοητευμένους ντόπιους να τα κλείνουν με κόκκινα X.

Πρέπει να τεθούν όρια στα οχήματα του γκολφ, τα οποία έχουν γίνει ολοένα και πιο δημοφιλή για τους ξεναγούς για να μεταφέρουν επισκέπτες στην πόλη σε περιοχές όπου η κυκλοφορία αυτοκινήτων είναι περιορισμένη. Το διάταγμα απαγορεύει επίσης τη χρήση ενισχυτών και μεγαφώνων για ξεναγούς.

Τουρίστρια μιμούνταν ότι έκανε σεξ με άγαλμα

Τα μέτρα έχουν σκοπό να κάνουν την πρωτεύουσα της Τοσκάνης μια «ζωντανή και μοναδική πόλη» τόσο για τους επισκέπτες όσο και για τους κατοίκους, αναφέρει ανακοίνωση του δημοτικού συμβουλίου.

Το συμβούλιο της Φλωρεντίας είπε ότι οι περιορισμοί οφείλονται σε μια εισροή τουρισμού που έχει καταστεί μη βιώσιμη για τους κατοίκους που διαμένουν μόνιμα εκεί. Λέει ότι περισσότεροι από 7,8 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν επισκεφθεί τη Φλωρεντία τους πρώτους εννέα μήνες του 2024.

«Η πόλη δεν είναι πλέον σε θέση να υποστηρίξει (σ.σ. τον τουρισμό), χωρίς να αποδυναμώσει την αξία της κληρονομιάς της και να θέσει τη συνολική βιωσιμότητά της σε κίνδυνο, μια τέτοια μαζική παρουσία δραστηριοτήτων και μέσων αποκλειστικής τουριστικής χρήσης συγκεντρωμένη σε μόλις πέντε τετραγωνικά χιλιόμετρα (περίπου 2 τετραγωνικά μίλια)» αναφέρει το συμβούλιο στην ανακοίνωση. Η Φλωρεντία βίωσε πρόσφατα πολλά περιστατικά κακής συμπεριφοράς τουριστών. Αυτό το καλοκαίρι μια τουρίστρια έφτασε να μιμείται σεξουαλική πράξη στο άγαλμα του Βάκχου. Τον Ιανουάριο, ο επικεφαλής του μουσείου Galleria dell'Accademia αποκάλεσε την πόλη «πόρνη» που είχε υποκύψει στον υπερτουρισμό. «Από τη στιγμή που μια πόλη γίνει πόρνη, είναι δύσκολο για αυτήν να ξαναγίνει παρθένα», είπε η Σεσιλί Χόλμπεργκ.

Μέτρα και σε άλλες πόλεις

Η Φλωρεντία είναι ο τελευταίος από πολλούς προορισμούς που εφαρμόζει περιορισμούς στον μαζικό τουρισμό. Την περασμένη εβδομάδα, ο αρχαιολογικός χώρος της Πομπηίας ανακοίνωσε ότι θα περιορίσει τους ημερήσιους επισκέπτες σε 20.000 και θα απαιτούσε εξατομικευμένα εισιτήρια.

Η Βενετία ανακοίνωσε επίσης ότι θα χρεώσει ξανά είσοδο το 2025 κατά τη διάρκεια πολυσύχναστων τουριστικών αιχμών και στη Ρώμη, η Φοντάνα ντι Τρέβι θα περιορίσει την πρόσβαση των επισκεπτών στο σιντριβάνι μετά την ολοκλήρωση των εργασιών ανακαίνισης τον Δεκέμβριο, είπε ο δήμαρχος της Ρώμης στο CNN.

Η υπουργός Τουρισμού της Ιταλίας Ντανιέλα Σαντάντσε, η οποία θα φιλοξενήσει τη σύνοδο κορυφής της G7 που θα διεξαχθεί αυτή την εβδομάδα, υποστήριξε ότι αντί να περιορίσει τους αριθμούς του τουρισμού, η χώρα θα πρέπει να προσθέτει έως και 50 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως.

«Δεν μπορώ να συμφωνήσω με αυτή τη λέξη, υπερτουρισμός, ωστόσο, καταλαβαίνω ότι έχουμε περιοχές όπου υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι», είπε κατά τη διάρκεια μιας συνόδου για τον τουρισμό την περασμένη εβδομάδα ενόψει της G7.

«Αλλά το ερώτημα που πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας είναι το εξής: Δεν καταστρέψαμε το εμπόριο που έκανε τα ιστορικά μας κέντρα να ζωντανέψουν και για τις κοινότητες σε αυτές τις περιοχές; Αν αντί να ανοίξουμε ψιλικατζίδικα, κρατούσαμε τα καταστήματά μας και ενθαρρύναμε τις αριστεύσεις μας, ίσως θα είχαμε λιγότερο «eat and run» τουρισμό, που είναι αυτό που μας δίνει λίγα. Είναι ένας οικονομικός νόμος: για να βοηθήσεις τους πάτους πρέπει να αυξήσεις την κορυφή».